މާޝަލް އައިލެންޑްސް

މާޝަލް އައިލެންޑްސްއަކީ ޕެސިފިކް ކަނޑުގައި އޮންނަ އަގުހުރި މުތެއް ފަދަ ގައުމެކެވެ. މި ގައުމަށް ކޮންމެ އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 6100 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. މާޝަލް އައިލެންޑްސްގެ ހިތްގައިމު ފަރުތަކާއި މުއްސަނދި ކަނޑުގެ ދިރުންތަކުން މި ގައުމަކީ ފީނާ މީހުންނާއި ސްނޯކަލް ކުރާ މީހުންނަށް ސުވަރުގެއެކެވެ. އެތަނުން ފެންނަން ހުރި ދެވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމައިގެ އާސާރުތައް ކަމުގައިވާ ފެނުއަޑީގައި މަށި ޖަހާފައިވާ ކަނޑުގެ އުޅަނދު ފަހަރާއި މަތިންދާބޯޓު ފަހަރު ފަދަ ތަކެތި ހުރުމުން ކަނޑުއަޑީގެ ތަޖުރިބާތައް އިތުރަށް ފުރިހަމަވެއެވެ. ގުދުރަތީ ރީތިކަން ހުރި ނަމަވެސް މާޝަލް އައިލެންޑްސް އޮންނަލެއް ދުރުކަމާއި ވަސީލަތްތައް މަދުކަމުން ދަތުރުކުރާ ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދު ގިނަ ނުވަނީއެވެ.

ނިއުއޭ

ނިއުއޭ އަކީ ދެކުނު ޕެސިފިކްގައި އޮންނަ ކުޑަކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ނިއުއޭ އަށް އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 10،200 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. ނިއުޒިލޭންޑުގެ އަމިއްލަ ވެރިކަމެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ހިލަތޮށިތަކާއި، ފުޅާކޮށް ފެތުރިފައިވާ ހޮހޮޅަތަކުގެ ވިއުގަތަކާއި، ސްނޯކަލިންގ އާއި ޑައިވިންގއަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ސާފު މޫދުތައް އެތާނގައިވެއެވެ. ނިއުއޭގެ މަޑުމައިތިރި މާހައުލާއި، މަދު އާބާދީއާއި، ވިޔަފާރީގެ ގޮތުން ވަރަށް ކުޑަކޮށް ތަރައްގީވެފައިވާ އޮތުމުން ތަނަކީ ވަރަށް ހަމަ ހިމޭން ތަނެކެވެ. މީހުން ގިނަ ފަތުރުވެރި މަންޒިލުތަކުން ދުރުވެލާ ހިތްހަމަޖެހުން ހޯދާލުމަށް ރަނގަޅު ތަނެކެވެ. ތިމާވެށްޓާ ރައްޓެހި ފަތުރުވެރިކަމަށްދޭ އިސްކަމުގެ ސަބަބުން ތަނުގެ އަސްލު ތަބައީ ރީތިކަން އެތާނގައި ދަމަހައްޓައެވެ.

ކިރިބަތީ

ކިރިބަތީއަކީ ޕެސިފިކް މެދުގައި އޮންނަ 33 އަތޮޅާއި ފަރުތަކުގެ ރަށްތަކަކުން އެކުލެވިގެންވާ ގައުމެކެވެ. މި ގައުމަށް އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 12،000 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. ކިރިބަތީ މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ އެތަނުގެ ހާއްސަ ސަގާފީ ތަޖުރިބާތަކާއި ހިތްގައިމު ކަނޑުގެ މަންޒަރުތަކުންނެވެ. ކިރިބަތީގައި ގިލްބަރޓް އައިލެންޑްސް އާއި ފީނިކްސް އައިލެންޑްސް އާއި ލައިން އައިލެންޑްސް ފަދަ ހާއްސަ ތަންތަން ހިމެނެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އާދަކާދައިގެ މަތީގައި ދިރިއުޅޭ ރަށްފުށުގެ ދިރިއުޅުމާއި، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގެ މަސްވެރިކަމާއި، ދޫނި ބެލުން ހިމެނެއެވެ. ކިރިބަތީއަކީ ދުރުގައި އޮންނަ މަދުން ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ގުޅުންތަކެއް އޮތް ތަނެކެވެ. ގުދުރަތީ މާހައުލަށް ލޯބިކުރާ ދަތުރުވެރިންނަށް އަސްލު ގޮތުގައި ފައިދާހުރި ތަޖުރިބާއެއް ކިރިބަތީ ހޯދައިދެއެވެ.

މައިކްރޮނީޝިއާ

މައިކްރޮނީޝިއާގެ ފެޑެރޭޓެޑް ސްޓޭޓްސްއަކީ އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 18،000 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރާ، ހުޅަނގު ޕެސިފިކް ކަނޑުގައި 600 އަށްވުރެ ގިނަ ރަށް އެކުލެވޭ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މަޝްހޫރު ބްލޫ ހޯލް އާއި ޗުކް ލެގޫންގައިވާ ޖަޕާނުގެ ނަގިލި އޮޑިފަހަރު ފަދަ އާދަޔާ ހިލާފު ފީނުމަށް މަޝްހޫރު މި ގައުމަކީ ކަނޑުއަޑީގެ ތަޖުރިބާ ހޯދަން ބޭނުންވާ މީހުންނަށް ސުވަރުގެއެކެވެ. ޖަޒީރާތަކުގެ ތަފާތު ސަގާފަތްތަކާއި، ފެހިކަން ގަދަ ގުދުރަތީ މަންޒަރުތަކާއި، ތާރީހީ ތަންތަން ހުރުމުން ދަތުރުވެރިންނަށް މުއްސަނދި އަދި އެހާމެ ތަފާތު ތަޖުރިބާތަކެއް ލިބެއެވެ. ނަމަވެސް، ޖޯގްރަފީގެ ގޮތުން އެކަހެރިވެފައިވާ ސަރަޙައްދެއްގައި އޮތުމުން މައިކްރޮނީޝިއާއަކީ އަދިވެސް ގިނަ ބަޔަކު ދަތުރުކުރާ ތަނަކަށް ނުވެއެވެ.

މޮންސެރާޓް

މޮންސެރާޓަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާއެކެވެ. މި ރަށަށް އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 19،300 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. ބްރިޓިޝް އޯވަރސީސް ޓެރިޓަރީއެއް ކަމުގައިވާ މި ރަށް މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ އޭގެ ހަރަކާތްތެރި ބޮޑު އަލިފާން ފަރުބަދަ ކަމުގައިވާ ސޫފްރިއޭ ހިލްސް އިންނެވެ. މި އަލިފާން ފަރުބަދައިގެ ސަބަބުން 1990 ގެ އަހަރުތަކުގައި ރަށުގެ ސިފަ ވަރަށް ބޮޑަށް ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. އަލިފާން ފަރުބަދައިގެ ހަރަކާތްތަކުގެ ސަބަބުން ރަށުގެ ފެހިކަން ގިނަ ސަރަހައްދުތަކާއި އަޅާކިޔާއިރު ރަށުގެ ދެކުނު ސަރަހައްދުގައި ހުންނަ އަޅިން ނިވާވެފައިވާ ބިންތަކާ ވަރަށް ބޮޑު ތަފާތެއް ފެންނަން ހުރެއެވެ. މޮންސެރާޓްގައި ފަރުބަދައަށް އެރުމާއި ފީނުން ހާއްސައެވެ. 'ކެރިބިއަންގެ ޕޮމްޕެއީ' ކަމަށް ބުނެވޭ ވަޅުލެވިފައިވާ ސިޓީ ބަލައި ދަތުރުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެއެވެ. މި ރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދު މަދުވެފައިވަނީ އަލިފާން ފަރުބަދައިގެ ސަބަބުން ލިބޭ ގެއްލުންތަކުން އަރައިގަތުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާތީ އާއި ރަށަށް ދަތުރުކުރުމުގެ ފުރުސަތުތައް މަދުވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.                  

ސޮލޮމަން އައިލެންޑްސް

ސޮލޮމަން އައިލެންޑްސްއަކީ އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 29،000 ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރާ ތަނެކެވެ. ދެކުނު ޕެސިފިކްގައި އޮންނަ ހިތްގައިމު ފަޅުތަކެއް އެކުލެވޭ ގައުމެކެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 1،000 ރަށް ހިމެނޭ މި ގައުމުގައި ރީތި މުރަކަތަކާއި، ދެވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމައިގެ އާސާރުތަކާއި، ދިރުންހުރި އަސްލު ރަށްވެހި ސަގާފަތްތައް ފެންނަން ހުރެއެވެ. މި ޖަޒީރާތައް އޮތީ ވަރަށް ދުރުގައި ކަމަށްވުމުންނާއި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ވަސީލަތްތައް އެހާ ތަރައްގީވެފައި ނެތުމުން މިތަނަށް ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންގެ އަދަދު މަދެވެ. ނަމަވެސް މިތަނަށް ދަތުރުކުރާ މީހުންނަށް ލިބެނީ އިންސާނުންގެ ބީހިފައިވުވާ ގުދުރަތީ ރީތިކަމާއި މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަޖުރިބާތަކެވެ. ސޮލޮމަން އައިލެންޑްސްއަކީ ތިމާވެއްޓަށް ލޯބިކުރާ ފަތުރުވެރިންނަށާއި ތާރީހަށް ޝައުގުވެރިވާ މީހުންނަށް ވަރަށް އެކަށީގެންވާ ތަނެކެވެ. 

ރައްޔިތުންގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް އޮނަރަބަލް ޝާހިދު ސަރުކާރަށް ގޮވާލެއްވިއެވެ. އޮނަރަބަލް ޝާހިދު މި މޭރުމުން މެސެޖް ކުރެއްވީ ރޭމެންދަމު ހުޅުމާލޭގައި ހިނގި ނުރައްކާތެރި އެކްސިޑެންޓެއްގައި އުމުރުން 23 އަހަރުގެ ޒުވާނަކު ނިޔާވުމުގެ ހިތާމަފާޅު ކުރައްވާ އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓްގައެވެ.

ރޭ ހިނގި އެކްސިޑެންޓް ގައި ނިޔާވި ހަސަން ސަމާހު ނިޔާވި ހަބަރު އެއްސެވީ ފުންހިތާމައާއި އެކުގައި ކަމަށް އޮނަރަބަލް ޝާހިދު ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. 

މަރުހޫމަށް ނިއުމަތް ދެއްވުމަށް ދުއާ ކުރައްވަމުން އެ އާއިލާއަށް ކެތްތެރިކަމާ ސާބިތުކަން ދެއްވުމަށް ދުއާ ކުރައްވަފައިވެއެވެ.

ދަރަވަންދޫގައި މިހާރު ބޯންދެނީ މުއްދަތު ހަމަވެފައިވާ ކްލޮރިންއެޅި ފެންކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބިއްޖެއެވެ. 

ދަރަވަންދޫއަށް އާއްމުކޮށް މިހާރު ދޫކޮށްފައިވާ ފެނަކީ މުއްދަތު ހަމަވެފައިވާ ކްލޮރިން އަޅައިގެން ދޫކޮށްފައިވާ ފެންކަމަށް އެރަށުގެ ކައުންސިލުން ވަނީ ކަށަވަރު ކޮށްފައެވެ.  އެ ފެން ބޭނުން ކުރުމުގައި ރައްކާތެރިވުމަށް ރައްޔިތުންނަށް ކައުންސިލުން ވަނީ އިލްތިމާސްކޮށްފައެވެ.

ދަރަވަންދޫ ކައުންސިލުގެ ރަސްމީ ނޯޓިސްބޯޑުގައި ދަރަވަންދޫ ކައުންސިލުން އާއްމުކޮށްފައިވާ އާއްމު އިއުލާނެއް އެކަމަށްޓަކާ މިއަދު ވަނީ ކޮށްފައެވެ. 

ދަރަވަންދޫ ކައުންސިލްގެ މެންބަރުން ސޮއި ކުރައްވާ އެކަމާގުޅިގެން ބަޔާނެއްވެސް ދެންމެ ވަނީ ނެރެފައެވެ. 

ކޮންސަލްޓެންޓުން ލައިގެން ކައުންސިލް ބަޖެޓުން ކުރީ ވައްކަމެވެ. މާރުކޭޓް ގޮޅިތަކުން ކުރީ ވައްކަމެވެ. މަގުބަންދު ބޯޑުން ކުރީ ވައްކަމެވެ. މަގުމަތީ ޕާކިން ސްލޮޓް ވިއްކައިގެން ކުރީ ވައްކަމެވެ. އަލިމަސް ކާނިވަލު ބިމުން ކުރީ ވައްކަމެވެ. މަގުން ތާރު ކަނޑައިގެން ކުރީ ވައްކަމެވެ. މަގުހެދުމުގައިވެސް ވައްކަމެއް ނެތް ގޮތަކަށް މުއިއްޒު ސިޓީ ކައުންސިލްގައި ކަމެއް ނުކުރެއެވެ. ގަސް ވިއްކުމުގައި ވެސް ވައްކަން ނޫންކަމެއް ނުކުރެއެވެ. މިހުރީ ހައްތަހާވެސް އެންމެން ދަންނަ ބޮޑު ސިއްރެވެ. 

މުއިއްޒު ވައްކަން ނުކުރާނީ ކޮންކަމަކުން ހެއްޔެވެ. މިސްކިތް ބެލެހެއްޓުމާއި މިސްކިތު ކަރަންޓް ބަޖެޓުން ވެސް ކުރީ ވައްކަމެވެ. އާސަހަރާ މިސްކިތު ވައްކަމަކީ މުއިއްޒު ރޯމާދުވާލު ފާޅުކޮށް ހިންގާ ނިންމާލި ބޮޑުވެެންވާ ވައްކަމެކެވެ. ކަދުރު ރުއް ގަތުމާއި އިންދުމާއި ބެލެހެއްޓުމުގެ ތެރެއިން ވައްކަން ކުރުމާ ސިހުރު ހެދުމުގެ ވާހަކަ ހެޔޮވާނީ ނުދެއްކުމެވެ. އެ ހުރިހާ ވައްކަމަކާ ސިހުރުގެ ތެރެއިން ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން މުއިއްޒު އެހުރީ ކަށަވަރު ކޮށްގެންނެވެ.

އާދަން ރަމީޒާއި ވައިތެޔޮ އަބްދުއްލާއާއި ބާރަށު ޝުޖާއު މެންނަށް ބައި އަޅައިގެން މާލެސިޓީ އޮބިއަޅާ ފެލައިލީ ތިޔަހެންނަކުން ނޫނެވެ. އޭރު އޮޑިޓް އޮފީހާއި އެންޓިކޮރަޕްޝަން ކަމިޝަން އޮތީ ގަދަ ނިދީގައެވެ. އަޅާ ކަހާވެސް ނުލައެވެ.

ގަދަ ނިދީގައި އޮތް އޯޑިޓް އޮފީސް ހޭލައްވާލީ މޭޔަރު އާދަމް އާޒިމެވެ. އާޒިމަށް މޭޔަރކަން ލިބިވަޑައިގަތުމުންނެވެ. މާލެސިޓީ ކައުންސިލަކީ ކޮރަޕްޝަނާ ފަސާދައިން ސަލާމަތްވެފައިވާ ތަނަކަށް ހެއްދެވުމަށް އާދަމް އާޒިމް މަސައްކަތް ފެއްޓެވީ މޫނަކަށް ކަނދުރާއަކަށް ބެއްލެވުމެއް ނެތިއެވެ. ބަދަލު ހިފުމެއް ޖަދަލުކުރުމުގެ ރޫހެއް ނެތިއެވެ. ހައްގު ނޫން ކިތަންމެ ކުޑަވެސް އަނިޔާއެއް އެކަކަށްވެސް ލިބުމަކަށް އާޒިމް އެދިވަޑައެއް ނުގަންނަވައެވެ. 

ފުޅާދާއިރާއެއްގައި އޯޑިޓް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް އޮޑިޓަރޖެނެރަލް އެވަނީ ފައްޓަވާފައެވެ. ގާނޫނީ އިމުގެ ތެރެއިން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް ކުރެއްވުމަކަށް އާދަމް އާޒިމް ފަސްޖެހި ވަޑައެއް ނުގަންނަވާނެއެވެ.

އަމްދުން އެމްޑީޕީ މެންބަރަކު އިސްކޮށް ހުންނަ ތަނެއްގައި ކޮރަޕްޝަނެއް ނުހިންގާނެއެވެ. ހިންގާފައި އޮތް ކޮރަޕްޝަނެއް ނުވެސް ފޮރުވާނެއެވެ. އެކަމެއް ބަލުވާނީ އެކަމަކާބެހޭ މުއައްސަސާތަކުން ނެވެ. ބަދަލު ހިފުމާއި ނުހައްގު އަނިޔާއަކީ އެމްޑީޕީ ދަންނަ އެއްޗެއްނޫނެވެ. 

މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލްގައި ރެޔާދުވާލު ކުރިޔަސް ހުއްޓާނުލާ ކުރައްވާނެ ކަންކަން އާޒިމަށް ފެނިވަޑައި ގަންނަވައެވެ. ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާތަކުގެ އެއްބާރުލުން ހޯއްދަވައިގެން މާލެއަކީ އުޅެން ފަސޭހަ ނަމޫނާ ސިޓީއަކަށް ހެއްދެވުމަށް ކުރައްވަން ޖެހޭ އެއްވެސް ކަމެއް ދޫކޮށް ނުލައްވާ ކުރެއްވުމަކީ އާޒިމުގެ އަމާޒެވެ. 

ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ދެއްވުމުގައި ގަބޫލުކުރައްވާ ސިޔާސީ ފިކުރަކުން ހިދުމަތެއް ތަފާތު ކުރެއްވުމެއް ބާކީކުރެއްވުމެއް ލަސްކޮށް ފަސްކުރެއްވުމަކީ އާދަމް އާޒިމުގެ ކިބައިން ފެންނަކަމެއް ނޫނެވެ. އާޒިމު ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި މަލޭ ރައްޔިތުން އާޒިމްއާ މަތިކުރައްވާފައިވަނީ ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ކުރުމެވެ. އެހެން ކަމުން އާޒިމު އެންމެ އިސްކަން ދެއްވަނީ ހިދުމަތް ކުރެއްވުމަށެވެ. 

ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކާ ބައްދަލު ކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ކޮންމެ މީހަކާ ޖެހެލުމެއް ނެތި ބައްދަލު ކުރައްވައެވެ. ސިޔާސީ ފިކުރު ތަފާތުވުމަކުން ޖައްސަވަން ޖެހިވަޑަިގަންނަވާ ދޮރެއްގައި ޓަކި ނުޖައްސަވައެއް ނުހުންނަވައެވެ. ހުސްވި ހަފުތާގެ ތެރޭގައިވެސް އެކިއެކި މުއައްސަސާތަކުގެ އެކިފެންވަރުގެ ވެރިންނާ ބައްދަލުކުރައްވާ މާލެ ސިޓީގެ ހެވާ ލާބަޔަށް މޭޔަރ ހުއްޓި ނުުހުންނަވާ މަސައްކަތް ކުރެއްވިއެވެ.

ދާހިލީ ވުޒާރާގެ އިސްބޭފުޅުންނާއި އެންއައިއީގެ ބޭފުޅުންގެ އިތުރަށް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓަރާ ބައްދަލުކުރައްވާ ކާމިޔާބު އުފެއްދުންތެރި މަޝްވަރާތަކެއް ކުރެއްވިއެވެ. ރާއްޖޭން ބޭރަށް ވަޑައިގެން މޭޔަރުންގެ ކޮންފަރެންސްގައި ބައިވެރިވެ ވަޑައިގެން ރާއްޖެއާއި މާލެސިޓީ ތަމްސީލް ކުރެއްވިއެވެ. 

މޭޔަރު އާދަމް އާޒިމުގެ މޭޔަރުކަމުގެ ދައުރަކީ މާލެސިޓީގެ މުނިސިޕަލްކަންކަމާއި ދުއްވާ އެއްޗެތީގެ ތޮއްޖެހުމަށް ހައްލު ގެނެވި ނަލަ ފަހި މާލެއަކަށް އަލިވިލޭނެ ދައުރަކަށް ވެެގެން ދާނެއެވެ.  

އެމްޑީޕީ ވެރިކަމުގެ ފަސް އަހަރު ނިމުނު އިރު ގިނަރަށް ތަކެއްގައި ނަރުދަމާއާއި ފެނުގެ ނިޒާމް ގާއިމުކޮށް ނިންމާ ހިދުމަތް ދޭން ވަނީ ފަށާފައެވެ. މަސައްކަތް ފަށާ ނުނިމިހުރި ގިނަ ރަށްރަށުގައި ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތުގެ ބޮޑުބައެއް ވަނީކޮށް ނިމިފައެވެ. ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަން ނިމުމާއެކު އެކަމެއް އެހުރި ހިސާބަކަށް ވަނީ ހުއްޓިފައެވެ. މަދު ތަނެއްގައި އަލުން މަސައްކަތް ފެށިކަމަށް މި ސަރުކާރުން ދެއްކިޔަސް އެއްވެސް ކަމެއް ރަނގަޅަށް ކުރިއަކަށް ނުކަނޑައެވެ. އެހެންނަމަ ބ. ހިތާދޫގައި ފެނުގެ ހިދުމަތް ލިބުނީހެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް އެރުމާއެކު އަސާސީ ހިދުމަތުން މަހުރޫމްވުމުގެ ބިރު އެންމެ ބޮޑަށް އޮތް އެއް ރަށަކީ ބ. ހިތާދޫއެވެ. ބަނދަރުގެ މަސައްކަތް ހުއްޓި އަލުން މަސައްކަތް ފެށޭނެ ދުވަހެއްގެ ކޮޅެއް މެދެއް ނޭގެއެވެ. އެމްޓީސީސީން ކުރުމަށް ހަވާލުވެފައިވާ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަމުގެ ޔަގީން ކަމެއް ނެތެވެ. ކުރީ ސަރުކާރުން އަޅާފައިވާ ފުޓްސަލް ދަނޑުގެ މަރާމާތަށް ނުލާހިކު ބޮޑަށް ބޭނުންވެފައި އޮތަސް އެވަރުގެ ކަމެއްވެސް މިސަރުކާރުން ކުރެވޭނެ ކަމުގެ އުންމީދެއް ނެތެވެ. 

ނަސީބު ރަނގަޅުކަމުން ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ނަރުދަމާ ނިޒާމް ގާއިމުކޮށް ހިދުމަތް ވަނީ ދޭންފަށާފައެވެ. ގޭގޭގެ ސެޕްޓިކް ޓޭންކްތައް ފުރިގެން ބޮޑު ހަރަދުކޮށްގެން ނަޖިސް ވަޅުގަނޑުތައް ސާފުކުރަން އުޅުނު ޒަމާން ނަރުދަމަ ނިޒާމާއެކު މާޒީވެގެން ހިނގައްޖެއެވެ. ނަޖިހުން ތަގައްޔަރު ވަމުން ދިޔަ އަޑީފެން ތަގައްޔަރުވުން މުޅިން ހުއްޓުވައިފިއެވެ.

ވާނީ އެހެންތާއެވެ. ރައްޔިތަކަށް ރަނގަޅެއް ވަނެ ކަމެއް އެމްޑީޕީން ނޫނީ ނުކުރާނެއެވެ. އެމްޑީޕީއަށް ރައްޔިތުންގެ އިހުސާސް އެނގެއެވެ. ރައްޔިތުމީހާއަށް ލުއިފަސޭހަކަމާ ތަނަވަސްކަން ހޯދާދިނުމުގެ ފިކުރަކީ އެމްޑީޕީ ފިކުރެވެ. ރައްޔިތުން އަބަދުވެސް ތިބެންވީ އެމްޑީޕީއާ އެކުގައެވެ.

ހިތާދޫ ފެނުގެ ނިޒާމްގެ ހުރިހާ ކަމެއްހެން ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ވަނީ ކޮށްނިމިފައެވެ. ރަށުތެރޭގައި ފެންހޮޅި އަޅާ އާރޯ ޕްލާންޓް ބަހައްޓާ ތާނގީތައް ވަނީ ބަހައްޓާ ނިންމާފައެވެ. ގޭގެއަށް ފެންހޮޅިވައްދާ މީޓަރާއި އިސްކުރު ބަހައްޓާވެސް ވަނީ ނިމިފައެވެ. ތާނގީތަކަށް ފެންއަޅާ ޓެސްޓްކޮށް ހިދުމަތް ދެވޭ ވަރަށް ހިތާދޫ ފެނުގެ ނިޒާމް ވަނީ ނިމިފައެވެ. 

ރައީސް މުއިއްޒުވެރި ކަމަށް އިސްވެ މިހާދުވަސް ވީއިރުވެސް މަސައްކަތްކުރި ފަރާތުން މަސައްކަތް ނިންމުމުންވެސް ހިތާދޫ ފެނުގެނިޒާމާ ސަރުކާރުން ހަވާލުވެ ހިދުމަތް ދޭނެ އަވައްޖެއް ސަރުކާރަށް ވެވުނު ކަމަކަށް ނުވިއެވެ. ހިތާދޫ ފެނުގެ ނިޒާމާ ސަރުކާރުން ހަވާލުވެ ހިދުމަތް ނުދީ އޮތުމުން ރައްކާތެރި ފެނުގެ ހިދުމަތުން ހިތާދޫ ރައްޔިތުން އަދިވެސް ތިބީ މަހުރޫމުވެފައެވެ. ހިތާދޫ ރައްޔިތުން ފެނުން މަހުރޫމުވެފައި ތިއްބަސް ރައީސް މުއިއްޒު ހުންނަވަނީ ޗައިނާ ސުވަރުގޭ ފެނުން ފޯވެގެން ވިއްޔާއެވެ. ހިތާދޫ ރައްޔިތުން ފެންބުއިއްޔާ ނުބުއިއްޔާ މުއިއްޒަށް ކީއްހޭ ބުނާކަހަލައެވެ. 

ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް އައިރު ބ. ހިތާދޫ ފަޅުހެދުމުގެ %75 މަސައްކަތް އޮތީ ނިމިފައެވެ. މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމާއެކު މަސައްކަތް ހުއްޓި ވަނީ ތަންހަރުވެފައެވެ. މަސައްކަތް ހުއްޓިފައި އޮތުމުން ކުރެވިފައިވާ މަސައްކަތަކީ ނުކުރާ މަސައްކަތަކަށް ވާހިސާބަށް ގޯސްވެ ހަލާކުވަމުން ދާތީ ހިތާދޫ ރައްޔިތުން އެކި ގޮތް ގޮތުން ސަރުކާރުގެ ސަމާލުކަމަށް އެކަން ގެނައުމަށް ގިނަގުނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރިއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ސަރުކާރުން ކަހާތަން ހިރުވާވެސް ނުލައެވެ. 

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިންތިހާބު ބޯމަތިވުމުން ހުއްޓިފައިވާ އޮތް ހިތާދޫ ބަނދަރު ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ހުސްވި މާރޗް މަހު އަލުން ފަށާނެކަމަށް މުއިއްޒު ސަރުކާރުން ވަނީ ބުނެފައެވެ. މާރޗް މަސް ހުސްވެގެން ދިޔައީއެވެ. ބަނދަރުގެ އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރާތާ ބަނދަރު ހެދުމަށް ބޭނުންކުރި ވެހިކަލްތަކާއި މެޝިނަރީތައް ރަށުން ބޭލީއެވެ. ބަނދަރު ހެދުމަށް ބޭނުންކުރާ އާލާތްތައް ގެންދިއުމުން ރައްޔިތުން ޕްރެޝަރ ބޮޑުކޮށްލުމުން ހައިމާކަކާއި ލޮރީއެއް އަނބުރާ ހިތާދުއަށް މިހާރު ވަނީ ގެންގޮސްފައެވެ. 

ހައިމާކަކާއި ލޮރީއެއް އަނބުރާ ހިތާދުއަށް ގެންދިޔަ ނަމަވެސް ފަޅު ނިންމުމަށް އެއްވެސް ކަމެއް އަދި ނުކުރެއެވެ. ކުރީ ސަރުކާރުން ހިތާދޫ ފަޅުހެދުމުގެ ބޮޑުބައެއްގެ މަސައްކަތް ނިންމާފައިވަނިކޮށް މަސައްކަތް ނުކޮށް މެދު ކެނޑިގެން ދިޔުމުން ކުރެވިފައިވާ މަސައްކަތް ނުކުރާ މަސައްކަތަކަށް ދަނީ ބަދަލުވަމުންނެވެ. އެގޮތުން ފަޅުގެ އިރުމަތީ ބެޑް ހިއްކާ ނިންމާ ރިވެޓްމަންޓް ނުޖެހި އޮތުމުން އެބެޑްގެ ބޮޑުބައެއް ވަނީ ގިރާލާފައެވެ. ފަޅުގެ ރިވެޓްމަންޓް ޖެހުމުގެ މަސައްކަތް މުޅިން ނުނިމި އޮތުމުން ފުންކުރި ފަޅަށް ވެލިއަރާ އަލުން ފުންކުރަން ޖެހޭ ހިސާބަށް ފަޅުވަނީ ހަލާކުވެފައެވެ. 

އަނެއް ކޮޅުން ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމަށް އީއައިއޭ ހަދާ އެ މަސައްކަތް ވެސް އެމްޓީސީސީ އާ ކުރީ ސަރުކާރުން ވަނީ ހަވާލުކޮށްފައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެ ކަމެއްވެސް މި ސަރުކާރުން އަދިކުރާކަށް ނޫޅެއެވެ. 

ހިތާދޫއަށް ދިމާވެފައިވާ ލަފާފުރުމުގެ ދަތިކަމަށް އެއްވެސް ހައްލެއް ހޯދާދިނުމުގެ ވިސްނުމެއް މުއިއްޒު ސަރުކާރުގައި ނެތްކަމަށް ހިތާދޫ ގިނަ ރައްޔިތުން ދެކެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އިންތިހާބަށް ހަފްތާއަކަށްވުރެ ކުޑަވެފައިވާއިރު %75އަށް ވުރެ ބޮޑަށް މަސައްކަތް ނިމިފައިވާ ބަނދަރެއް ނިންމާ ނުދެވުނު ސަރުކާރަކަށް ހިތާދޫ ގިނަ ރައްޔިތުން އިތުބާރެއް ނުކުރެއެވެ.   

އިއްޔެ ރާއްޖޭއަށް ކުރި ވިއްސާރައިގައި މާލެ އާއި ހުޅުލެ އަދި ގއ. ގެމަނަފުއްޓަށް 100 މިލިމީޓަރަށް ވުރެ ގިނައިން ވާރޭވެހުނު ކަމަށް މޫސުމާބެހޭ ގައުމީ އިދާރާގެ  އެންމެ ފަހުގެ ހިސާބުތަކުން ދައްކައިފި އެވެ.

ފާއިތުވި 24 ގަޑިއިރު ވެހުނު ވާރޭގެ ރެކޯޑް މިއަދު މެޓް އޮފީހުން އާންމުކޮށްފައިވެއެވެ. ރެކޯޑް ދައްކާގޮތުން މާލެއަށް 103.5 މިލިމީޓަރުގެ ވާރޭ ވެހިފައިވެއެވެ. ހުޅުލެއަށް ވެހިފައިވަނީ 108.4 މިލިމީޓަރުގެ ވާރޭއެވެ. ހަމައެއާއެކު، ގެމަނަފުއްޓަށް ވަނީ 100.8 މިލިމީޓަރުގެ ވާރޭ ވެހިފައެވެ. ހުޅުމާލެ އަށް އިއްޔެ ވެހުނީ 47.5 މިލިމީޓަރުގެ ވާރެއެވެ.

ރެކޯޑް އަދަދަކަށް ހޫނުގަދަ ދުވަސްތަކަކަށްފަހު އިއްޔެ ކުރި ގަދަ ވިއްސާރައިގައި މާލޭގެ މަގުތަކުގައި ވަނީ ހިނގާބިގާވެ ނޫޅެވޭ ވަރަށް ފެންބޮޑުވެފައެވެ. ގިނަ ގެތަކަށް ފެންވެސް ވަދެފައިވެއެވެ. ފެންބޮޑުވެގެން ހިފާ ގެންގުޅޭ ސާމާނަށް ގެއްލުންވެ، ބައެއް ގެތަކުން މީހުން ވަނީ ބަދަލުވެސް ކޮށްފައެވެ.

މާލޭ ސަރަހައްދުން ގޯތިލިބޭ މީހުނަށް ދޫކުރާނެ ބިން ހިއްކަމުން ފަތުއަޑުކިޔާފައި ދިޔައެވެ. ގޯތިތައް ދޭތަންތަން ކަނޑައަޅާ ގުރުއަތުލައިގެން ކާކަށް ގޯތިދޭނީ ކޮންތާކުންކަން ނިންމާ އެގްރިމަންޓް ހަދާ ގޯތީގެ ރަޖިސްޓްރީ ހަދާ އިންވަކިކޮށް ދެމުން ގެންދިޔައެވެ. ބިން ހިއްކެމުން ދާވަރަކަށް ގޯތިތައް ހަވާލު ކުރަމުން ދަނިކޮށް ވެރިކަން ބަދަލުވީއެވެ. 

އޭރު މާލެ ސަރަހައްދުން ގޯތިދޭތީ އެކަން ހުއްޓުވަން ކޯޓަށް ބަޔަކު ދިޔައެވެ. ސިޔާސީ ގޮތުން ރައީސް ސޯލިހަށް ލޮޓިއެއް ދިނުމުގެ ވިސްނުމުގައެވެ. އެމީހުން ބޭނުންވި ކޯޓު އަމުރު އެދުނު ގޮތަށް ދަށުކޯޓުން ނެރެ ނުދިނުމުގެ ސަބަބުން އޭރު ގޯތި ހަވާލުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ހުއްޓުވައެއް ނުލެވުނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ދޭން ޖެހޭ ގޯތިތައް މުޅިން ހިއްކާ ނުނިމޭތީއާއި އިދާރީ ބައެއް ސަބަބުތަކާހުރެ ވެރިކަން ބަދަލު ވުމުގެކުރިން ރައީސް ސޯލިހުގެ ސަރުކާރަކަށް ގޯތިތަކުގެ ހުރިހާ ކަމެއް ނިންމައެއް ނުލެވުނެވެ. 

މާލެ ސަރަހައްދުން ފްލެޓަށް އެދުނު މީހުންގެ ތެރެއިން ފްލެޓް ހައްގުވާ 15ހާހެއްހާ މީހުން ތިއްބެވެ. ވަގުތީ ލިސްޓް އިއުލާނުކޮށް ޝަކުވާއަށް ހުޅުވާލާ ހުށަހެޅުނު ޝަކުވާތަކަށް ރިއާޔަތްކޮށް ދައިމީ ލިސްޓް ތައްޔާރުކޮށް ގެޒެޓްކޮށް އިއުލާންކުރިއެވެ. ފުރަތަމަ އިމާރާތްކޮށް ނިމޭ 4000 ފްލެޓް ދޭނެ މީހުން ޝަރުތު ހަމަވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ހޮވާ ގެޒެޓްކޮށް އިއުލާނު ކުރިއެވެ. ފުރަތަމަ 4000 ފްލެޓް ދޭން ނިންމީ އެންމެ މަތީން މާރކްސް ލިބުނު 4000 މީހުންނަށެވެ. އެމީހުންނާ ސަރުކާރާ ދެމެދު ހިޔާވަކަމުގެ އެއްބަސްވުތައް ހަދާނިންމިއެވެ.

އެއްބަސްވުން ހެދި މީހުނަށް ފްލެޓް ހަވާލު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ނުފެށި އުޅެނިކޮން އޭސީސީން އަމުރުކޮށްގެން އިންތިގާލީ މަރުހަލާގައި އޭސީސީ ނިދިން ހޭލާ ފްލެޓްތައް ހަވާލު ކުރުން ހުއްޓުވިއެވެ. އެހެން ކަމުން ފްލެޓްތަކުގެ ހައްގުވެރިންނަށް ފްލެޓްތައް ނުދެވެނީސް ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަން ނިމިއްޖެއެވެ.

މިއަދާ ހަމައަށްވެސް ފްލެޓްތައް އޮތީ އޭސީސީ މުށުތެރޭގައި ތާށިކޮށްފައެވެ. ދޭނެކޮޅެއް މެދެއް ދެވޭނެ ގޮތެއް އޮތްކަމަކަށް ނުވެއެވެ. މުއިއްޒު ހައްގު ކިރާ މީޒާން ގެންނަނީ މަހުޝަރުގެ މައިދާނުން ނޫންބާއޭ ހިތަށް އަރައެވެ. އެހެން ނުބުނެވޭ ވަރެއް ނޫނެވެ. ފްލެޓް ލިބޭކަމަށް ކަނޑައެޅިފައި ތިބި މީހުންގެ ތެރެއިން %60 އަށް ހައްގުވާ ކަމަކަށް މިހާރަކު ނުވެއެވެ.  

މާލޭ ސަރަހައްދުގެ ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދިނުމަށް ބަންޑާރަ ގޯތި ދިނުމަށް ސޯލިހު ސަރުކާރުން ނިންމުމާ ގުޅިގެން ވާދަވެރި ސިޔާސީ ވެރިން އެ ގޯތިތައް ދިނުން ހުއްޓުވާނެ ކަމަށް އަޑުހަރުކޮށް ބުނަމުން ދިޔައެވެ. ފްލެޓްތައްވެސް ދެވެނީ ހައްގުން ނޫން ކަމަށް ބުނަމުން ދިޔައެވެ. އެހެނަސް ކެންޕޭނުގެ ފޯރިގަދަވެ ރައީސް ސޯލިހު ސަރުކާރުން ދޭން ކަނޑައަޅާ ގެޒެޓް ކޮށްފައިވާ ގޯއްޗެއް ފްލެޓެއް ދޭން ނިމިފައި އޮތްތަނަކުން ދޭނެކަމަށް ބުނެ މުއިއްޒު ވައުދުވިއެވެ. އޭރުވެސް އެކަން ނުކޮށް ވާން އޮތް ހުރިހާކަމެއް ފަރުދާގެ ފުރަގަހުގައި ދިޔައީ ކުރަމުންނެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒުގެ ވިދާޅުވި ވިދާޅުވުމަކީ ވެވަޑައިގެން އެހެން ވައުދުތަކެކޭ އެއްގޮތަށް ހެއްދެވި އިތުރުފުޅެއްކަން އަންނަނީ ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ސާބިތުވަމުންނެވެ. ވެރިކަން ލިބިވަޑައިގަތުމާއެކު ނިންމެވީ ފުށިދިއްގަރުފަޅަށް ގޯތިތައް ބަދަލު ކުރާށެވެ. ހުވަފެނީ ރަސްމާލެއެއް ކުރައްސަވަމުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޕްރެޝަރ ބޮޑުވެގެން މާލެ ސަރަހައްދު ދޭންކަނޑައެޅި ގޯތިތައް އެތަންތަނުން ދޭނެކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އެކަމަކު އެކި ބަހަނާ ދައްކަވަމުން ލަސްކޮށް ފަސްކުރަނީއެވެ. 

އެންމެ ފަހުން ގޯތި ދިނުމަށް ގުޅީފަޅުން ހިއްކަމުންދާ ބިންހިއްކުން ކޯޓުން މިއަދު އެހުއްޓުވީއެވެ. ގޯތިތައް ނުދީ ދަންމާލާނެ ބަހަނާއެއް އުފަން ކުރުވީއެވެ. ފްލެޓްތައް ހުއްޓުވީ އޭސީސީންނެވެ. ގޯތިތައް ހުއްޓުވީ ކޯޓުންނެވެ. ކިހާ ރީތިހެއްޔެވެ. މުއިއްޒު ކުރިކަމެއް ދެކަމުން ކުރެ ކަމެއްގައިވެސް ނެތެއް ނޫންހެއްޔެވެ. މުއިއްޒުގެ ހުއްޓުވުން ގަނޑު ކިހާ ސަޅިހެއްޔެވެ.    

ރަށް ރަށުގައި ބޮޑެތި މަސައްކަތްތައް ކުރެވޭއިރު އެ ރަށެއްގެ ރައްޔިތުންނަށް އެކަމުގެ އެއްވެސް މަންފާއެއް ނުކުރެއެވެ. ކޮންޓްރެކްޓް ނަގައިގެން އަރަނީ ރަށުން ބޭރު ކުންފުނި ތަކެވެ. މަސައްކަތް ނަގައިގެން އުޅޭ އަމިއްލަ ކުންފުނި ތަކުގެ މަސައްކަތުގައި ގެންގުޅެނީ އަގު ހެޔޮ ބިދޭސީންނެވެ. ބިދޭސީ ގިނަ އަދަދެއްގެ މުއައްޒަފުން ރަށް ރަށުގައި އުޅެން ފެށުމުން އެރަށަކަށް ވަންނަން ޖެހޭ އެހެން ގިނަ ފައިސާ ވެސް ވަދެގެން ދަނީ ބޭރު މީހުންގެ ޖީބަށެވެ. ރަށު މީހާ ހުންނަން ޖެހެނީ މަސައްކަތެއް ނެތި، ރަށުގައި ހުރެގެން އާމްދަނީ ހޯދޭނެ ގޮތެއް ނެތި ބިކަވެފައެވެ. 

ރައީސް ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި އެންމެ ބޮޑަށް އަމާޒު ހިފާފައި ހުރީ އެ ރަށެއްގައި ކުރެވޭ ސަރުކާރު މަސައްކަތެއްގެ މަންފާ ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް އެރަށެއްގެ ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭނެ ގޮތަކަށް ސަރުކާރުގެ މަސައްކަތްތައް ކުރުވުމަށެވެ. ރަށްރަށުގައި ހިންގާ މަސައްކަތްތައް އައުޓުސޯސް ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އެ ރަށްރަށުން މުއައްޒަފުން ނަގައިގެން އެ މީހުން ލައްވާ ކުރުވުމަށެވެ. ރަށް ރަށުގައި އަނބި ދަރިންނާއި އާއިލާއާއި އެކު ތިބެގެން ވަޒީފާ އަދާކޮށްގެން ގިނަ ބަޔަކަށް އާމްދަނީ ލިބޭނެ ގޮތަށް މަސައްކަތްތައް ކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑު އިސްކަމެއް އޭރު ދެވެމުން ދިޔައެވެ.

ރަށް ރަށުގައި އަސާސީ ހިދުމަތްދޭ ކުންފުނި ތަކަށް ފަންނީ ގާބިލު މީހުން ލައިގެން އެ މީހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށުން ކުންފުނީގެ މުއައްޒަފުން ލައްވާ މަސައްކަތް ކުރުވުމަކީ އެއް ގޮތަށްވުރެ ގިނަ ގޮތުން ފައިދާ ހުރި ކަމެކެވެ. ސަރުކާރު ކުންފުނި ތަކުގެ މޭންޕަވަރ ވަރުގަދަވެ މަސައްކަތްތެރި ވައްޓަފާޅި ހުރި ގިނަ ދިވެހިން ތަކެއް އުފެއްދޭނެއެވެ.

ކުންފުނީގެ މުއައްޒަފުން ލައްވާ މަސައްކަތް ކުރުވުމުން އެއްފަހަރާ ގަނޑުކޮށް ކުންފުނިން ފައިސާ ތަކެއް ކޮންޓްރެކްޓަރަށް ދޭކަށް ނުޖެހޭނެއެވެ. އެއްފަހަރާ ގަނޑުކޮށް ކޮންޓްރެކްޓަރަށް ގިނަ އަދަދަކަށް ފައިސާ ދިނުމުން އެވަގުތައް ކުންފުނީގެ ކޭޝްފްލޯއަށް އަންނަ ކުއްލި ހީނަރުކަން ނައިސް ކޭޝްފްލޯ މެނޭޖު ކުރެވޭނެއެވެ. ކޮންޓްރެކްޓަރަށް ފައިސާ ނުދެވިގެން މަސައްކަތް ހުއްޓާލަން ޖެހުމުގެ ބިރެއް ނުއޮންނާނެއެވެ. 

ކުންފުނީގެ މާލީ ފުދުން ތެރިކަން ހުންނަ ވަރަކުން މުއައްޒަފުންގެ ކަންކަން މެނޭޖުކޮށްގެން ކުންފުނިން ހިންގާ އެހެން މަސައްކަތް ތަކުގައި މުއައްޒަފުން ޖާމިނު ކުރެވޭނެއެވެ. ސަރުކާރު ކުންފުނި ތަކުން ހިންގާ މަޝްރޫއު ތަކުން މަދު ވަކިވަކި މީހުނަށް ބޮޑެތި އަދަދުން ފައިސާ ލިބުމަށްވުރެ ރަށް ރަށުގައި ތިބި ގިނަ ބަޔަކަށް މުސާރަ އާއި އިނާޔަތުގެ ގޮތުގައި ލިބޭ ފައިސައިން އެތައް ބައެއްގެ ދިރިއުޅުން ފާގަތިވެ އުފާވެރި ހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމެއް އުޅޭ އާއިލާތައް އިތުރުވެގެން ދާނެއެވެ.

ދެކޮޅު ޖެއްސުމުގެ ނަމުގައި ކުންފުނި ތަކުން މުއައްޒަފުން ކަނޑާ އެ ކުންފުނި ތަކުގެ މަސައްކަތް ކޮންޓްރެކްޓަށް ދީގެން ބަންގާޅިންނަށް މުސާރަ ދީގެން ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދުގައި ދައުރުވާން އޮތް ފައިސާ ތަކެއް ޑޮލަރަށް ހަދައިގެން ބޭރު ކުރުމަށް ފޫގަޅާލައިގެން މިއުޅެނީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ. ސަރުކާރު ކުންފުނި ތަކުގައި ދިވެހި މުއައްޒަފުން ގިނަވެގެން އެމީހުން ކަނޑާ އަޅަނީ ތަޅުލެވިފައިވާ ސިނކުޑިއަކުން ވިސްނާތީއެވެ. ސަރުކާރެއް އޮންނަނީ ރައްޔިތުންގެ އެކަކުވެސް މަގުމަތިކޮށް އާއިލާތައް ބިކަ ކުރާކަށް ނޫނެވެ. ރައްޔިތުންގެ ބަޔަކު މަގުމަތިކުރާ ފެނަކައެއް ސްޓެލްކޯއެއް ދިވެހި ރައްޔިތުންނަކަށް ބޭނުމެއް ނުވާނެއެވެ.  

މާލެއާއި ބުރިޖަކުން ގުޅުވާލެވެން ނެތް ރަށަކަށް މާލޭގެ ރައްޔިތުން ބޯހިޔަވަހިކަން ހޯދަން ދާންޖެހޭނެ ކަމަކަށް އާދަމް އާޒިމް ގަބޫލެއް ނުކުރައްވައެވެ. މާލޭގެ ބޯހިޔާވަހިކަމާއި ޓްރެފިކް މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް މާލެ ސަހަރައްދުގައި މިހާރު ހިއްކަން ފަށާފައިވާ ތަންތަން ތަރައްގީ ކުރުން މާ ބޮޑަށް މުހިންމު ކަމަށް އާދަމް އާޒިމް ދެކިވަޑައިގަންނަވައެވެ. 

މާލޭގެ ރައްޔިތުންގެ ބޯހިޔާވަހިކަން ހައްލުކުރެވޭނެ ބިން މާލެ އާއި ހުޅުމާލެ އާއި ގުޅިފަޅާއި އުތުރު ތިލަފަޅާއި ގިރާވަރު ފަޅުން ލިބޭއިރު އެނަމުގައި ފުށިދިއްގަރުފަޅު ހިއްކުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު އިސްރާފެއް ކަމަށް އާޒިމު ދެކެ ވަޑައި ގަންނަވައެވެ. އެތަން ތަނަކީ މާލެއާއި ބުރިޖުން ގުޅާލެވެން އޮތް ތަންތަނެވެ. 

ތެދުފުޅެކެވެ. މާލެއާއި ޖެހިގެން އޮތް ހުޅުމާލެއަށް ދިރުން ލިބުނީ ހުޅުމާލެއާއި މާލެ ބުރިޖަކުން ގުޅާލުމުންނެވެ. އޭގެކުރިން ކަނޑު ހުރަސްކޮށް ވިހި މިނިޓްގެ ދަތުރެއް ކޮށްގެން ހުޅުމާލޭގައި ދިރިއުޅުނީ މާލޭގައި އެއްވެސް ގޮތަކަށް އުޅެވޭނެ ގޮތް ނެތިފައި ތިބި ބައެކެވެ. 

ރަސްމާލެ ކިޔަސް ފުށިދިއްގަރުފަޅުގައި ހިއްކާ ރަށެއް ރަނގަޅަށް އާބަދުވެ ހިނގައި ގަންނަން 30 އަހަރު ނަގާނެއެވެ. އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ގާއިމުކޮށް ބަޔަކު ދިރިއުޅެން ކަމުދާވަރުގެ ތަނަކަށް އެތަންވާނީ ތިރީހަކަށް އަހަރުންނެވެ. ސަރުކާރުގެ އެންމެ ބޮޑު ބޯހިޔާވަހި ކަމުގެ ޕްރޮޖެކްޓްގެ ގޮތުގައި ފުށިދިއްގަރުފަޅު ހިއްކުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު އިސްރާފެއް ކަމަށް އާޒިމްވެސް ދެކެވަޑައިގަނެއެވެ. 

މާލޭގެ ރައްޔިތުންގެ ބޯހިޔާވަހިކަން ހައްލުކުރެވޭ ވަރަށް ބިން މާލެ އާއި ހުޅުމާލެ އާއި ގުޅިފަޅާއި އުތުރު ތިލަފަޅާއި ގިރާވަރު ފަޅުން ލިބޭއިރު އެކަމަށް އިސްކަން ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި ފުށިދިއްގަރުފަޅު ހިއްކުމަކީ އޭގެ ފަހަތުގައި ވަނީ އަޑިނޭނގޭ ފަސާދައިގެ ކަންތައް ގަނޑެއްކަމަށް ތުހުމަތު ކުރާ މީހުން ވަރަށް ގިނައެވެ. 

މާލޭ ރައްޔިތުން ބޭނުންވަނީ ބޯހިޔާވަހިކަމަށް އަވަސް ހައްލެވެ. 30 އަހަރަށް މަޑުކުރެވޭކަށް މަލޭ ރައްޔިތުންނަކަށް ނެތެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ހެވެއް އެދޭ ބަޔަކު ނަމަ އެތަންތަނުން ހިއްކަން ޖެހޭ ތަންތަން ހިއްކާ ގޯތި ދީފައިވާ ތަންތަނުގައި ރައްޔިތުންނަށް އުޅެވޭނެ މާހައުލަކަށް އެތަންތަން ހަދާ ދޭނީއެވެ. އެތަންތާ މަގުތައްހަދާ އަސާސީ ހިދުމަތް ގާއިމުކޮށް ދޭނީއެވެ. ބޯހިޔާވަހިކަން ދިނުމުގެ ނަމުގައި ބުރިޖުން ގުޅުވާލެވެން ނެތް ފުށިދިއްގަރުފަޅު ހިއްކަން ފަށާނީކީ ނޫނެވެ. 

ފުށިއްގަރުފަޅަށް ދޯންޏަކަށް އަރައިގެން މާލޭގެ ރައްޔިތުން ދާންޖެހޭނެ ކަމަކަށެއް އާޒިމު ވެސް ގަބޫލެއް ނުކުރައްވައެވެ. އާޒިމް ގަބޫލު ކުރައްވަނީ މާލޭގެ ރައްޔިތުން ދާންޖެހޭނީ ބްރިޖަކުން ގުޅިފައިވާ އަވަށްތަކަށް ކަމަށެވެ. ފުށިދިއްގަރުފަޅު ހިއްކުމަށްވުރެ މާލޭގެ ބޯހިޔާވަހިކަމާއި ޓްރެފިކް މައްސަލަތައް ހައްލުކުރަން މާލެ ސަހަރައްދުގައި މިހާރު ހިއްކަން ފަށާފައިވާ ތަންތަން ތަރައްގީ ކުރުން މާ ބޮޑަށް މުހިންމު ކަމަށް އާދަމް އާޒިމު ދެކިވަޑައިގަނެއެވެ.

ދައުލަތާއި ގުޅުންހުރި އެއްވެސް ތާކުން ފައިސާއެއް ނަގަން ނުޖެހޭ ގޮތަށް މާލޭ މީހުންގެ ބޯހިޔާވަކަމުގެ ފުރިހަމަ ހައްލޭ ބުނެ ރަސްމާލެ ހިއްކަން ފެށީ ފިސާރި ކުލަގަދަކޮށެވެ. ހަނދާނަށް އައީ ހުޅުމާލެ ހިއްކަން ފައްޓަވަން ރައީސް މައުމޫނު ބަނޑުމައްޗަށް އަރުއްވައިގެން އުޅުއްވި ގޮތެވެ. ހުޅުމާލެ ހިއްކަން ފެއްޓެވި އިރު މެޑަމް ނަސްރީނާ ވަޑައި ނުގަތަސް ފުށިދިއްގަރު ފަޅުހިއްކަން ފެށި ރަސްމިއްޔާތުގައި މޫނު ފޮއްސަވަމުން މެޑަމް ސާޖީ ބަނޑު މަތީގައި އުޅުއްވި ގޮތް މުއިއްޒު ހަދުމަފުޅެއް ނުނެތޭނެއެވެ. އާނއެކެވެ. އެތާ ތިބިހާ ސަޕޯޓަރުން ވެސް ތިބީ ދަތްމައްޗަށް ތުން ނާރާ އުފަލުން ފޮޅިފައެވެ. ދިވެހީންގެ ރައީސްގެ ހުޝިޔާރުކަމާއި މޮޅުކަމުންނެވެ.

އެކަމަކު ކަމަކު ދާކަށް ނެތެވެ. ހިނދުކޮލެއްގެ ތެރޭގައި ބުޅާ ގޯނިން ބޭރުވެއްޖެއެވެ. ކަން ހިނގަނީ ދެއްކި މަންޒަރާ އެއްގޮތަކަށް ނޫނެވެ. ރަސްމާލެ ހިއްކަންފެށީ އެމްޓީސީ ޑްރެޖަރަކުންނެވެ. މަސައްކަތް ކުރަނީ ހުޅުމާލޭ 3 ވަނަ ފިޔަވަހި ހިއްކާ މީހުންނެވެ. ދިވެހި ދައުލަތުން އެއްވެސް ހަރަދެއް ނުދެއޭ ކިޔަފައި 08 މިލިއަން އަކަފޫޓްގެ ބިން 99 އަހަރަށް ލާޖައްސާ ހިއްކާ ނިންމާދޭ މަތިން ވަގުފުކޮށް ދެނީ ހުޅުމާލެ ފޭސް 3 ހިއްކަމުން ދިޔަ ސީއެމްސީސީ އަށެވެ. 

ދިވެހި ފަސްގަޑުން އަކައިންޗިއެއް ވެސް ބޭރު ބަޔަކަށް ނުދޭން ވެރިކަމަށް އަރާ މަސް ދުވަސްނުވެ 08 މިލިޔަން އަކަފޫޓްގެ ބިން ބާޓާ ސިސްޓަމަށް ބޭރު ބަޔަކަށް ދޫކޮށްލީއެވެ. ބަޔަކު ހިއްކާދިނީމާ އެ ހިއްކިބިމުން ބައެއް އެމީހުނަށް ދިނުމަކީ ދިވެހި ފަސްގަނޑުން ބައެއް ދިނުން ކަމަކަށް ނުވަނީ ތާއެވެ.

އީއައިއޭ ހެދުމެއް ބިމުގެ އަގުކުރުމެއް ނެތި ހިއްކާ ބިމުން ބައެއް ދޫކޮށްލީއެވެ. ގައުމިއްޔަތެއް ހުއްރިއްޔަތެއް ގައުމަށް ލިބިދާނެ މާލީ ގެއްލުމަކަށް ނުބަލައެވެ. ފުށިދިއްގަރުފަޅުގައި ރަސްމާލެ ތަރައްގީ ކޮށްގެން މާލޭ މީހުނަށް ފޯރުކޮދޭން ބުނާ ހޮޅިސިޓީ ވަގު ޖަރީމާ ޖެހެނީ ވަގުތުން ހުއްޓުވާށެވެ.

- ރޮޒައިނާ އާދަމް -

އަޅުގަނޑަކީ ސިޔާސީ ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރާ މީހެއްކަމުގައި ވިޔަސް މިއަދު އަޅުގަނޑު މި އާރޓިކަލް މިލިޔަނީ އެއްވެސް ސިޔާސީ ވިސްނުމެއްގައެއް ނޫނެވެ. ޤައުމީ ނަޒަރަކުން އަޅުގަނޑުގެ ހުރި ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް ހިއްސާކޮއްލާށެވެ.

ރާއްޖެއަކީ އިންޑިއާ ކަނޑުގައި އޮތް ދުނިޔޭގެ އެންމެރީތި ޖަޒީރާ ގައުމެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ މި ރައްތައް ބޭރުމީހުން ސިފަކުރަނީ ޓްރޮޕިކަލް ޕެރެޑައިޒެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޓްރޮޕިކަލް ގައުމެއްކަން އަންގައިދޭ އަދި ދައްކައިދޭ އެންމެ މުހިންމު އެއް ރަމްޒަކީ ދިވެހި ރުކެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ގައުމީ ރުކެވެ.

ރަށަކަށް އަރާއިރު ރަށުގެ މަލަމަތިން ފެންނަން އެހުންނަ ޗާލު ދިވެހި ރުއްތަކަކީ ރާއްޖެއަށް އަންނަ ފަތުރުވެރިންނަށް އެމީހުންނަށް އެއާދެވުނީ އެއްކަލަ ޓްރޮޕިކަލް ޕެރެޑައިސަށްކަން އަންގައިދޭ އެންމެ މުހިންމު ރަމްޒެވެ. އެރުއްތައް އަރުވާލާފަ ނަގާ އިރުއަރާ މަންޒަރު އަދި އިރު އޮއްސޭ މަންޒަރުގެ ފޮޓޯއަކީ އެމީހުން އެންމެ ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު އިންސްޓަގްރާމްގަ އަދި ފޭސްބުކްގަ ޝެއަރަ ކޮއްލާ ނުވަތަ ހިއްސާ ކޮއްލާ ފޮޓޮއެވެ. އެރުއްތަކުގެ ތެރެއިން ނަގާލާ ސާދަވިލޭރޭގެ ހަނދުގެ ފޮޓޯ، ނުވަތަ ނޫކުލައިގެ މޫދާއި ދޮންވެލިގަނޑާއެކު ފެންނަ ފެހިކުލައިގެ ދިވެހި ރުކުގެފޮޓޯ ފެނުމުން ކޮންމެ މީހަކުމެ ރާއްޖެ އައުމުގެ ހުވަފެން ދެކެންފަށައެވެ. މިފޮޓޯތަކަކީ ރާއްޖެ ޑްރީމް ޑެސްޓިނޭޝަންއަކަށް ބަދަލު ކޮއްލި ފޮޓޯތަކެވެ.

ނަމަވެސް މިއަދު މުޅިރާއްޖޭން ފެންނަން ފަށާފައި މިވަނީ ވަރަށް ހިތާމަވެރި ކަންބޮޑުވާ މަންޒަރުތަކެކެވެ. ޓްރޮޕިކަލް އައިލަންޑަކަށް ޒިޔާރަތް ކުރާ ފަތުރުވެރިން އައިސް ރަށަކަށް ގާތްކޮއްލާއިރު މަލަމަތިން މިފެންނަނީ އެއްކަލަ އެ މީހުންބަލަންއައި ދިވެހި ރުކެއްނޫނެވެ. ރަށުގެ މަލަމަތިން މިފެންނަނީ ކަދުރު ރުއްތަކެކެވެ. ހިތުގާ އުފެދޭ ސުވާލަކީ މި އާދެވުނީ ޓްރޮޕިކަލް އައިލަންޑަކަށްތޯ ނުވަތަ ޑެޒަޓަކަށްތޯއެވެ؟ ދިވެހިރާއްޖެއަށްތޯ ނުވަތަ ޑުބާއީއަށްތޯއެވެ؟

މިއީ މިއަދު ދިވެއްސެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން އަޅުގަނޑު ހަމަގައިމުވެސް ކަންބޮޑުވާކަމެކެވެ. އެންމެފަހުން އަޅުގަނޑު އައްޑޫ ސިޓީއަށް ކުރިދަތުރުގައި އައްޑޫސިޓީން ވެސް މި މަންޒަރު ފެނިގެން ދިއުމުން މިވާހަކަ ނުދައްކާ ލަސްކުރެވެން ނެތްކަން އަޅުގަނޑަށް އިހުސާސްވިއެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ މިރީތި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައްތަކުގެ މަލަމަތިން ދިވެހިރުއްތައް ގެއްލި ކަދުރުރުކަށް ބަދަލުވެގެން ދިއުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މި ނަލަނަލަ ރައްތަކުގެ އަސްލުގެއްލިގެން ދާކަމެކެވެ. މިހާރު މާލޭގަހުރެ ނަގާ ސަންސެޓްފޮޓޯ ބަލާލުމުން ދިވެހިރާއްޖެއެއް ނުފެނެއެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ރާއްޖޭގެރީތިކަމާ ގުޅުންހުރި އެންމެ ފާހަގަ ކޮއްލެވޭ 3 ކަމަކީ ރާއްޖޭގެ ރީތި މޫދާ، ދޮންވެއްޔާ، ރީތިފެހި ދިވެހި ރުއްތަކެވެ.

ދުނިޔޭގެ ތަރައްގީވެފައިވާ ގައުމުތަކުން މަސައްކަތް ކުރަނީ އެގައުމަކަށް ނިސްބަތްނުވާ ނަސްލުތަކުގެ ގަހާއި ދިރޭތަކެތި އެތަންތަނަށް ތައާރަފް ކުރުން ހުއްޓުވުމަށެވެ. އެއީ އޭގެ ސަބަބުން އެގައުމަކަށް ނިސްބަތްވާ ނަސްލުތަކުގެ ގަހާއި ދިރޭތަކެއްޗަށް މިކަމުގެ ސަބަބުން ކުރާ އަދި ކޮއްފާނެ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކާ ހުރެއެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް ވިސްނަންޖެހޭ ކަންކަމެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ ރާއްޖެވަންތަކަން ގެއްލުވާލުމުން އަޅުގަނޑުމެންގެ އެންމެބޮޑު އިންޑަސްޓްރީ ކަމަށްވާ ފަތުރުވެރިކަމަށް މީގެން ކުރާނެ އަސަރުވެސް ވަރަށްބޮޑަށް ވިސްނަންޖެހެވެ.

އަޅުގަނޑުގެ އިލްތިމާޒަކީ އަދި އަޅުގަނޑު މި އާރޓިކަލް ލިޔުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ބޭނުމަކީވެސް، ކައުންސިލްތަކުން މިކަމާ ވިސްނާ، ރާއްޖެ ރާއްޖޭގެ ގޮތުގައި ބޭއްވުމަށް މަސައްކަތް ކޮއްދެއްވުމެވެ. ރާއްޖޭގެ މި ރީތި ރައްތަކުގެ މަލަމަތީގައި ކަދުރުރުއް ޖެހުމުގެ ބަދަލުގައި ފެހިކަންގަދަ ނަލަނަލަ ދިވެހި ރުއްތަކުން މިރީތި ރައްތަކުގެ މަލަމަތި ޖަރީކޮއްދިނުމެވެ. އަދި މިކަމަށް ދިވެހި ހުރިހާ ރައްޔިތުންވެސް ބާރުއަޅާދިނުމެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ގައުމީ ގަސް ކަމުގައިވާ ދިވެހި ރުކަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ފަޚުރެއް ކަމަށް ހައްދަވާ ދެއްވާށެވެ.

މާ މައްޗަކަށް ކިޔަވައިގެން މާ ނަތީޖާ ނެރެވޭ މީހަކަށް ވެގެން ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމަށް މީހަކު އިންތިހާބަު ކޮށްފިއެވެ. ރައީސް ޔާމީނު ވެރިކަމުގައި ރާއްޖެ ދުށް އުމްރާނީ ތަރއްގީގެ މޭސްތިރިއަކީ ޑރ. މުއިއްޒު ކަމަށް ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެންޕޭނު ދުވަސްވަރު ކިޔާ އުޅުނެވެ. ސިނަމާލެ ބުރިޖާ ރިންގް ރޯޑާއި ހިޔާޓަވަރުތަކާއި ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލާއި ހުޅުލޭ ބޮޑު ރަންވޭއަކީ މުއިއްޒުގެ ލެގަސީ ހާމަކޮށްދޭ ތަންތަން ކަމަށް އިންތިހާބު ތެޜޭގައި ދެއްކިއެވެ.

ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަދީބު ދައުވާ ކުރަނީ އެތަންތަނަކީ އޭނާގެ ބުރަ މަސައްކަތް ކަމަށެވެ. ކޮންމެހެނެއް ވިޔަސް އެކަން ކަމުގެ ޝަރަފެއް ލިބުނަސް ހުތުރެއް ލިބުނަސް އެކަމެއްގެ ހައްގު ވެރިއަކީ ރައީސް ޔާމީނެވެ. މުއިއްޒެއް އަދީބެއް ނޫނެވެ. މުއިއްޒުގެ ވަޒީރު ކަމުގައި މުއިއްޒަށް ނިސްބަތްވާ ކަންކަމަކީ އެކަމުގެ ސަބަބުން ބޮޑެތި ގެއްލުންތައް ދައުލަތަށް އުފުލަންޖެހި ދެފަހަރަށް ކުރަންޖެހޭ ގޮތައް ކުރެވޭ ކަންކަން ކަމަށް އޮތީ މަޝްހޫރުވެފައެވެ. ރަސްފަންނާއި ތިންރުއް ޕާކާއި މުއިއްޒުނެރާއި އިސްލާމީ މަރުކަޒު ބައުންޑަރީ ތެޅުމާ މިހުރީ އެއްފަހަރަށް ވުރެ ގިނަފަހަރު ކުރަން ޖެހުމުން މުއިޒުވެފާ ހުރިތަންތަނެވެ. އުސޫލެއް ހަމައެއް ނެތި މުޅި މާލޭގެ މަގުތައްމަތި ހޮޅިން ބަރާވުމުން ހޮޅި މުއިއްޒަށް އޮތީވެފައެވެ.

ދެން އައީ މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލްގެ މޫސުމެވެ. މާލޭގެ ބިމުގައި ހުސް ތަންކޮޅެއް އޮތިއްޔާ ޕާކީންއަށް ވިއްކާ ހުސްކޮށްލީއެވެ. ފައިސާ ނެތިގެން ކަރަންޓް ބިލް ނުދެއްކެނީ މިސްކިތް ތަކުގެއެވެ. ސްޓާފް ނައިޓް ބޭއްވުމަށާއި ފިތްކެނޑޭ ވަރަށް ކޮންޓްރެކްޓް ކޮންސަލްޓެންޓުން ލައިގެން އުޅެން ކައުންސިލުގައި ފައިސާ ހުއްޓެވެ. ބިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދުކޮށްގެން ކަދުރު ރުއް ގަނެެން ގެނަސް ވިއު ރީތި ކުރިއިރު މަގުބަންދު ބޯޑާއި އެހެނިހެން ހުއްދަ ދިނީ އަތްނުފޯރާ ވަރުގެ ބޮޑު އަގު ރައްޔިތު މީހާއަތުން ނަގާފައެވެ. އެ ވެސް މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. މައްސަލައަކީ ކަމެއް ކުރަން ރާވާ އިރު ކަމެއްގެ ވަށައިގެން ހުރި ކަންކަމާއި ކުރިމަތި ވެދާނެ ކަންކަމަށް ނުބަލާ ކަންކަން ކުރުމުން ކުރާހާ ކަމެއް މުއިއްޒުވާވުމެވެ. 

މާލޭގައި މަރުވާ މީހުންގެ ކަށުކަމާކެމީގެ ކަންކަން ކުރަމުން އަންނަ އާސަހަރާގެ މިސްކިތާއި ހިނަވާގެ މަރާމާތު ކުރުމަކީ އެންމެ ފަހުން މުއިއްޒުވީ ޕްރޮޖެކްޓެވެ. އާސަހަރާ މިސްކިތުގެ މަރާމާތަށް އެ ސަރަހައްދު ބަންދުކޮށް މަސައްކަތް ފެށީ މިދިޔަ މެއި މަހުއެވެ. ދެ މަސް ފަހުން މަރާމާތުގެ މަސައްކަތް ނިމި ހިދުމަތް ދޭން ކުރި ކޮންޓްރެކްޓެކެވެ. ދެމަހުން ނިންމަން ކުރި ކޮންޓްރެކްޓަށް ސިޓީ ކައުންސިލުން ފާސްކުރި ބަޖެޓަކީ 4.9 މިލިއަން ރުފިޔާއެވެ.

ޕްރޮޖެކްޓަށް ފަހުން ގެނައި ބަދަލު ތަކާއެކު ހަރަދު ބޮޑުވެ މަސައްކަތް މުއިޒުވެ ކޮންޓްރެކްޓް ކުރީ ބާތިލެވެ. ކޮންޓްރެކްޓް ބާތިލު ކުރިއިރު ފުރަތަމަ ކޮންޓްރެކްޓްގައި ކުރަން ބުނެފައިވާ މަސައްކަތުގެ %75 ވަނީ ނިމިފައެވެ. އަނެއްކޮޅުން ކޮންޓްރެކްޓަރަށް ވަނީ 3.9 މިލިއަން ރުފިޔާ ދީފައެވެ. ކޮންޓްރެކްޓަރަށް މަސައްކަތް ހަވާލުކުރި ފަހުން މިސްކިތުގެ ޑިޒައިނާއި އާސަހަރާގެ ކުރެހުމަށް ގެނައި ބަދަލުތަކާ ހެދި ކޮންޓްރެކްޓް ބާތިލު ކުރިއިރު މަސައްކަތުގެ 75 ޕަސެންޓް ނިމިފައިވާ ކަމަށްކަށް ނުވެއެވެ.

ހަމައެކަނި އާސަހަރާގެ މަސައްކަތާ މެދު ވިސްނާ ލިޔަސް މުއިއްޒު ސަރުކާރުގައި މަސައްކަތް ކުރުވުމުގާ މުއިއްޒުގެ މުއިއްޒުވުން ހުންނާނެވަރު ސާފެވެ. ގައުމުގެ ހުރިހާ ޕްރޮޖެކްޓެއް މިފާޑަށް މުއިއްޒު ވާން ވެއްޖެނަމަ ދަރަނިން ބޯހިކެންނެތް ރާއްޖެ ދަރަނީގައި ގަނބުހެރުން ނޫން ކަމެއް ނުވާނެއެވެ. 

ހާއްސަކޮށް ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމު އެކުލަވާލާ ކައުންސިލްތައް ގާއިމު ކުރީ ރައްޔިތުންނަށް ގާތުން ހިދުމަތް ދޭށެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހައްގު ކަށަވަރު ކޮށްދޭށެވެ. ދަރަނިވެރި ރައްޔިތުންގެ ދަރަނި ފިލުވައިދީ ރައްޔިތުން ބާރުވެރި ކުރުމަށެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ދަތިކޮށް އުދަގޫކޮށް އެއްވެސް ސަބަބަކާހުރެ ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ވަކިބަޔަކަށް ކައުންސުލުން ހިދުމަތް ދިނުން ހުއްޓާލާކަށް ނޫނެވެ. ކައުންސިލަށް ފައިސާއެއް ދައްކަން އޮތްހާ މީހަކަށް އެތަނުން ހިދުމަތް ދިނުން ހުއްޓާލާ ބްލެކްމޭލު ކުރާކަށް ނޫނެވެ.

ޕީޕީއެމްގެ މެންބަރުން މުޅި ކައުންސިލްގައި ހިމެނޭ ވ. ފެލިދޫ ކައުންސިލުން އެ ރަށުގެ ވަކި ބަޔަކަށް އެ ކައުންސިލުންދޭ ހުރިހާ ހިދުމަތެއް ދިނުން ހުއްޓާލަން ނިންމުމަކީ ރައްޔިތުންނަށްދޭ ލާއިންސާނީ އަނިޔާއެކެވެ. ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ވަކި ބަޔަކު ކައުންސިލަށް ދަރާފައި އޮވެ ދަރަނި އަދާނުކޮށްގެން ކައުންސިލުން ދޭ ހުރިހާ ހިދުމަތެއް އެ މީހުނަށް ދިނުން ހުއްޓާލަން ނިންމުމަށްވުރެ ވަކީން ބޮޑު ޓޯޗަރއެއް ނުއޮންނާނެއެވެ. އަމްދުން ކައުންސިލަށް ދަރާފައިވާ މީހާގެ އަނބި ދަރީންނަށް ދާންދެން ކައުންސިލުން ހިދުމަތް ދިނުން ހުއްޓާލުމަކީ މުޅި ކައުންސިލުގެ މައްޗަށް ލާއިންސާނީ އަނިޔާ ދިނުމުގެ ކުށުގައި ދައުވާކޮށް ޝަރީއަތް ހިންގަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. 

ކައުންސިލަށް ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާއެއް ނުދައްކާ އޮތުމަކީ ފައިސާ ނުދައްކާ މީހާއާއި އެމީހާގެ އަނބި ދަރިންނަށް ޓޯޗަރ ކުރުމަށް އޮތް ލައިސަންސެއް ނޫނެވެ. ދައުލަތަށް ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާ ނުދައްކާ މީހުންނާ މެދު އަމަލު ކުރަންޖެހޭ ގާނޫނީ ހަމަތަކެއް ހުރެއެވެ. ގާނޫނީ ހަމައިގެ ތެރެއިން ދައުލަތަށް ހޯދަންޖެހޭ ފައިސާ ނުހޯދާ އުސޫލުން ބޭރުން ކައުންސިލުން ދޭ ހިދުމަތްތައް ހުއްޓާލުމެކޭ ބަޔަކު ރަހީނުކޮށްގެން ފައިސާ ހޯދުމެކޭ ތަފާތެއްނެތެވެ. 

ރައީސްސޯލިހުގެ ހެޔޮވެރިކަމުގައި ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ފުޅާކޮށް ވަރުގަދަކޮށް އެންމެ ޒަމާނީ ފެންވަރުގައި ހިދުމަތް ދިނުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް އިސްކަމެއް ދެއްވައިގެން ކުރިއަށް ގެންދާ ޕްރޮގްރާމުގައި އެއވެސް ރަށެއް ބަކީ ނުކުރައް ވައެވެ. ކަރަންޓްގެ ވިއުގަ ފުޅާކޮށް އަޕްގްރޭޑް ކުރުމުގެ ގޮތުން ގިނަ ރަށްތަކެއްގައި ޒަމާނީ ފެންވަރަށް އިންޖީނުގެ އަޅާދީ ކުރިންހުރި ގެނދަބުޅި އިންޖީނުގެ ތަކުގައި ތަޅު އަޅުވާ މުޅިން އައު އިންޖީނުގެ ތަކަކުން ވަނީ ހިދުމަތް ދޭން ފަށާފައެވެ.

ހދ. ނެއްލައިދޫ އަކީވެސް ޒަމާން ވީ ބައު އިންޖީނުގެއެއްގެ ސަބަބުން އެރަށުގެ ރައްޔިތުނަށް ވަރަށް ބޮޑެތި އުދަނގޫތައް ފޯރަމުން ދިޔަ ރަށެކެވެ. ނެއްލައިދޫގައި ހުރި 22 އަހަރުވީ ބައު އިންޖީނުގެ ބޮޑުމިނަކީ 3240 އަކަފޫޓެވެ.

ނެއްލައިދޫ ރައްޔިތުންނަށް އެ ތަކުލީފް ލުއިކޮށް ދެއްވާ މީހުން އުޅޭ ހިސާބަ ދުރުގައި މުޅިން އަލަށް އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް ދެއްވާ އެތަނުން މިހާރުވަނީ ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ދޭންފަށާފައެވެ. ނެއްލައިދޫ އައު އިންޖީގޭގެ ހިދުމަތް ވެސް ރަސްމިކޮށް ފައްޓަވާދެއްވީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރަހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހެވެ. 

މިހާރުގެ އައު އިންޖީނުގޭގެ ބޮޑުމިނަކީ 4234.5 އަކަފޫޓެވެ. އެރަށުގައި އަލަށް އިމަރާތްކޮށް ހިދުމަތްދޭންފެށި އައު އިންޖީނުގޭގައި އިންޖީނު ރޫމްގެ އިތުރަށް ވޯކްޝޮޕާއި ކޮންޓްރޯލް ރޫމާއި ސްޓޯރއާއި ފިއުލް ޓޭންކާއި ޗިމްނީއާއި ޕޭންޓްރީ ހުރެއެވެ.  

އައު އިންޖީނުގެއިން 980 ކިލޯވޮޓްގެ ކަރަންޓް އެރަށަށް މިހާރު ފޯރުކޮށް ދެވެއެވެ. ކުރިން ހުރި ބައު އިންޖީނުގެއިން ލިބުނީ 240 ކިލޯވޮޓްގެ ކަރަންޓެވެ.

ދަނގެތީގެ ފެނުގެ ނިޒާމް 2018 ވަނަ އަހަރުގައި ގާއިމް ކުރެވުނު ނަމަވެސް، މިއަދާ ހިސާބަށް ވެސް އެ ނިޒާމްގެ ފޮނި މީރުކަން ރައްޔިތުންނަށް ލިބިފައި ނުވާ ކަމަށް ދަނގެތި ކައުންސިލްގެ ނައިބް ރައީސް އިމްރާން އަހުމަދު ވިދާޅުވިއެވެ. އެރަށުގައި 18 ގެސްޓް ހައުސްގައި 280 އެނދު އޮޕަރޭޓް ކުރަމުންދާއިރު ފެން ލޮނުވެފައިވާ މައްސަލައަކީ އަބަދުވެސް ފަތުރުވެރިންގެ ޝަކުވާއެއް ކަމަށް އިމްރާން ވިދާޅުވިއެވެ.

މިރަސްމިއްޔާތުގައި ސްޓެލްކޯގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް ވިދާޅުވީ، ސްޓެލްކޯއާއި ހަވާލުވުމަށްފަހު ދަނގެއްޗަށް ކުރި ފުރަތަމަ ދަތުރުގައި ދަނގެތީގެ ކައުންސިލްގެ ފަރާތުން ފެނުގެ ނިޒާމުގެ މައްސަލަ ހުށަހެޅުނު ކަމަށެވެ. އޭރުވެސް ދަނގެތީގެ ފެނުގެ ނިޒާމް ފުރިހަމަ ކުރެވިފައި އޮތް ނަމަވެސް ރައްޔިތުންނަށް އޭގެ ފޮނި މީރުކަން ނުލިބޭ ކަމުގެ ޝަކުވާ ކައުންސިލުން ހުށަހެޅިކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވިގޮތުގއި އެރަށުގެ ފެނުގެ ނިޒާމް ގާއިމް ކުރުމަށްޓަކައި 2014 ވަނަ އަހަރު ބޭރުގެ ކުންފުންޏަކާއި ހަވާލުކޮށްގެން 2018 ވަނަ އަހަރު އެ ޕްރޮޖެކްޓް ފުރިހަމަކޮށްފައި ހައުސިން މިނިސްޓްރީއާއި ހަވާލު ކުރި ކަމަށާއި، އަދި ސަރުކާރުން ސްޓެލްކޯއާއި އެ ނިޒާމް ހަވާލު ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރިއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް، ސްޓެލްކޯއިން އެކަހަލަ އެއްވެސް ހިދުމަތަކާއި ހަވާލުވުމުގެ ކުރިން ބަލާ މިންގަނޑުތަކެއް ހުންނައިރު، އެ މިންގަނޑުތަކަކީ ހިދުމަތްދޭން ފަށާއިރުގައި އެ ހިދުމަތްދިނުމަށް ބޭނުންވާ ފުރިހަމަ ނިޒާމް ގާއިމް ކުރެވިފައި އޮތްތޯ ބެލުން ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

ޝަރީފު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އޭނާ ސްޓެލްކޯއާއި ހަވާލުވެ ވަޑައިގެން އިރުވެސް އޮތީ މި ނިޒާމާއި ހަވާލުވުމާއި ގުޅޭ ހިޔާލު ތަފާތުވުމެއްގައއެވެ. ޝަރީފުގެ ފުރިހަމަ ބޭނުމަކަށްވީ، ހިޔާލުތަފާތުވުންތައް ދޫކޮށްލާފައި ރައްޔިތުންނަށް ފެނުގެ ލުއިފަސޭހަކަން ސަރުކާރުން ދޭން ބޭނުންވާ އެހިދުމަތް ލިބިދެވޭނީ ކިހިނެތްތޯ ބެލުމެވެ. އެގޮތުން ސްޓެލްކޯގެ ކަމާއި ގުޅުން ހުރި ޑީޕާޓްމަންޓުގެ ވެރިޔާއަށް ފެނުގެ ހިދުމަތް ދަނގެތީގައި ދެވޭނީ ކިހިނެތްތޯ ބެލުމަށް ހަވާލު ކުރިއިރު، ހަފްތާއެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ބަލަންޖެހޭ ބެލުންތައް ބެލުމަށްފަހު އޭގެ މައުލޫމާތުތައް ދެއްވި ކަމަށް ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ.

"އަޅުގަނޑަށް ލިބުނު މައުލޫމާތުގެ އަލީގައި ދަންނަވާކަމަށްވާނަމަ، ބޭރުގެ އެކުންފުނިން، މިތަނަށް އަޅާފައި އޮތް ފެނުގެ ނިޒާމަކީ، އެއްގޮތަކަށްވެސް މިވަރުގެ ރަށެއްގެ ރައްޔިތުންނަށް ފެނުގެ ހިދުމަތް ދިނުމަށް، އެކަށީގެންވާ ފެނުގެ ނިޒާމެއް ނޫން. އޭގެ ދެ ސަބަބެއް ދަންނަވާލާނަން. އެއް ސަބަބަކީ ސްޓޯރޭޖް ޓޭންކުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ޓޭންކުގައި ދަބަރު ޖެހުމާއެކު، ލޯވަޅު އެޅި ފެން ނުހިފަހައްޓާ. އަދި އާރުއޯ ޕްލާންޓުވެސް އެކަށީގެންނުވާ ޕްލާންޓެއް ހުރީ. އެއަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ނޫފެއްދޭ ވަރުގެ ޕްލާންޓް ހުރީ. އެއަށްވުރެ މުހިއްމު އަދި މި ހިދުމަތް އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުދެވޭނެ ސަބަބެއްގެ ގޮތުގައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފާހަގަ ކުރެވުނީ މިތަނުގައި އަޅާފައިވާ ހޮޅިތައް ނުވަތަ ނެޓްވޯކް. އެ ހޮޅިތަކަކީ އެއްގޮތަކަށްވެސް ފެނުގެ ނިޒާމްގައި ބޭނުން ކުރުމަށް ފެން ޕްރެޝަރުގައި ދޫކޮށްލުމަށް އެކަށީގެންވާ ހޮޅިއެއް ނޫން." ކަމަށް ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ.

ދަނގެތީގައި މިވަގުތު އަޅާފައި އޮތް ފެނުގެ ވިއުގައިގައި ފެން ޕްރެޝަރުގައި ދޫކުރުމާއި އެކު ލީކުވާން ފެށިކަމަށް ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ. ހޮޅި އެކި ދިމަދިމާލުން ފަޅައިގެން ގޮސްފައިވުމުން މިނިސްޓްރީގައި ދަންނަވައިގެން ސްޓެލްކޯއިން ދަނގެތީގެ ފެނުގެ ނެޓްވޯކް އަލުން އެޅުމަށް ނިންމީ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަލުން މިނެޓްވޯކް ގާއިމް ކުރާއިރު، 365 ޓަނުގެ ދެ ޓޭންކާއި، 395 ކޮންޒިއުމަރުންނަށް ހިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި މީޓަރުތައް ބަދަލު ކުރުމާއި، 7000 މީޓަރުގެ ނެޓްވޯކް ލައިނެއް އަޅާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ދަނގެތީގެ ފެނުގެ ވިއުގަ ބަދަލު ކުރުމަށް ދީފައި އޮތީ ހަ މަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތެކެވެ. ނަމަވެސް ތިން މަސް ދުވަހުގެތެރޭ އެ މަސައްކަތް ނިންމާ ހިދުމަތް ދޭން ފަށާނެ ކަމަށް ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ.

މަންދޫ ފެނާ ނަރުދަމާ ނިޒާމަކީ މަންދޫ ކައުންސިލާއި އައިކެއަރ ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑާއި އެކު ވެވުނު ކޯޕަރޭޓް ސޯޝަލް ރެސްޕޮންޒިބިލިޓީ (ސީއެސްއާރު) އެގްރީމެންޓެއްގެ ދަށުން ގާއިމްކޮށްފައިވާ ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ނިޒާމެކެވެ.  

17 އޮގަސްޓް 2016 ގައި އެއްބަސްވެވުނު މަންދޫ ފެނާ ނަރުދަމާ ނިޒާމުގެ މަސައްކަތް އައިކެއަރ އިން ނިންމާ 31 އޮގަސްޓް 2023ގައި މަންދޫ ކައުންސިލާއި ވަނީ ހަވާލުކޮށްފައެވެ. މަންދޫއަށް ފެނާ ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމުގެ މަސައްކަތް މަންދޫ ކައުންސިލުން ހަމަ އެދުވަހުވަނީ ސްޓެލްކޯއާއި ހަވާލުކޮށްފައެވެ. 

މަންދޫގައި ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ދިނުމަށް ސްޓެލްކޯއާއި ހަވާލުކުރި އެއްބަސްވުމުގައި ސްޓެލްކޯގެ ފަރާތުން ސޮއި ކުރެއްވީ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފްއެވެ. މަންދޫ ކައުންސިލްގެ ފަރާތުން ސޮއި ކުރެއްވީ، މަންދޫ ކައުންސިލްގެ ނައިބް ރައީސް އިބްރާހިމް ހުސައިންއެވެ.

އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއި ކުރެއްވުމަށްފަހު މަންދޫ ކައުންސިލްގެ ނައިބް ރައީސް އިބްރާހިމް ހުސައިން ވިދާޅުވީ ސަރުކާރުން ކުޑަރަށެއް ބޮޑުރަށެއް ނުބަލައި، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ހުރިހާ ރަށަކަށް ދިނުމަށް ނިންމާ އެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދަނީ އެއީ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ ވަރަށްވެސް ބޮޑު އަސާސީ ހިދުމަތަކަށް ވާތީ ކަމަށެވެ. މަންދޫގެ ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ނިޒާމް ނިންމާ އެ ހިދުމަތްދޭން ފެށުނީ ސްޓެލްކޯގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފްގެ ވަރަށް އިހުލާސްތެރި މަސައްކަތްތަކަކާއި އެކުގައި ކަމަށް މަންދޫ ކައުންސިލްގެ ނައިބު ރައީސް ފަހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. 

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ސަރުކާރާއި ސްޓެލްކޯ އެމްޑީ ޝަރީފް މަންދުއާއި މެދު ގެންގުޅުއްވާ ގާތްކަމުގެ ސަބަބުން ލިބެމުން އަންނަ ކުރިއެރުމަށް ބަލާއިރު ކަރަންޓާއި ހަވާލުވެ އެ ރަށަށް ވެސް އޮތީ ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުންތަކެއް ހޯއްދަވައިދެއްވާފައެވެ. މުޅި ރަށުގެ ކޭބަލް ނެޓްވޯކް ވަނީ ބަދަލުކޮށްދެއްވާފައިކަން އެއްކަމަކަށް އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އެއާއެއްކޮށް ޕެނަލްބޯޑު ބަދަލުކޮށްދެއްވައިފކަމަށް ވިދާޅުވަމުން އޭނާ ވިދާޅުވީ ވަރަށް ގިނަ ފަރާތްތަކަކަށް ވަޒީފާގެ ފުރުސަތު ހޯއްދަވައިދެއްވުން އެއީ އަދި އެއަށްވުރެ މާ މުހިއްމު ކަމެއްކަމަށެވެ. "މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މިކުޑަކުޑަ އާއިލާއަށް، ރަށަށް ލިބުނު ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް" އިބްރާހިމް ހުސައިން ވިދާޅުވިއެވެ. 

މި ރަސްމިއްޔާތުގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ސްޓެލްކޯގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް ވަނީ އައިކެއަރ ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑަށް ސަރުކާރާއި، ސްޓެލްކޯގެ ނަމުގައި ޝުކުރު އަދާކުރައްވާފައެވެ. މިފަދަ މަސައްކަތްތަކަކީ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ އަސާސީ ހިދުމަތްތަކާއި ކުދި އާބާދީތަކަށް ތަރައްގީ ގެނެވޭނެ ނިޒާމު ކަމަށް ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ. ހަމަ އެކަނި ސަރުކާރާއި، ސަރުކާރާއި ގުޅިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ލިބިފައިވާ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ތަރައްގީކުރަންޖެހޭ ވަރަށް ކަންކަން ނުކުރެވިދާނެ ކަމަށްވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. " އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ޕްރައިވެޓް ސެކްޓާރއަށް ދައުވަތު އަރުވަން، އަދި މިކަމުގައި ބައިވެރިވާން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް އަބަދުވެސް އަޅުގަނޑުމެން ދޮރު ހުޅުވާލާފައި ބާއްވަން." ކަމަށް ސްޓެލްކޯ އެމްޑީ ވިދާޅުވިއެވެ. 

ސްޓެލްކޯއާއި ހަމަޔަށް މަންދޫގެ މި ޕްރޮޖެކްޓް އައި އިރު ރިކުއަރމަންޓަށް ވަރަށް ބޮޑު ބަދަލެއް އައިސްފައިވާ ކަމަށާއި، މިވަގުތު ގާއިމްކޮށްފައިވާ ސިސްޓަމުގައި 10 ޓަނުގެ ދެ އާރޯ ޕްލާންޓާއި، 74 ޓަނުގެ ދެ ސްޓޯރޭޖް އެބަހުރިކަމަށް ސްޓެލްކޯއިން ފާހަގަކުރިއެވެ. މަންދޫ ފެނާ ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތާ ހަވާލުވުމުގެ ކުރިން ކުރަންޖެހޭ ބައެއް ކަންކަން ހުރުމާއި އެކު ހަވާލުވުން ލަސްވިކަމަށާއި، އެހެން ނަމަވެސް، މިހާރު އެކަންކަން ހައްލުކޮށްފައިވާ ކަމަށް އެމްޑީ ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ މިންވަރު ނުވަތަ ރިކުއަރމަންޓަށް ބަލާއިރު ދުވާލަކަށް 35 ޓަނު ބޭނުންވާނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ކަމަށާއި، އެހެން ނަމަވެސް މިވަގުތު ގާއިމްކޮށްފައިވާ ނިޒާމުން އުފެއްދެނީ 20 ޓަނު ފެނެވެ. އެހެން އެކަން އޮތް ނަމަވެސް، މި ހިދުމަތް ހުއްޓުމެއްނެތި ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި، ސަރުކާރާއި ކައުންސިލުން މި ހިދުމަތް ދިނުން ސްޓެލްކޯއާއި ހަވާލުކޮށްފައިވާތީ، ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ މި ހިދުމަތް އިތުރަށް ފުޅާކޮށް، ހުއްޓުމެއްނެތި ދިނުމުގެ ޒިންމާ ސްޓެލްކޯއިން ނަގާނެ ކަމަށް ސްޓެލްކޯއިން ބުނެއެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން ތިޔަ ބޭފުޅުންނަށް މިދޭ ހިދުމަތް ހުއްޓުނަކަ ނުދޭނަން. ޔަގީން ކުރައްވާ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން ސްޓެލްކޯގެ މުވައްޒަފުން މަންދޫގެ ރައްޔިތުންނަށް ވާ ވައުދެއް. އަދި ކޮންމެ ރަށެއްގައިވެސް މިފަދަ ހިދުމަތްތައް ފަށާއިރުގައި ކޮންމެ ރަށަކަށްވެސް އަޅުގަނޑުމެން ހަދިޔާއެއްދެން. އެގޮތުން ކޮންމެ ކަނެކްޝަނަކަށް، ކޮންމެ ކޮންޒިއުމާއަކަށް، އަޅުގަނޑުމެން 1 ޓަނުފެން ހިލޭ މިއަދުން ފެށިގެން ދޭނަން" އެމްޑީ ޝަރީފް ވިދާޅުވިއެވެ.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހުޅުއްވައިދެއްވި، ފެނަކަ އައު އޮފީސް ޢިމާރާތަކީ، ދަތިނުވެ 30 މުވައްޒަފުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވޭ ޒަމާނީ އޮފީސް ޢިމާރާތެކެވެ.

ރައީސްގެ މި ދަތުރު ފުޅުގައި ދިޔަމިގިލީ ކުޑަކުދިންގެ ޕާކްވެސް ހުޅުއްވާ ދެއްވިއެވެ. ދިޔަމިގިލީ ކުޑަކުދިންގެ ޕާކަކީ މިނިސްޓްރީ އޮފް ޔޫތު، ސްޕޯޓްސް އެންޑް ކޮމިއުނިޓީ އެމްޕަވަރމަންޓާއި ދިޔަމިގިލީ ކައުންސިލާއި ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަންގެ އެހީތެރިކަމާއިއެކު ހަދާފައިވާ ޕާކެކެވެ.

އަތޮޅުތަކުގެ ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރުމަތިކޮށް ޚިދުމަތްތައް ފުޅާކުރެއްވުމަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ރަށްރަށުގައި ތަރައްޤީގެ ވަރަށް ގިނަ މަޝްރޫޢުތައް ހިންގައި ނިންމާފައެވެ. ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތަކީ ވަކިރަށެއް ތަފާތު ކުރުމެއްނެތި ހުރިހާ ރަށަކަށްވެސް ތަރައްޤީ ކަށަވަރު ކޮށްދިނުމެވެ. 

ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ހިންގާފައިވާ ކާމިޔާބު ބިޔަ މަޝްރޫއުތައް ރައީސް ސޯލިހު އެގެންދަވަނީ ރަސްމީކޮށް ހުޅުއްވާ ދެއްވަމުންނެވެ.

ބ. ތުޅާދޫ އިންޖީނުގެ

23 އަހަރުވީ ބައު އިންޖީނުގެ އުވާލާ އައު އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް ހުޅުވުނީއެވެ. ކުރިން އޮފީސް އިމާރާތެއް ނެތް ތުޅާދޫ އިންޖީނުގެއަކީ މިހާރު ބޮޑު އޮފީސް އިމާރާތަކައެކު ބިނާކޮށްފައިވާ ޒަމަނީ އިންޖީނުގެއެކެވެ. 15 މުއައްޒަފުންނަށް ދަތިކަމެއް ނެތި މަސައްކަތްކުރެވޭނެހެން އަލަށް އިމާރާތްކުރި އިންޖީނުގޭގައި އިންޖީނު ރޫމުގެ އިތުރަށް ސްޓޮކާއި ވޯކްޝޮޕާއި އިދާރީ އޮފީހުގެ ހުރިހާ ކަމެއް އެންމެ ރަނގަޅު ފެންވަރުގައި ކުރެވޭނެ ހުރިހާ ވަސީލަތެއް ވަނީ ގާއިމުކޮށްފައެވެ. ކޮންޓްރޯލް ރޫމާއި ސްޓޯރއާއި ފިއުލް ޓޭންކާއި ޗިމްނީއާއި ޕޭންޓްރީ ހުރެއެވެ. ހަމަ އެއާއި އެކު އޮފީސް ބައިގާ ރިޝެޕްޝަނާއި މީޓިންގ ރޫމާއި މެނޭޖަރ ރޫމާއި ޕޭންޓްރީއާއި ފާހާނާއާއި ސްޓޯރ ރޫމް ހިމެނެއެވެ.

ތުޅާދޫގެ އާބާދީއަށް ބޭނުންވާ ފުރިހަމަ ކަރަންޓް ފޯރުކޮށް ދިނުމުގެ ގާބިލުކަން އަލަށް އިމާރާތްކުރި ފެނަކަ އިންޖީނުގޭގައި އެބަހުއްޓެވެ. 

ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ހިންގާފައިވާ ކާމިޔާބު ބިޔަ މަޝްރޫއުތައް ރައީސް ސޯލިހު އެގެންދަވަނީ ރަސްމީކޮށް ހުޅުއްވާ ދެއްވަމުންނެވެ.

ބ. ހިތާދޫ އިންޖީނުގެ

28 އަހަރުވީ ބައު އިންޖީނު ރޫމުގެ ސައިޒަކީ ދިގު މިނުގައި 65 ފޫޓެވެ. ފުޅާ މިނަކީ 30 ފޫޓެވެ. އޮފީސް އޭރިއާގެ ސައިޒަކީ ފުޅާމިނުގައި 11 ފޫޓެވެ. ދިގު މިނަކީ 14 ފޫޓެވެ. ކުރިން ހުންނަނީ އިންޖީނުރޫމްއަކާއި ޕެނަލްރޫމަކާއި ސްޓޯރ ރޫމް އެކަންޏެވެ. އެއްފަހަރާ މަސައްކަތްކުރެވެނީ އެންމެ ދެ މުއައްޒަފުންނަށެވެ. ކަރަންޓް ދެވޭ ކެޕޭސިޓީއަކީ 688 ކިލޯވޮޓެވެ. 

އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ހިދުމަތް ދޭންފެށި އައު އިންޖީނުގޭގެ އިންޖީނު ރޫމުގައި ފުޅާމިނުގައި 71 ފޫޓް ހުރެއެވެ. ދިގުމިނަކީ 83 ފޫޓެވެ. އޮފީސް އިމާރާތުގައި 31 ފޫޓް ދިގުމިނުގައި ހުންނައިރު 33 ފޫޓް ފުޅާ މިނުގައި ހުރެއެވެ. 

އައު އިންޖީނުގޭގައި އިންޖީނު ރޫމްގެ އިތުރަށް ވޯކްޝޮޕާއި ކޮންޓްރޯލް ރޫމާއި ސްޓޯރއާއި ފިއުލް ޓޭންކާއި ޗިމްނީއާއި ޕޭންޓްރީ ހުރެއެވެ. ހަމަ އެއާއި އެކު އޮފީސް ބައިގާ ރިޝެޕްޝަނާއި މީޓިންގ ރޫމާއި މެނޭޖަރ ރޫމާއި ޕޭންޓްރީއާއި ފާހާނާއާއި ސްޓޯރ ރޫމް ހިމެނެއެވެ. 

އައު އިންޖީނުގެއިން 800ކިލޯވޮޓްގެ ކަރަންޓް އެރަށަށް މިހާރު ފޯރުކޮށް ދެވެއެވެ. އައު އިންޖީނުގެއަކީ 15 މުއައްޒަފުންނަށް އެއްފަހަރާ މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ޖާގަ ފަހި ޒަމާނީ އިމާރާތެކެވެ. 

ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަން މެދުވެރިކޮށް ހިންގާފައިވާ ކާމިޔާބު ބިޔަ މަޝްރޫއުތައް ރައީސް ސޯލިހު އެގެންދަވަނީ ރަސްމީކޮށް ހުޅުއްވާ ދެއްވަމުންނެވެ.

ބ. ފުޅަދޫ އިންޖީނުގެ

28 އަހަރުވީ ބައު އިންޖީނު ރޫމުގެ ސައިޒަކީ ދިގު މިނުގައި 12 ފޫޓެވެ. ފުޅާ މިނަކީ 12 ފޫޓެވެ. އޮފީސް އޭރިއާގެ ސައިޒަކީ ފުޅާމިނުގައި 7 ފޫޓެވެ. ދިގު މިނަކީ 12 ފޫޓެވެ. ކުރިން ހުންނަނީ އިންޖީނުރޫމްއަކާއި ޕެނަލްރޫމަކާއި ސްޓޯރ ރޫމް އެކަންޏެވެ. އެއްފަހަރާ މަސައްކަތްކުރެވެނީ އެންމެ ދެ މުއައްޒަފުންނަށެވެ. ކަރަންޓް ދެވޭ ކެޕޭސިޓީއަކީ 368 ކިލޯވޮޓެވެ. 

ފުޅަދޫގައި އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ހިދުމަތް ދޭންފެށި އައު އިންޖީނުގޭގެ އިންޖީނު ރޫމުގައި ފުޅާމިނުގައި 30 ފޫޓް ހުރެއެވެ. ދިގުމިނަކީ 53 ފޫޓެވެ. އޮފީސް އިމާރާތުގައި 30 ފޫޓް ދިގުމިނުގައި ހުންނައިރު 18 ފޫޓް ފުޅާ މިނުގައި ހުރެއެވެ. 

އައު އިންޖީނުގޭގައި އިންޖީނު ރޫމްގެ އިތުރަށް ވޯކްޝޮޕާއި ކޮންޓްރޯލް ރޫމާއި ސްޓޯރއާއި ފިއުލް ޓޭންކާއި ޗިމްނީއާއި ޕޭންޓްރީ ހުރެއެވެ. ހަމަ އެއާއި އެކު އޮފީސް ބައިގާ ރިޝެޕްޝަނާއި މީޓިންގ ރޫމާއި މެނޭޖަރ ރޫމާއި ޕޭންޓްރީއާއި ފާހާނާއާއި ސްޓޯރ ރޫމް ހިމެނެއެވެ. 

އައު އިންޖީނުގެއިން 538ކިލޯވޮޓްގެ ކަރަންޓް އެރަށަށް މިހާރު ފޯރުކޮށް ދެވެއެވެ. އައު އިންޖީނުގެއަކީ 15 މުއައްޒަފުންނަށް އެއްފަހަރާ މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ޖާގަ ފަހި ޒަމާނީ އިމާރާތެކެވެ. 

ދެއްވަދޫ ފެނަކަ އައު އޮފީސް 

ދެއްވަދޫ ފެނަަކަަ އައު އޮފީސް ޢިމާރާތަކީ، ދަތިނުވެ 30 މުވައްޒަފުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ޖާގަ ތަނަވަސް ޒަމާނީ އޮފީސް ޢިމާރާތެކެވެ. ކުރިން ދެއްވަދޫގައި ހުރި އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް ހުރީ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުގައެވެ. ނަމަވެސް އައު އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް އިމާރާތް ބިނާކޮށްފައި ވަނީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދާއި ދުރުގައެވެ.

ކަނޑުހުޅުދޫގެ ފެނަކަ އޮފީސް ޢިމާރާތް 

ކޮނޑޭ ފެނަކަ އައު އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް ޢިމާރާތް

ގދ. ވާދޫ ފެނަކަ އޮފީސް އިމާރާތުގައި ސްޓާފް ރޫމާއި ލޮބީ އާއި ރިސެޕްޝަނާއި ޕޭންޓްރީއާއި މެނޭޖަރ ރޫމާއި މީޓިންގ ރޫމާއި ގެސްޓްރޫމް ހިމެނޭއިރު މި ތަނަކީ ކުރީގެ އިމާރާތަށްވުރެ ޖާގައިގެ ގޮތުން މާތަނަވަސް އިމާރާތެކެވެ.

ރައީސް ހުޅުއްވައިދެއްވި ފަރެސްމާތޮޑާ އައު މަރުކަޒީ އިންޖީނުގެއަކީ ބޭނުންވާ ޒަމާނީ ވަޞީލަތްތަކާއެކު ތަރައްޤީކޮށްފައިވާ ތަނަވަސް ތަނެކެވެ. މި އައު އިންޖީނުގޭގެ މިހާރުގެ ކެޕޭސިޓީއަކީ 1840 ކިލޯވޮޓެވެ.

ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު މަތިކޮށް ޚިދުމަތްތައް ފުޅާކުރެއްވުމަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ރަށްރަށުގައި ތަރައްޤީގެ ވަރަށް ގިނަ މަޝްރޫޢުތައް ހިންގައި ނިންމާފައެވެ. ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އަތޮޅުތެރެއަށް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުފުޅުތަކުގައި އެތަންތަން ރަސްމީ ގޮތުން ހުޅުއްވައި ދެއްވައި، ޚިދުމަތްތައް ދަނީ އިފްތިތާޙް ކޮށްދެއްވަމުންނެވެ. ރައީސް ޞާލިޙް ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތަކީ ވަކިރަށެއް ތަފާތުކުރުމެއްނެތި ހުރިހާ ރަށަކަށްވެސް ތަރައްޤީ ކަށަވަރުކޮށްދިނުމެވެ. 

އެގޮތުން އއ. ތޮއްޑޫގެ ފުޓުސަލް ދަނޑުގެ ފެންސް ހަލާކުވެފައި ހުރުމާއި ގުޅިގެން  ތޮއްޑޫ އިންޖީނުގޭގެ މުވައްޒަފުން ވަނީ އެރަށުގެ ފުޓްސަލް ދަނޑުގެ ފެންސްގެ ދަނގަޑުތަކާއި، އެތާނގެ ވެލްޑިންގެ މަސައްކަތްކޮށް ކުރަންހުރި ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ނިންމާ ފެންސް އަލުން މަރާމާތުކޮށްދީފައެވެ.

ސްޓެލްކޯއިން ތޮއްޑޫ ފިޓްސަލް ދަނޑުގެ މަރަމާތުގެ މަސައްކަތް ކޮށްދީފައިވަނީ ތޮއްޑޫ ކައުންސިލްގެ އެދުމުގެ މަތިންނެވެ. 

ފެނަކައިން މީދޫގައި އިމާރާތްކުރި އާ އޮފީސް އިމާރާތާއި އިންޖީނުގެ ހުޅުއްވައިދެއްވީ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހެވެ. ރައީސް ސޯލިހުގެ ހަމަހަމަ ހެޔޮވެރިކަމުގައި ވަކިރަށެއް ތަފާތުނުކޮށް ރައްޔިތުންގެ އަސާސީ ހައްގުތައް ކަށަވަރުކޮށް ދެއްވުމަށް ކުރައްވާ މަސައްކަތްޕުޅުގެ ދަށުން ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަންގެ އިހުތިސާސްގެތެރެއިން ބިނާ ކުރެވުނު މީދޫ އިންޖީނުގެ އަކީ ކާމިޔާބު މަސައްކަތެކެވެ.

މީދޫ އާ އިންޖީނުގޭގެ ބޮޑުމިނަކީ 113 ފޫޓު/ 45 ފޫޓެވެ. މީދޫގައި އަލަށް ހެދި އިންޖީނުގޭގައި ސްޓޯރާއި ވޯކްޝޮޕާއި އިންޖީނު ރޫމަކާއި ކޮންޓްރޯލް ރޫމްގެ އިތުރަށް ޗިމްނީ އާއި ފިއުލް ސްޓޯރޭޖެއް ހަދާފައިވެއެވެ.

މީދޫ އައު އިންޖީނުގޭގެ އާ އޮފީސް އިމާރާތުގެ ބޮޑުމިނަކީ 33 ފޫޓު/ 49 ފޫޓެވެ. އާ އޮފީސް އިމާރާތުގައި މިހާރު 20 މުވައްޒަފުންނަށް އެކަމަޑޭޓް ކުރެވެއެވެ. އޮފީސް އިމަރާތުގައި ރިސެޕްޝަނަކާއި ލޮބީއަކާއި މީޓިން ރޫމެއްގެ އިތުރުން މެނޭޖަރު ކޮޓަރިއަކާއި ރެސްޓް ރޫމަކާއި ޕޭންޓްރީއާއި ފާހާނާވެސް ހުރެއެވެ. 1200 ކިލޮވޮޓްގެ ކެޕޭސިޓީގައި ކަރަންޓް ދެމުންއައި ދ. މީދޫގައި އަލަށް އިމާރާތްކުރި އިންޖީނެގެއިން 1560 ކިލޮވޮޓް ކެޕެސިޓީގައި ކަރަންޓް ލިބެން އެބަހުއްޓެވެ.

އިޖުތިމާއީ ހިދުމަތުގައި ސްޓެލްކޯއަކީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކުންފުންޏެކެވެ.  

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ މިހާރު ތިލަދުންމައްޗަށް ކުރައްވާ ދަތުރުފުޅުގައި މުރައިދޫއަށް ވަޑައިގެން މުރައިދޫ ފެނަކަ އައު އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް ހުޅުއްވައި ދެއްވީ މިއަދު މެންދުރުއެވެ.

މުރައިދޫ ފެނަކަ އައު އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް އިމާރާތަކީ، ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ޢިމާރާތްކޮށްފައިވާ ތަނެކެވެ. ކުރިން ހުރި އިންޖީނުގެ އަވަށުތެރޭގައި ހުރި ނަމަވެސް އައު އިންޖީނުގެއާ އޮފީސް އިމާރާތް ބިނާކޮށްފައި ވަނީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދާއި ދުރުގައެވެ.

އައު އިންޖީނުގޭގެ ކެޕޭސިޓީއަކީ 620 ކިލޯ ވޮޓްއެވެ. އައު އޮފީސް އިމާރާތަކީ 30 މުވައްޒަފުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ޖާގަ ތަނަވަސް ޢިމާރާތެކެވެ.

ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް އިތުބާރާއެކު ފެންވަރުގައި ހެޔޮ އަގުގައި ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ފެނަކައިން އިސްކަންދެނީ އިހުތިސާސްގައިވާ ވަކި ރަށެއް ތަފާތު ނުކޮށެވެ. ރައީސް ސޯލިހުގެ ހެޔޮވެރިކަމުގެ ހެޔޮކަން ފޯރުކޮށް ދިނުމުގައި ފެނަކައަކީ މުހިންމު ބައިވެރިއެކެވެ.

55.48 މިލިއަން ރުފިޔާގެ ޚަރަދުކޮށްގެން

ބ. ދަރަވަންދޫ ގައި ތަރައްގީ ކުރާ ބަނދަރުގެއަމަލީ މަސައްކަތް އެމްޓީސީސީއިން ފަށައިފިއެވެ. ދަރަވަންދޫ ބަނދަރުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ފެށީ 23 ޖުލައި 2023 ގައެވެ. 

މޯލްޑިވްސް ޓްރާންސްޕޯޓް އެންޑް ކޮންޓްރެކްޓިން ކޮމްޕެނީ (އެމްޓީސީސީ) އިން މަޝްރޫއުގެ ދަށުން މިހާރު ކުރިއަށް ގެންދަނީ އައު ހާބަ ބޭސިން ފުންކުރުމުގެ މަސައްކަތެވެ.

މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ދަރަވަންދޫ ފަޅުން ފުންކުރާނީ:-

• އައު ހާބަރ ބޭސިން 30,504 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއް
• ކުރިން ފުންކޮށްފައިވާ ފަޅު 1843 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއް އަލުން ފުން ކުރުން
• 4126 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގެ ރޭމްޕް އޭރިއާ ފުންކުރުން
• 2301 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގެ ނެރު ފުންކުރުން 

ދަރަވަންދޫ ބަނދަރު ތަރައްގީ ކުރުމުގެ މަޝްރޫއުގެ ތެރެއިން އިތުރަށް ކުރެވޭނެ ކަންކަމަކީ:-

• 352 މީޓަރުގެ ބޭރުތޮށި ލުން
• 83 މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުން
• 248 މީޓަރުގެ އެއްގަމުތޮށި ލުން
• 24 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ގްރޮއިން ޖެހުން
• 10 މީޓަރު ދިގު 9 މީޓަރު ފުޅާ ރޭމްޕެއް ހެދުން
• 140 މީޓަރު ދިގު 2 މީޓަރު ފުޅާ ކޮންކްރީޓް ޖެޓީއެއް ހެދުން
• 2104 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ޕޭވްމަންޓް ހެދުން
• ބަނދަރު ބައްތި އާއި ނެރު ބައްތި ހަރުކުރުން 

ތިނަދޫގައި ކުރިން ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް ދެމުންގެންދިޔަ އިންޖީނުގެ ހުރީ އާންމުން ދިރިއުޅޭ ހިސާބުގައެވެ. އިންޖީނުގޭން އަރާ ދުމާއި، އިވޭ ގަދަ އަޑުގެ ސަބަބުން އެ ރަށުގެ ރައްޔިތުންނަށާއި، އެ ރަށުގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތުގައި ހަރަކާތްތެރިވަމުން އަންނަ ފަރާތްތަކަށާއި ފަތުރުވެރިންނަށް ބޮޑެތި ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެ ގެއްލުންތައް ވަމުން ދިޔައެވެ. 

ތިނަދޫގެ އާބާދީ އާއި ރަށުގެ އިގްތިސާދު އެކަމަށް ބިނާވާ ލޯކަލް ޓުއަރިޒަމްގެ މަސައްކަތުގައި ކަރަންޓް ހިދުމަތުގެ ދައުރު ބޮޑެވެ. ސްޓެލްކޯގެ ހިދުމަތަކީ އާންމު ރައްޔިތުންނާއި ވިޔަފާރި ގުޅުވައިދޭ ވަރަށް މުހިންމު ނާރެހަކެވެ. އެހެންކަމުން ތިނަދޫގައި ހުރި ބައު އިންޖީނުގެއަކީ ޑިމާންޑާއި އެއްވަރަށް ކޭޓާ ކުރުމުގެ ގާބިލުކަމެއް ނެތް ބޮޑެތި ދަތިތަކެއް ހުރިތަނެކެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ބައު އިންޖީނުގޭގައި އާޖަނަރޭޓަރުތައް ބަހައްޓައި ރައްޔިތުންގެ އެދުމާ އެއްގޮތަށް މެދުނުކެނޑި ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް އެ ރަށަށް ސްޓެލްކޯއިން ވާނީ ފޯރުކޮށްދީފައެވެ. 

ވައުދާ އެއްގޮތަށް އެންމެ ޒަމާނީ އަޑުބަޑު މަޑު އިންޖީނުގެ އެއް ތިނަދޫގައި ރަސްމީކޮށް ރައީސް ސޯލިހު އެވަނީ ހުޅުއްވާ ދެއްވާފައެވެ. 20 ޖުލައި 2023 ގައެވެ. ތިނަދޫގެ އައު އިންޖީނުގެއަކީ 1.3 މެގަވޮޓްގެ ކަރަންޓު އުފެއްދުމުގެ ގާބިލްކަން ލިބިފައިވާ ތަނެކެވެ. ކަރަންޓުގެ ޑިމާންޑާއި އެއްވަރަށް ޖަނަރޭޓަރު ސެޓް ބެހެއްޓޭގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އިންޖީނުގެއެކެވެ.

ތެލަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު ކުޑަ ކުރުމަށާއި، އިޔާދަ ކުރަނިވި ހަކަތައަށް އިސްކަންދިނުމަށް ކުރެވެމުންދާ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން ތިނަދޫ އައު އިންޖީނުގޭގެ ފުރާޅުގައިވެސް 30 ކިލޯވޮޓްގެ ސޯލާ ޕެނަލް ވަނީ ހަރުކޮށްފައެވެ.

ތިނަދޫ އައު އިންޖީނުގެއަކީ ރައީސް ސޯލިހުގެ ހަމަހަމަ ސިޔާސަތުގެ ތެރެއިން ސްޓެލްކޯއާއި މަތިކުރައްވައިގެން ހިންގަވާ ކާމިޔާބު މަސައްކަތް ތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ކަމެކެވެ. ވ. ތިނަދޫގެ ރައްޔިތުންނާއި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަށްވެސް ލިބުނު ކާމިޔާބެކެވެ.  

މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލްގެ ވިލިމާލެ ދާއިރާގެ ކައުންސިލަރު ނަހުލާ އަލީ އެކަމަށް ދެކޮޅު ހައްދަވާ އެކަން ވިޔަ ނުދޭން ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުން ކައުންސިލަރގެ ކިބައިގާ ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ދިނުމާގުޅޭ އެއްވެސް މައުލޫމާތެއް އާޖުފާޖެއް ނެތްކަން ދޭހަވެގެން ދެއެވެ. ސްޓެލްކޯ އިން ވަކި ސަރަހައްދަކުން ބިން ހޯދަން މަސައްކަތް ކުރާނީ ކަރަންޓްގެ ވިއުގަ އޮތް ގޮތުގެ މައްޗަށް ބަލައިގެން ހިދުމަތަށް އެންމެ ފަހިގޮތަކަށް ކަން ނަހުލާއަށް އެނގިވަޑައެއް ނުގަތެވެ. ނަހުލާއަށް ގަބޫލު ކުރެއްވުނީ ސްޓެލްކޯގެ ބިމަށް ޖާގަ އިތުރުކުރުމުގެ ބޭނުމުގައި ކުރާން އުޅޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ.

ސަރުކާރުން ދެމުންގެންދާ ކާމިޔާބު އަސާސީ ހިދުމަތްތައް އެގޮތުގައި ދެމުން ގެންދިއުމަކީ ދަ ޑިމޮކްރެޓުންނަށް ހަޖަމް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ވެވުނު ގޮތަކުން ކަންކަން ހުއްޓުވާ ސަރުކާރު ފޭލި ކޮށްލުމަށް ކުރެވެން އޮތް ކޮންމެ ކަމެއް ކޮންމެވެސް ހަމައެއް އަޅުވައިގެން ދަ ޑިމޮކްރެޓުން ކުރާނެއެވެ. ކުރެވެން އޮތް ދައްޗެއް ކުރާނެއެވެ. ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު ސައިފް ފާތިހު ސްޓެލްކޯ ކަހަލަ ކުންފުންޏަކުން މާލޭގެ އެކި ސަރަހައްދުން ބިން ހޯދުމަށް އެދޭއިރު ދިގު މުއްދަތުގެ ޕްލޭނެއް އޮންނަން ވާނެ ކަމަށް ބުނެ ބިންދިނުމާ ދެކޮޅުހެދީ އެހެން ވެގެނެވެ. ޓްރާންސްފޯމަރު ބަހައްޓަން ސްޓެލްކޯ އަށް ދޫކުރާ ބިންތަކުގައި ވިޔަފާރި އުސޫލުން ކަންކަން ކުރާ ކަމަށް ސައިފް ތުހުމަތު ކުރެއްވީ އެ ބޭނުމުގައެވެ.

މާލެސިޓީ ކައުންސިލުން ސްޓެލްކޯގެ ބޭނުން ތަކަށް ބިން ދޫނުކުރުމުގެ ސަގާފަތެއް ފަހަކަށް އައިސް ގެންގުޅެނީ އަސާސީ ހިދުމަތް ރަނގަޅު ގޮތުގައި ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ސަރުކާރުން ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތު ތަންފީޒުކުރަން ހުރަސް އެޅުމުގެ ގޮތުންނެވެ. މީގެ ކުރިންވެސް ޓްރާންސްފޯމަރ ބެހެއްޓުމަށް ސްޓެލްކޯއަށް ބިން ދިނުމަށް މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލުން ވަނީ ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ. 

ރައީސް ޔާމީން ސަރުކާރުގެ ދުވަސްވަރު ހުޅުމާލެ ފޭސް2 ގައި ހިންގި ހިޔާ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން އިމާރާތްކުރި އެމްއޭސީއެލްގެ ފްލެޓްތަކުގައި ހުރި މައްސަލަތައް މިހާރު ދަނީ ރަނގަޅު ކުރަމުންނެވެ. އެ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން 384 އެޕާޓްމަންޓް ހަދައިފައިވެ އެވެ. އެއީ ދެ ކޮޓަރީގެ 240 އެޕާޓްމަންޓާއި އެއް ކޮޓަރީގެ 72 އެޕާޓްމަންޓެވެ. މި އެޕާޓްމެންޓްތައް ހިމެނެނީ  14 ބުރީގެ ދެ ޓަވަރގައެވެ. އެ ފްލެޓްތަކުގެ މަސައްކަތް ކުރީ ޗައިނާގެ ބީޔޫސީޖީ ކުންފުނިންނެވެ.

މި 2 ޓަވަރުގައި މީހުން ދިރިއުޅެން ފެށީ މިދިޔަ އަހަރު އޮކްޓޯބަރު މަހުއެވެ. ފްލެޓްތަކުގައި ހުރި އެކި މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން އެތަނުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުން އެކަމުގެ ޝަކުވާ ކުރަމުން އަންނަތާ މިހާރު ދުވަސްކޮޅެއް ވެއްޖެއެވެ. 

ފްލެޓްތަކުގައި ހުރިކަމަށް ދިރިއުޅޭ މީހުން ޝަކުވާ ކުރާކަންކަމަކީ:-

• ބައެއް ފްލެޓްތަކުގެ ބަދިގޭގެ ހުޑުން އެހެން ފްލެޓްތަކަށް ވަސް ވަންނުން
• ވާރޭ ވެހޭ އިރު ބެލްކަނި ތަކުގެ ދޮރުން ފްލެޓްތަކުގެ އެތެރެއަށް ފެން ވަނުން
• ބެލްކަނި ތަކުގެ ޑްރެއިން އިން ފެން ނުހިނދުން
• ފްލެޓްތަކަށް ފެން ވަދެ ފަރުނީޗަރަށް ބޮޑެތި ގެއްލުން ލިބުން 

ޝަކުވާތައް ލިބުމާއެކު އެ ފްލެޓްތަކުގެ ކޮންޓްރެކްޓަރާ ގުޅިގެން ތަންތަން މަރާމާތުކުރުމުގެ މަސައްކަތް އަންނަނީ ކުރަމުންނެވެ. ވަރަށް ގިނަ ފްލެޓްތައް މަރާމާތުކޮށް މައްސަލަތައް މިހާރުވަނީ ހައްލުކޮށް ދީފައެވެ. 

މިކަމަކީ ސޯލަރ ހަކަތަ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ކުރެވުނު ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމެކެވެ. ސްޓެލްކޯއާއި އާބަންކޯ ގުޅިގެން ހިންގޭ ދެމެހެއްޓެނިވި މިމަސައްކަތުން ވެސް ރާއްޖޭގައި އަންދާ ތެލުގެ ނިސްބަތް ކުދަކުރެވޭނެއެވެ.  

މ. ނާލާފުށީގައި ވެސް 25 އަހަރު ވަންދެން ގެދަބުޅި އަރުވަމުންދިޔަ އިންޖީނުގެ ނިއްވާލައި ޒަމާނީ އިންޖީނުގެއެއްގެ ހިދުމަތް ދޭން މިއަދު އެފެށީއެވެ.

ނާލާފުށީގެ މީހުން ދިރިއުޅޭ ހިސާބުގައި ކުރިން ހުރި ބާ އިންޖީނުގޭގައި އޮފީހެއް ނުހުރެއެވެ. އެންމެ 150 އަކަފޫޓުގެ ކުޑަކުޑަ އިންޖީނުގެއެކެވެ. އެތަނުގައި ކުރިން އެކަމަޑޭޓް ކުރެވުނީ އެންމެ ތިން މުވައްޒަފުންނެވެ. އަދި އެތަނުގައި ކުރިން ހުރި ތިން އިންޖީނުގޭގެ ޖުމުލަ ކެޕޭސިޓީއަކީ 288 ކިލޮވޮޓެވެ.

ނާލާފުށީގައި އަލަށް އިމާރާތްކުރި އިންޖީނުގެ ހުޅުވައިދެއްވީ އެރަށުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހެވެ. މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދާ ދުރުގައި ހަދައި މިއަދު ހުޅުވި އިމާރާތަކީ32×33  ފޫޓުގެ އޮފީސް އިމާރާތަކާއި 44×34 ފޫޓުގެ އިންޖީނުގެއެއް ހުންނަ އިމާރާތެކެވެ.

އަލަށް ހެދި އިންޖީނުގޭގައި ސްޓޯރަކާއި ވޯކްޝޮޕަކާއި އިންޖީން ރޫމެއްގެ އިތުރުން ކޮންޓްރޯލް ރޫމެއް ހަދާފައިވާއިރު، އޮފީސް އިމާރާތުގައި ރިސެޕްޝަނަކާއި ލޮބީ، މެނޭޖާ ރޫމް، ޕޭންޓްރީ، ފާހާނާ، މީޓިން ރޫމް އަދި ގެސްޓްރޫމެއް ހަދާފައިވެ އެވެ.

މިހާރު ހުރި އިންޖީނުގޭގެ ކެޕޭސިޓީއަކީ 528 ކިލޮވޯޓެވެ. މިއީ ކުރިން ހުރި އިންޖީނުގޭގެ ކެޕޭސިޓީއަށްވުރެ ގާތްގަނޑަކަށް ދެގުނަ އިތުރު އަދަދެކެވެ. 

މި ފަހަރު އައު އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް ހިދުމަތްދޭން ފެށީ ލ. މާމެންދޫގައެވެ. ފެނަކައިން މިހާރު ބިނާ ކުރާ އެހެން ހުރިހާ އިންޖީނުގެތަކާއި އެއްގޮތަށް މާމެންދޫ އިންޖީނުގެއަކީ ވެސް ރައްޔިތުންނަށް އެތަނުގެ އެއްވެސް އުދަގުލެއް ނުފޯރާނޭހެން ރައްކާތެރިކަމާއެކު ބިނާ ކުރެވުނު އިންޖީނުގެއެކެވެ. އެންމެ މި ޒަމާނުގެ ހިދުމަތްތަކާއެކު އައު އިންޖީނުގެ ބިނާކޮށް ހިދުމަތް ދޭން ފެށުމަކީ މާމެންދޫ ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެން ދިޔަ ވަރަށް ބޮޑު ހިތްހަމަ ޖެހުމެކެވެ. އުފަލެކެވެ. ފަސޭހައެކެވެ. ރައްކާތެރި ކަމެކެވެ. 

ގާއިމު ކުރެވުނު އައު އިންޖީނުގެއިން މާމެންދުއަށް ބޭނުންވާ ކަރަންޓް ޔަގީން ކުރެވުނީއެވެ. ބައު އިންޖީނުގެއިން ތިމާވެއްޓަށް ލިބުނު ގެއްލުންތަކުން މާމެންދޫ މިންޖު ކުރެވުނީއެވެ. ރަށުތެރޭގައި ހުރި ގަދަ އަޑުފަށް ގަޑުން ކަންފަތް ތަކަށް ގެއްލުން ލިބުން ނިމުމަކަށް އައީއެވެ. އިގްތިސާދީ މަސައްކަތްތަކަށް ބޭނުންވާ ކަރަންޓް ނުލިބިގެން ހުއްޓިފައި ހުރި އިގުތިސާދީ މަސައްކަތްތައް ފަށައިގަތުމަށް މަގު ފަހިވީއެވެ. ރައީސް ސޯލިހުގެ ހެޔޮވެރިކަމުގެ ހެޔޮފައިދާ މާމެންދޫ ރައްޔިތުންނަށް ލިބެން ފެށީއެވެ. 

މިކުޑަ ކުޑަ ދިވެހި ގައުމުގައި ވެސް މިފަދަ ކުންފުންޏެއް ހެދިބޮޑުވަމުން އަންނަ ކަމީ މިހާރު ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރަސްތަކަކުން ފެންނަމުންދާނެ މަންޒަރެކެވެ. މި ދައްކަނީ ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަންގެ ވާހަކައެވެ. ފެނަކަ އަކީ މި ފަހަކަށް އައިސް ރާއްޖޭގައި އުފެދިފައިވާ ކުންފުނިތަކުގެ ތެރޭގައި އެފަދަ ދެވަނައެއް ނެތް ފަދަ ލާމަސީލް ކުންފުންޏެކެވެ.

ފެނަކައިން އެ ރަށަކާއި އެންމެ ގުޅޭ ގޮތައް އެ ރަށެއްގެ އިންޖީނުގެތައް ތަރައްގީ ކުރަމުން ގެންދާ އިރު މި މަހުގެ ތެރޭގައި ވެސް މި ވަނީ އިތުރު އަތޮޅު ތަކެއްގެ ރަށްތަކެއްގައި އިންޖީނުގެއާއި އޮފީސް އިމާރާތްތަކުގެ މަސައްކަތް ނިންމާފައެވެ.

ފެނަކައިން މި މަހުގެ މިހާތަނަށް 12 ރަށެއްގައި މަސައްކަތް ނިންމާ ހިދުމަތް ދޭން ފަށާފައި ވެއެވެ. އެ ގޮތުން މަސައްކަތް ނިންމާ ހިދުމަތް ދޭން ފަށާފައި ވަނީ ށ. ނަރުދޫ، ށ. ފޯކައިދޫ، ށ. މިލަންދޫ، ހދ. ފިނޭ، ހދ. މަކުނުދޫ، ހއ. އުލިގަން، ހއ. މޮޅަދޫ، ނ. ހެނބަދޫ، ނ. ކެނދިކުޅުދޫ، ބ. ދޮންފަނު، ބ. ތުޅާދޫގެ އިތުރުން ރ. ފައިނުގައެވެ.

ފަންނީ މުވައްޒަފުން ބިނާކުރުމުން ފެށިގެން އިގްތިސާދީ ތަރައްގީގެ އިތުރުން އުމުރާނީ ތަރައްގީއަށް ބެލިކަމުގައި ވިއަސް ފެނަކައިގެ ދައުރު ދަނީ އެއް ދުވަހުން އަނެއް ދުވަހަށް ބޮޑުވެ ފުޅާވަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގެ ރަށްތަކުގެ އާބާދީގެކުޑަ ބޮޑުމިނުގައި އެއްވެސް ފަރަގެއް ނުބަހައްޓައި ދެމުންދާ ހިދުމަތްތަކަކީ އެކަމުގެ މިސާލެކެވެ.

ރަސްދޫއަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް އެރަށުގައި ފެން އުފެއްދުމުގެ މުހިންމުކަން ބޮޑުވެ އެކަމުގެ ހައްލު ސްޓެލްކޯ އިން މިހާރު އެރަށަށް ވަނީ ހޯދާދީފައެވެ. 100 ޓަނުގެ ފެން އުފެއްދޭވަރުގެ އިތުރު ޕްލާންޓެއް ސްޓެލްކޯއިން މިހާރު އެވަނީ އެރަށުގައި ބަހައްޓާ ދީފައެވެ. 

ރަސްދޫގައި އަލަށް ބެހެއްޓި 100 ޓަނުގެ ފެން އުފެއްދޭ އާރުއޯ ޕްލާންޓް ބެހެއްޓުމުން ރަސްދޫގައި 160 ޓަނުގެ ފެން އުފެއްދުމުގެ ގާބިލުކަން ރަސްދޫއަށް ލިބިގެން ދިޔައީއެވެ. ރަސްދޫއަށް ކުރިމަތިވެފައި އޮތް ފެނުގެ މައްސަލަ ހައްލުވެގެން ދިޔައީއެވެ. 

އަނެއްކޮޅުން ރަސްދޫގައި އަލަށް ބެހެއްޓި އާރު އޯ ޕްލާޏްޓަކީ އޭގެ ކޮމިޝަނިންގެ ހުރިހާ މަސައްކަތަކާއި އޮޕަރޭޝަނަށް ގެނައުމުގެ ހުރިހާ ކަމެއް ސްޓެލްކޯ މުއައްޒަފުން ކޮށް ނިންމާލި ފުރަތަމަ ޕްލާންޓްއެވެ.

ރަސްދޫގައި ބެހެއްޓި 100 ޓަނުގެ އާރުއޯ ޕްލާންޓް ކޮމިޝަންކުރުމާއި އޮޕަރޭޝަނަށް ގެނައުމުގައި އުޅުނު އެ ކުންފުނީގެ ވޯޓާރ، ސުވަރޭޖް އެންޑް ވޭސްޓް މެނޭޖްމަންޓު ޑިޕާޓްމަންޓުގެ މުވައްޒަފުންނާއި މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް ވަނީ ބއްދަލު ކުރައްވަފައެވެ. ސްޓެލްކޯގެ މުއައްޒަފުން އަލަށް އެފަދަ ކަމެއްކޮށް މުއައްޒަފުން ހޯދި ކާމިޔާބީއަށް އެ މުވައްޒަފުންނަށް އެމްޑީ ޝަރީފް ޝުކުރު އަދާ ކުރައްވާ މަރުހަބާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ފެނަކައާއި އިހަވަންދޫ ކައުންސިލާއި ދެމެދު ސޯލާރ ޕެނަލް ހަރުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެ ރަށުގެ 4 މިސްކިތެއްގައި މި ވަނީ ސޯލާރ ޕެނަލް ހަރުކޮށް ނިމިފައެވެ.

ފެނަކައާއި އިހަވަންދޫ ކައުންސިލާއި ގުޅިގެން މި ކުރެވުނު މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލު ތަކުން އަރައިގަތުމަށާއި އިއާދަ ކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ހައްލުތައް ހޯދިގެންދާނެ ކަމައް ފެނަކައިން ގަބޫލު ކުރެވެއެވެ.

ފެހި އަދި ސާފު ތިމާވެއްޓާއި ރައްޓެހި  މުޖުތަމައެއް ބިނާ ކުރުމަށް ފެނަކައިން ކުރަމުން ގެންދާ މަސައްކަތަކީ ތައުރީފް ހައްގު މަސައްކަތެކެވެ.

މަގޫދޫގައި ފެނާއި ނަރުދަމާ ޤާއިމްކުރުމުގެ މަސައްކަތް އަލްޓެކް މޯލްޑިވްސް އާ ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ 2019 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގައެވެ. މަގޫދޫގައި ޤާއިމްކުރި މި ފެނުގެ ނިޒާމަކީ "އިންޓަގްރޭޓެޑް ވޯޓާ ރިސޯސް މެނޭޖްމަންޓް" އާއި އެއްގޮތަށް ޑީސެލިނޭޓެޑް ފެނާއި ވާރޭފެން އެއްކުރެވިގެން ފެނުގެ ޚިދުމަތް ދެވިގެން ދާނެ ނިޒާމެކެވެ. މި ނިޒާމުގެ ދަށުން ދުވާލަކަށް 35 ޓަނުގެ ފެން އުފައްދާ ދެ އާރު.އޯ ޕްލާންޓް އާއި ފެން ރައްކާ ކުރުމަށް 230 ކިއުބިކް މީޓަރގެ 2 ޓޭންކު ބަހައްޓައި، 5.4 ކިލޯމީޓަރުގެ ފެނުގެ ވިއުގައެއް އަޅައި، 168 ގެއަށް ފެންގުޅައި ދީފައިވެއެވެ.

އަނެއްކޮޅުން ނަރުދަމާ ނިޒާމުގެ ދެ ޕަންޕިންގ ސްޓޭޝަން ހަދައި 4.2 ކިލޯމީޓަރގެ ހޮޅިއަޅައި، 168 ގެއަކަށް ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ގުޅައިދީފައިވެއެވެ. މި މަޝްރޫޢަކީ ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ބަޖެޓުންނާއި، ގްރީން ފަންޑުން ޚަރަދު ކޮށްގެން ހިންގާފައިވާ މަޝްރޫޢެކެވެ.

ފ. މަގޫދޫ އިންޖީނުގޭގެ އޮފީސް ޢިމާރާތުގެ ގޮތުގައި މީގެ ކުރިން ވަކި ޢިމާރާތެއް ނުހުރެއެވެ. އަލަށް ހެދުނު އޮފީސް ޢިމާރާތުގައި އެއްފަހަރާ 30 މުވައްޒަފުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ޖާގަ ތަނަވަސް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ކުރިން އިންޖީނުގޭގެ އެތެރޭގައި އޮފީސް ހިންގަމުން އައިރު އެތަނުގައި ހުރީ 3 މުވައްޒަފުން މަސައްކަތް ކުރާނެ ޖާގައެވެ. އަލަށް ހެދުނު އިންޖީނުގޭގެ އޮފީސް ޢިމާރާތަކީ ޒަމާނީ އޮފީސް ޢިމާރާތެކެވެ. ފެނަކައިގެ ހިދުމަތުގައި މިހުރީ ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ މުހިންމު ކަންކަމެވެ. ހެޔޮވެރިކަމެއްގެ ހެޔޮފައިދާއެވެ.

ބިލެތްދޫގައި މީގެ ކުރީން ހުރި އިންޖީނުގެއަކީ ހަމައެކަނި ކޮންޓްރޯލް ރޫމަކާއި ޑެގްރޫމެއް ހުރި ތަނެކެވެ. އަދި އޮފީސް އިމާރާތުގައި ހުރީ ސްޓާފް އޭރިއާއެއް އެކަންޏެވެ. ނަމަވެސް އަލަށް ހުޅުވި އިންޖީނުގޭގައި ކޮންޓްރޯލް ރޫމަކާއި ޑެގްރޫމެއްގެ އިތުރުން ވޯކްޝޮޕެއް ހުރެއެވެ. ސްޓޯރއާއި ޗިމްނީއަކާއި ފިއުލް ޓޭންކް ހިމެނޭ އިންޖީނުގޭގައި ޕޭންޓްރީ އަދި ފާހާނާއެއް ހުރެއެވެ.

އައު އިންޖީނގޭގެ އޮފީސް އިމާރާތުގައި ރިސެޕްޝަންއާއި ލޮބީއާއި  މީޓިން ރޫމް މެނޭޖާ ރޫމްގެ އިތުރުން ޓެކްނިކަލް ސްޓާފް ރޫމާއި ރެސްޓް ރޫމާއި ޕޭންޓްރީ އާއި ފާހާނާ ހުރެއެވެ.

ކުރިން ހުރި އިންޖީނުގެއާއި އޮފީސް އިމާރާތުގައި ފަސް މުވައްޒަފުންނަށް އެކަމަޑޭޓް ކުރެވުނު ނަމަވެސް، އަލަށް ހުޅުވި އިންޖީނުގެއާއި އޮފީސް އިމާރާތުގައި 30 މުވައްޒަފުންނަށް އެކަމަޑޭޓް ކުރެވޭނެ އެވެ.

ބިލެތްދޫ އާ އިންޖީނުގެ ހުޅުވީ ޖެންސެޓްގެ ކެޕޭސިޓީވެސް އިތުރުކޮށްފަ އެވެ. އެގޮތުން ކުރީ ޖެންސެޓްގައި 1060 ކިލޯވޮޓް ހުރި ނަމަވެސް އަލަށް ހެދި އިންޖީނުގެ ޖެންސެޓް ކެޕޭސިޓީ ވަނީ 1200 ކިލޯވޮޓަށް އިތުރުކޮށްފަ އެވެ.

ރަށުގެ ޖާގަ ކުޑަވުމުގެ ސަބަބުން ބަނދަރުމަތީގައި ބިނާކުރި އާ އިންޖީނުގެ ހުޅުވައިދެއްވީ އެ ރަށުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހެވެ.

މިބައްދަލުވުމުގައި އަބްދުالله ސައީދާއި އޭނާގެ ޓީމުން ވަނީ އެސްޓީއޯއިން އިޖްތިމާއީ އަދި އިގްތިސާދީ ތަރައްގީ ކުރިއެރުވުމަށް އެކި ގޮތްގޮތުން ކުރަމުން ގެންދާ މަސައްކަތްތަކުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުއްވާލާފައިއެވެ. އަދި މުޖުތަމައަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށާއި، އިގުތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ހަރުދަނާ ކުރުމަށާއި، ވަޒީފާތައް އުފެއްދުމަށް ބާރުއެޅުމަށް އެ ކުންފުނިން އަބަދުވެސް މަސައްކަތް ކުރާކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާއާއި މާކެޓިން އަދި ޑިސްޓްރިބިއުޝަންގެ ދާއިރާއިން އެސްޓީއޯއަށް ލިބިފައިވާ ފުޅާ ތަޖުރިބާގެ ސަބަބުން ހދ.ނޮޅިވަރަންފަރާއި އެރަށުގެ ރައްޔިތުންގެ ކުރިއެރުމަށް އެ ކުންފުނީގެ ވަސީލަތްތަކާއި ތަޖުރިބާގެ ބޭނުން ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އެސްޓީއޯއިން ވަނީ ހުޅުވާލާފައެވެ.

މި ބައްދަލުވުމަކީ ރަށުގެ ތަރައްގީއާއި ކުރިއެރުމަށް އެސްޓީއޯއިން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެވޭނެ ގޮތްތައް ދެނެގަތުމުގެ މައިގަނޑު މަގުސަދުގައި ބޭއްވުނު ބައްދަލުވުމެކެވެ.

އެއްބަސްވުމުގައި އެމްޕީއެލްގެ ފަރާތުން ސޮއިކޮއްފައި ވަނީ އެ ކުންފުނީގެ ސީއީއޯގެ މަގާމުގައިހުންނެވި ސާހިދު އަލީއެވެ. ސްޓެލްކޯ ގެ ފަރާތުން ސޮއިކޮއްފައި ވަނީ އެކުންފުނީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި އަހުމަދު ސަރީފުއެވެ. މޯލްޑިވްސް ޕޯޓްސް ލިމިޓެޑުން ހުޅުމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގެ ޒޯންގައި އެޅި ތިން ޓަވަރު ރަސްމީކޮށް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ފަށާފައި ވަނީ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުވަރީ މަހު 15 ދުވަހުއެވެ. އެމްޕީއެލްގެ ޓަވަރު ޕްރޮޖެކްޓަކީ ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުންޏެއްގެ ދަށުން ރަސްމީކޮށް ފެށި ފުރަތަމަ "ހިޔާ" ހައުސިން ސްކީމެވެ. އެމްޕީއެލްއިން މި މަސައްކަތް ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ ސިންގަޕޫރުގެ ކުންފުންޏަކާއެވެ.

15 ބުރީގެ މި ތިން ޓަވަރުން ކޮންމެ ޓަވަރެއްގައި 204 ސިންގަލް ރޫމް އެޕާޓްމަންޓާއި ތިން ކޮޓަރީގެ 330 އެޕާޓްމަންޓްއަކާއެކު ޖުމުލަ 534 ކޮޓަރި ހުރެއެވެ. މި ތިން ޓަވަރުން 3000 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުންނަށް އެކޮމޮޑޭޝަން ލިބިގެން ދާނެކަމައް އެމްޕީއެލް ހާމަ ކޮއްފައިވެއެވެ. އަދި މި ޕްރޮޖަކްޓްގެ ދަށުން މުވައްޒަފުންނަށް އެ ޕާޓްމަންޓްތައް ދޫކުރާނީ ލުއި އުސޫލެއްގެ ތެރެއިން ކަމަވެސް އެމްޕީއެލްއިން ހާމަކުރެއެވެ.

މިހާރުވަނީ މި ވޯލްޓޭޖް ސްޓެބިލައިޒަރ ސްޓޭޝަންތަކެއް ރަށުގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި ހެދުމުގެ މަސައްކަތްނިންމާ ކާމިޔާބުކަމާއެކު ސްޓެބިލައިޒަރތައް އެ ރަށަށް ގެންގޮސްފައެވެ. ސްޓެލްކޯއިން ހާމަކުރާ ގޮތުގައި ވޯލްޓޭޖް ސްޓެބިލައިޒަރ ސްޓޭޝަންގައި ހިމެނެނީ އެޑްވާންސް ޓެކްނޮލޮޖީ އާއި ރަށުގެ އިލެކްޓްރިކަލް ނެޓްވޯކްގެ ތެރޭގައި ވޯލްޓޭޖްގެ އުދަގޫތައް ހަމައަކަށް އެޅުމަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ މޮޅު އާލާތްތަކެވެ.

ސްޓެލްކޯގެ އަމާޒަކީ މި ވޯލްޓޭޖް ސްޓެބިލްއިޒަރތަކުގެ ސަބަބުން އއ. ރަސްދޫ ފަދައިން މި މައްސަލަތައް ދިމާވެފައިވާ ހުރިހާ ރަށް ތަކެއްގައިވެސް ދިރިއުޅެމުންދާ ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުވެ، އިލެކްޓްރިކަލް ސާމާނުގެ އެފިޝިއެންސީ އިތުރުވެ، އިލެކްޓްރޯނިކް ޑިވައިސްތަކަށް ގެއްލުންވުމުގެ ފުރުސަތު ކުޑަކުރުމެވެ. ސްޓެލްކޯއިން ދެކެން ބޭނުންވަނީ ވޯލްޓޭޖްގެ މައްސަލަތާއި ކުރިމަތިވާ އުނދަގުލުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންނަށް ފަސޭހަ ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭނެ މަގު ފަހިކޮށްދިނުމެވެ.

އަލިފުށި ކައުންސިލުން ފާހަގަ ކުރާގޮތުގައި ރަށުގައި ކުރިއައްދާ ޕޮރޮޖެކްޓްތަކުގެ ތެރެއިން ކައުންސިލުން އެންމެ ހިތްހަމަޖެހޭ އެއް ޕްރޮޖެކްޓަކީ ޓިވެޓް ސެންޓަރ ޕްރޮޖެކްޓެވެ. އަދި ޕްރޮޖެކްޓަކީ ސެޑިއުލްއާއި އެއްގޮތައް ކުރިއައްދާ ޕްރޮޖެކްޓެއްކަމާއި، ކައުންސިލާ މިނިސްޓްރީއާއި ވަރަށްކައިރިން ގުޅިގެން ކުރިއައްގެންދާ ޕްރިޖެކްޓެއްކަން ވެސް ފާހަގަ ކުރިއެވެ. މިނިސްޓްރީ އޮފް ހަޔައެޑިއުކޭސަންގެ ފަރާތުން ކުރިއައްގެންދާ މި ޕްރޮޖެކްޓުގެ މަސަތްކަތާއިމެދު ވޯލްޑްބޭންކްގެ ބޭފުޅުން ވެސް ތިއްބެވީ ނުހަނު ހިތްހަމަޖެހިފައިކަން ކައުންސިލުންވެސް ފާހަގަކުރިއެވެ. ޓިވެޓްސެންޓަރަށް އިކުއިޕްމަންޓްސްއާއި އެހެނިހެން ތަކެތި ފޯރުކޮށްދޭނީ ވޯލްޑްބޭންކުގެ ހިލޭ އެހީގެ ދަށުންނެވެ. 

ޓިވެޓްސެންޓަރު ތަކަކީ ރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ދާއިރާ އިތުރު ހަރުފަތަކަށް ގެންދިއުމަށް ހުޅުވިގެންދާ ދޮރެކެވެ. ޓިވެޓްސެންޓާރުތަކުން ރައްޔިތުންނާއި ދަރިވަރުންނަށް ބޭނުންވާ ތަޢުލީމާއި އެހެނިހެން ތަމްރީން ޕްރޮގުރާމްތައް ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ހިންގާނެއެވެ.

ސްޓެލްކޯގެ އަމާޒަކީ ދިމާވެދާނެ ޓެކްނިކަލް މައްސަލަތައް ވީހާވެސް މަދުކުރުމެވެ. އެޔާއެކު މެދުކެނޑޭ ހިދުމަތެއް ވީ އެންމެ އަވަހަކަށް އަނބުރާ ދިނުމެވެ.

މީގެ 25 އަހަރު ކުރިން ރައްޔިތުންގެ އާދޭސް ތަކަށް ލުޔެއް ހޯދާދިނުމުގެ ގޮތުން ރައްޔިތުންގެ އެހީތެރިކަމާއެކު އަމިއްލަ ފަރާތަކުން ހަދާދީފައި އޮތް 400 ފޫޓް ދިގު 150 ވަރަކަށް ފޫޓް ފުޅާ މިނުގެ ފަޅު ބޮޑުކޮށްލާ ނުދިންތާ މަރާމާތު ކޮށްލާ ދޭނެ ސަރުކާރެއް މީގެ ކުރިއަކު ރާއްޖޭގައި އުފެދިފައެއް ނުވެއެވެ.

މޫދުން ގައު ނަގައިގެން ޖަހާފައި އޮތް އެއްގަމު ތޮއްޓާއި ބޭރު ތޮށި އެކީ އެކަށް ވީރާނާވެ އުޅަނދު ފަހަރު ރަށަށް ލަފާ ކައިރި ކުރުމަކީ އަނިޔާއެކެވެ. ފަޅު ތިލަވެ ލަފާ ފުރެން ނެތޭ ބުނުމަކީވެސް ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. އިރުވާ މޫސުމުގައި ކަމަދުއަށް ވަންނަން ޖެހެނީ ފުރާނަ އަތްމައްޗަށް ލައިގެނެވެ. އުޅަދުގެ ރައްކާތެރިމާއި ފުރާނަ ސަލާމަތް ކުރެވޭނެ ކަމުގެ ޔަގީން ކަމެއް ނޯވެއެވެ. އެކަމަކު ކުރާނީ ކީއްހެއްޔެވެ. އެތަން ފެންނަ ލޮލެއް ސަރުކާރެއް މީގެ ކުރިއަކުން ނެތެވެ. 

ރައީސް ސާލިހު ސަރުކާރުން ކަމަދޫ ރައްޔިތުންގެ އިހުސާސްތައް ދެނެގަތެވެ. ކަމަދޫ ބަނދަރު މަރާކާތުކޮށް ބޮޑު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް އެމްޓީސީސީ އާ ހަވާލުކުރިއެވެ. 25،404 އަކަމީޓަރުގެ ބަނދަރު ފުންކޮށް 180 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ބޭރު ތޮށިލުމަށެވެ. ހަމަ އެއާއި އެކު 826 މީޓަރުގެ ރިވެޓްމަންޓްޖެހުމާ 346 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި އެއްގަމު ތޮށިލުމަށެވެ. އޮޑިފަހަރު އަޅާ ވާ އެއްސުމަށް 70 މޫރިންގް ހަރުކޮށް ކޮޅުވެއްޓިތަކަށް ކައިރިކުރެވޭ ގޮތައް 11 މީޓަރުގެ ރޭމްޕެއް ހަދައި 1730 އަކަމީޓަރުގެ ދުވާރު ހަދާ ބަނދަރު ހިމެނޭ ސަރަހައްދުގައި 17 މަގުބައްތި ޖެހުމާ ނެރު ބައްތި ޖެހުން މިމަސައްކަތުގެ ދަށުން ހަވާލު ކުރިއެވެ. 

ސަރުކާރުން އެމްޓީސީސީއާއި ކުރުމަށް ހަވާލުކުރި ބ. ކަމަދޫ ބަނދަރުގެ މަސައްކަތުގެ 52 އިންސައްތަ މަސައްކަތް މިހާރު ނިންމައިފިއެވެ. މިހާރު ކުރަމުން ދަނީ ކުދި އުޅަނދުތައް އެޅުމަށް ބޭރު ތޮށީގައި ޖެޓީ ހެދުމުގެ މަސައްކަތެވެ. ބަނދަރުގެ އެއްގަމު ތޮށީގެ މަސައްކަތް މިހާރު ވަނީ ނިމުކަމާ ގާތްވެފައެވެ.

އެމްޕީއެލްއިން ހުޅުމާލެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި އިމާރާތް ކުރަމުން ދަނީ 15 ބުރީގެ 3 ޓަވަރެެވެ. ފްެލެޓްތައް އިމާރާތް ކުރުމުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ނިމިފައިވާއިރު މިހާރު ކުރިއަށްދަނީ ފްލެޓްތައް ހަވާލުކުރުމުގެ އެންމެ ފަހު މަރުހަލާގެ މަސައްކަތްތަކެވެ.

(ފޮޓޯ:ޕީއެސްއެމް)

އެމްޕީއެލްގެ ސީއީއޯ ޝާހިދު އަލީ ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި މިހާރު ކުރިއަށްދަނީ ފްލެޓް ހަވާލުކުރުމުގެ އެންމެ ފަހުގެ ތައްޔާރީތަކެވެ. ފްލެޓްތައް ހަވާލުކުރުން ލަސްވެގެން ދިޔައީ ކޮންޓްރެކްޓަރު ކުރިއަށްގެންދާ ބައެއް މަސައްކަތްތައް އަދިވެސް ކުރިއަށްދާތީއެވެ. މިވަގުތު ކުރިއަށްދަނީ ޓަވަރުގެ ސިޑިތަކުގައި ކުރަންޖެހޭ މުށިޖެހުމުގެ ބައެއް މަސައްކަތްތަކާއި ލިފްޓްގެ މަސައްކަތެވެ. ފްލެޓްތައް ހަވާލުކުރާއިރު އެޕަޓްމަންޓް ތަކުގެ އެތެރޭގެ ފިނިޝިން ހުރިހާ މަސައްކަތްތައް ހުންނާނީ ނިމިފައެވެ.

ފްލެޓް ލިބުނު މުވައްޒަފުންގެ ލިސްޓް އެކުލަވާލާ ލިބޭ މުއައްޒަފުންނަށް އެކަން އަންގާ ނިމިފައި ވާއިރު މިހާރު ކުރަމުންދަނީ ޑައުންޕޭމަންޓްގެ މަސައްކަތެވެ. ސީއީއޯ ޝާހިދު ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި %85 މުވައްޒަފުން ޑައުންޕޭމަންޓް ދައްކާ ވެސް ވަނީ ނިންމާފައެވެ.

މިހާރު ކަނޑައެޅިފައި އޮތް ގޮތުން އަންނަ މަހުގެ ފަހުކޮޅަށް ފްލެޓްތައް އެއްކޮށް ނިމޭނެއެވެ. އަދި އޭޕްރިލް ފަހުކޮޅު ފްލެޓްތައް ހަވާލުކުރެވޭނެއެވެ. 

އެމްޕީއެލްއާއި އަދި ސަރުކާރުގެ އިތުރު 3 ކުންފުންޏަކުން ހުޅުމާލޭ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި ފްލެޓް އިމާރާތްކޮށްފައިވެއެވެ. އެކުންފުނި ތަކަކީ ސްޓެލްކޯ، އެމްއޭސީއެލް، އެމްޑަބްލިއުއެސްސީ އެވެ. އެމްޕީއެލް ފިޔަވައި އެހެން ކުންފުނިތަކުން ފްލެޓްތައް މުވައްޒަަފުންނާއި ވަނީ ހަވާލުކޮށްފައެވެ. ސަރުކާރުގެ ކުންުފުނިތަކުގެ އިތުރުން އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ހުޅުމާލޭގައި 4000 ފްލެޓް އިމާރާތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ސަރުކާރުން ދަނީ ކުރަމުންނެވެ.

ބައިވެރިންނަށް ސެޓިފިކެޓް ހަވާލުކޮށްދެއްވާފައި ވަނީ، ސްޓެލްކޯގެ ޗެއާރމަން، ބްރިގޭޑިއާ ޖެނެރަލް ރިޓަޔަރޑް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ދީދީ އާއި ބޯޑު މެމްބަރު އަހުމަދު ލަތީފްގެ އިތުރުން ބޯޑު މެމްބަރު މޭޖާރ ރިޓަޔާޑް ތޮލްހަތު ހަސަންއެވެ. މި ޕްރޮގްރާމް ހިންގީ އުކުޅަހު ކޮންވެންޝަން ސެންޓަރުގައއެވެ. 

އަތޮޅުތެރޭ އިންޖީނުގެތައް ހިންގުމުގައި އެއްމެ އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވާ 31 ބޭފުޅަކު ބައިވެރިވެ ވަޑައިގެން މި ޕްރޮގްރާމް ނިންމުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ސްޓެލްކޯގެ ހިއުމަން ރިސޯސަސް އެންޑް ޓްރެއިނިންގ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ހެޑް އޮފް ޑިޕާޓްމަންޓް ހުސެން ފަރުހާދު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިފަދަ ޕްރޮގްރާމްތައް ރޭވިގެން ކުރިއަށް ދަނީ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފްގެ ދުރުވިސްނެވުމާއި މުވައްޒަފުންގެ ކުރިއެރުމަށް ދެއްވާ އަހައްމިއްޔަތުގެ ސަބަބުންނެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ދިނުމުގައި ގެންގުޅެންޖޭހޭ ހަރުދަނާ އަސާސްތައް އަބަދުވެސް ނެގެހެއްޓުމުގެ މުހިއްމުކަމާއި އެކަމުގެ ހުނަރުތަށް ދަސްކޮށްދިނުމަށް ދެއްވާ ސަމާލުކަމުން ކަމަށެވެ.

އުކުޅަހުގައި ސްޓެލްކޯއިން ހިންގި ޓްރެއިނިންގ އަކީ ވަރަށް މުހިއްމު ޓްރެއިނިންގއެއް ކަމަށާއި ސްޓެލްކޯއިން މީހުން ބިނާ ކުރުމަށް އިސްކަންދީގެން ވަރަށް ގިނަ ގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާ ކަމަށް ސްޓެލްކޯގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް އެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. 

ފެނަކަ ޓީމުގެ ހިވާގި މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ސައީދު މުހައްމަދުގެ ހަރުދަނާ ހިންގުންތެރިކަމުގެ ދަށުން ޓީމް ފެނަކަ މަސައްކަތުގައި ބޮޑެތި ކާމިޔާބީ ތަކެއް ދަނީ ހޯދަމުންނެވެ. 

ރައްޔިތުންގެ ކަންފަތްތައް ބައްކުރުވި ހަރުހަޑާއި، މުޅި ޖައްވު ކިލަނބު ކުރުވި ބޯދުމާއި ގެދަބުޅިއާއި ތެލުން ތަގައްޔަރު ކުރުވި ފެންނުން ގދ. ފަރެސްމާތޮޑާގެ ރައްޔިތުން އިއްޔެ ފެނަކައިން އެ ވަނީ މިންޖު ކޮށްދީފައެވެ.  22 އަހަރު ވަންދެން ފަރެސް މާތޮޑާގައި ހިންގަމުން އައި ބައު އިންޖީނުގޭގައި ތަޅުއަޅުވާ މުޅިން އާ ޒަމާނީ އިންޖީނުގެ އަކަށް އެ ރަށުގައި ކަރަންޓް ދިނުމުގެ ހިދުމަތް ހިޖުރަ ކުރުވާފައެވެ.

އެންމެ ޒަމާނީ ފެންވަރުގައި ވަސީލަތްތައް ފުރިހަމަކޮށް ރައްޔިތުންނަށް ތަކުލީފަކަށް ނުވާނޭ ފަދަ މުޅިން އައު އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް އެ ތަނުން ފަރެސްމަތޮޑާގައި ކަރަންޓް ދޭން މިއަދު އެވަނީ ފަށާފައެވެ. ފަރެސްމާތޮޑާގައި އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ނިންމި މަރުކަޒީ އިންޖީނުގެ ހުޅުވައި ދެއްވީ މިނިސްޓަރ އޮފް ނޭޝަނަލް ޕްލޭނިންގ ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ މުހައްމަދު އަސްލަމާއި ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑްގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރު އަހުމަދު ސައީދު މުހައްމަދެވެ.

އަލަށް ހުޅުވި އިންޖީނުގޭގައި ވަނީ 400 ކިލޯވޯޓްއާއި 600 އަދި 800 ކިލޯވޮޓްގެ ތިން ޖެނަރޭޓަރ ސެޓް ބަހައްޓައިފައިވެއެވެ. ކުރިން އެ ރަށަށް ހިދުމަތް ދިނީ 250އާއި 400އާއި 600 ކިލޯވޮޓްގެ ތިން ޖެންސެޓުންނެވެ.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު ސޯލިހު، ކޮޅުމަޑުލު ހިރިލަންދުއަށް ކުރެއްވެވި ރަސްމީ ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިން ހިރިލަންދޫ ފެނަކަ އޮފީސް ހުޅުވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތު އޮތީ އިއްޔެ ހެނދުނު ހިރިލަންދޫ ފެނަކަ އިންޖީނުގެ ސަރަހައްދުގައެވެ. 

ރައީސް ހުޅުވާދެއްވި މި އިންޖީނުގޭގެ އޮފީސް އިމާރާތުގެ ސަބަބުން މުވައްޒަފުންނަށް ވަރަށް ބޮޑެތި ފަސޭހަތަކެއް ލިބިގެންދާނެއެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ދެވޭ ހިދުމަތްތައް ފުރިހަމަ ވެގެންދާނެއެވެ. ހިރިލަންދޫގައި އަލަށް ހުޅުވުނު ފެނަކަ އޮފީސް އިމާރާތުގެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއްވެސް ކޮށްފައި ވަނީ ހިރިލަންދޫ ރައްޔިތުންނެވެ. އެކަން ރައީސް ސާލިހު ވަރަށް ބޮޑަށް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

ހިރިލަންދޫ ފެނަކަ އޮފީސް ހުޅުވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ރާއްޖޭގެ ކަރަންޓްގެ ހާލަތުގެ މައްޗަށް ބައްލަވާލައްވައި ރައީސް ސާލިހު ވަހަކަފުޅު ދެއްކެވިއެވެ. މީގެ ކުރިން ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓްގެ ހާލަތު އޮތީ އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ނޫންކަން ފާހަގަ ކުރައްވަމުން މިސަރުކާރުން ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓްގެ ހާލަތު ރަނގަޅު ކުރުމަށް ގިނަގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވެމުން ދާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އެގޮތުން ހިރިލަންދޫގެ ކަރަންޓްގެ ހާލަތުވެސް ބޮޑުތަނުން ރަނގަޅު ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ހިރިލަންދޫގައި ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަނުން އިމާރާތް ކުރި އޮފީސް އިމާރާތް ހުޅުއްވައި ދެއްވުމަށް ފަހުގައި ރައީސް ވަނީ އެ އިމާރާތް ބައްލަވާ ލައްވާފައެވެ. ހިރިލަންދޫގައި ބިނާކުރި ފެނަކަ އޮފީސް އިމާރާތަކީ 30 މުވައްޒަފުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ޖާގައިގެ ގޮތުން ތަނަވަސް އޮފީސް އިމާރާތެކެވެ. ތ. އަތޮޅުގައި ފެނަކައިން އިމާރާތް ކުރަމުން ދިޔަ 10 އޮފީސް އިމާރާތުގެ ތެރެއިން މަސައްކަތް ނިންމައި ރަސްމީކޮށް ހުޅުވުނު ފުރަތަމަ އޮފީސް އިމާރާތަކީ ހިރިލަންދޫގައި ރައީސް ސާލިހު ހުޅުވާދެއްވި އިމާރާތެވެ. 

ރައީސް ސާލިހުގެ ހަމަހަމަ ސިޔާސަތުގެ ތެރޭގައި ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް އެ ރަށަކަށް ބޭނުންވާ ވަރަކަށް އެ ރަށަކުން ލިބޭނޭ ގޮތް ހަމަޖެހިފައި އޮތުން ހިމެނެއެވެ. އިތުބާރު ހުރި ދެމެހެއްޓެނިވި ލުއި ހިދުމަތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެ ސިޔާސަތު މާލެސިޓީއާއި މާލެއަތޮޅާއި ފެލިދެއަތޮޅާއި އަރިއަތޮޅުގައި ތަންފީޒުކޮށް ދެނީ ސްޓެލްކޯއިންނެވެ. މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް އާދަމްގެ ސީދާ ބެއްލެވުމުގެ ދަށުންނެވެ.

އެގޮތުން އއ. މާޅޮހުގެ ކަރަންޓުގެ ކެޕޭސިޓީ އިތުރުކޮށް، އެ ރަށުގައި ދެމުންގެންދާ ހިދުމަތް އިތުރަށް ފުރިހަމަ ކުރުމަށްޓަކައި ކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ދަނި ކުރެވެމުންނެވެ. މިހާރު 300kW ގެ އައު ޖަނަރޭޓަރ ސެޓެއް އެރަށަށް ވަނީ ފޮނުވާފައެވެ. ފޮނުވި ޖަނަރޭޓަރސެޓް ކޮމިޝަންކޮށް ބޭނުން ކުރަން ވެސް ފަށަފިއިެވެ. މި ބަދަލާއެކު، އއ. މާޅޮހުގެ ކަރަންޓް ކެޕޭސިޓީ 679kW އިން 816kW އަށް އިތުރު ކުރެވިގެން ދިޔައީއެވެ. 

ހަންޏާމީދޫގެ ފެނުގެ ހިދުމަތް ރަސްމީކޮށް އިފްތިތާހު ކޮށްދެއްވީ ސްޓެލްކޯގެ ޑެޕިއުޓީ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ މުހައްމަދު ލަތީފާއި ހަންޏާމީދޫ ކައުންސިލްގެ ރައީސް މޫސާ ނާޒިމެވެ.  އެކަމަށްޓަކާ އެ ރަށުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައެވެ. 

ފެނުގެ ހިދުމަތަށް އެދިފައިވާ ހަންޏާމީދޫގެ ހުރިހާ ގޭބީސީއަކާއި ވިޔަފާރިއަކަށް ފެނުގެ ހިދުމަތް ބަރާބަރަށް މިހާރު ލިބެން ވަނީ ފަށާފައެވެ. ހަންޏާމީދޫގައި މިވަގުތު ހިދުމަތްދެނީ ޖުމުލަ 170 ކަނެކްޝަނަކަށެވެ. ހަންޏާމީދުއަށް ފެނުގެ ހިދުމަތް ދެނީ ސްޓެލްކޯއިންނެވެ. މިހާރު ފެނުގެ ހިދުމަތަށް އެދިފައިވާ ފަރާތްތަކަށާއި މި މަހުގެ ނިޔަލަށް ފެނުގެ ހިދުމަތަށް އެދޭ ފަރާތްތަކަށް ސްޓެލްކޯއިން އެއް ޓަނުގެ ފެން ހިލޭ ދިނުމަށް ވަނީ ނިންމާފައެވެ.

ބެހެއްޓި އައު ޕެނަލް މެދުވެރިކޮށް މިހާރު ވަނީ ކަރަންޓު ފޯރުކޮށްދޭން ފަށަފައެވެ.

ހިންމަފުށީ އައްސޭރި ޖަލުގައި އެތަނަށް އެކަށީގެންވާ ޕެނަލެއް ބަހައްޓާ އެ ޕެނަލް މެދުވެރިކޮށް ކަރަންޓު ފޯރުކޮށްދެވެން ފެށުމުން ޖަލަށް ދިމާވާ ކަރަންޓް މައްސަލައަށް މިވަނީ ދާއިމީ ހައްލެއް ސްޓެލްކޯއިން ހޯދާ ދީފައެވެ.

ދެރަށުގައި ވަކިން އޮތް ރަސްމިއްޔާތު ތަކެއްގައި މި ދެ އިންޖީނުގެ ހުޅުއްވާދެއްވީ 24 ޑިސެމްބަރ 2020 ގައެވެ. ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހުރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހު ހުޅުއްވާ ދެއްވި މި ދެ އިންޖީނުގޭގައި ވެސް  އަލަށް އިމާރާތް ކުރެވުނު ޒަމާނީ އޮފީސްތަކާއި އިންޖީނުގެއަށް ބޭނުންވާ ހިދުމަތްދޭނެ އެހެނިހެން ވަސީލަތްތަކާ ތަންތަން ހިމެނެއެވެ.

ގއ. ނިލަންދޫ އާއި ގއ. މާމެންދޫގައި ކުރިން ހުރި ދެ އިންޖީނުގެއަކީވެސް 22 އަހަރުވެފައިވާ ހަސްނެތް ތަންތަނެވެ. އެ ދެ އިންޖީނުގެ ބަންދުކޮށް އެންމެ މިޒަމާނުގެ އިންޖީނުގެއަކުން ކަރަންތް ދޭންފެށުމަކީ އެ ދެރަށުގެ ތަރައްގީގައި ކުރިއަށް އެޅުނު ވަރަށް މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.

ގއ. މާމެންދޫ އައު އިންޖީނުގޭގައި 1400 ކިލޯ ވޮޓުގެ ކެޕޭސިޓީގެ އިންޖީނު މިވަގުތު އެބަ ހުއްޓެވެ. އިންޖީނުގެ ޑިޒައިން ކޮށްފައިވަނީ 600 ކިލޯ ވޮޓުގެ 03 ޖަނަރޭޓަރ ސެޓް އަދި 800 ކިލޯ ވޮޓުގެ 01 ޖެންސެޓް ބެހެއްޓޭގޮތަށެވެ.

ގއ. ނިލަންދޫގެ އައު އިންޖީނުގޭން 1050 ކިލޯ ވޮޓުގެ ކެޕޭސިޓީގެ މި ވަގުތު ލިބެން ހުރިއިރު، މި އިންޖީނުގެ ޑިޒައިން ކޮށްފައިވަނީ 400 ކިލޯ ވޮޓް ގެ 3 ޖަނަރޭޓަރ ސެޓް ބެހެއްޓޭގޮތަށެވެ.

ދެ ރަށުގައިވެސް ކުރީން އިންޖީނުގެ ހުރީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުގައި ކަމަށް ވިޔަސް އައު އިންޖީނުގެ ބިނާކޮށްފައި ވަނީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދާއި ދުރުގައެވެ.

ރައްޔިތުންނަށް އަސާސީ ހިދުމަތް ކަށަވަރުކޮށް އަމާން ޖަޒީރާ ދިރިއުޅުމަކަށް ރައީސް ސާލިހު ކުރައްވާ ހެޔޮވެރިކަމުގައި ކޮންމެ ދުވަހަކު އައު ކާމިޔާބީތަކެއް ހޯއްދާވާ ދެއްވުމުގައި ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަންގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ސައީދު މުހައްމަދު އިސްވެ ހުންނަވައިގެން ފެނަކައިން ގިނަގުނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރެއެވެ. ހަމަހަމަ ކަމާއި އެކު ޒަމާނީ ރައްކާތެރި އަމާން ވެއްޓެއްގެ ތެރޭގައި ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮއް ދިނުމަކީ ފެނަކައިން ވަރަށް ބޮޑަށް އިސްކަންދޭ ކަމެކެވެ.

އިންޖީނުގެ ތަކުން ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންނަށް ވަމުން އަންނަ އުދަގޫތައް ފިލުވާލާ ރައްޔިތުން ހިތް ހަމަޖެހޭ ވެއްޓެއް ގާއިމު ކޮއްދީ އެކަށީގެންވާ ޒަމާނީ ހިދުމަތެއްގެ ގޮތުގައި ރަށް ރަށުގެ ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ހެދުމަށް ކާމިޔާބު މަސައްކަތް ތަކެއް އަނެއްކާ ވެސް ކުރެވިގެން ހިގައްޖެއެވެ. އިތުރު ރަށްތަކެއްގައި މުޅީމް އައު އިންޖީނުގެ ތަކެއް ބިނާކޮށް ހިދުމަތްދޭން ފެނަކައިން ފަށައފިއެވެ.  

މ. ރަތްމަންދޫ އިންޖީނުގެ

ރަތްމަންދޫގައި ބޭނުންކުރަމުން އައި އިންޖީނުގެއަށް ވަނީ 24 އަހަރުވެ ބޭނުންނުކުރެވޭ ވަރަށް ވީރާނާވެ ބައުވެފައެވެ. މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުގައި ހުރި މި އިންޖީނުގޭގެ ސަބަބުން ފެން ތަގައްޔަރުވުމާއި އަޑުގަދަވުމާއި ޖައްވު ތަގައްޔަރުވުމާއި ގެނދަބުޅީގެ އުދަގޫ އިންޖޫގެއަށައި އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް ބޮޑެވެ. ރަތްމަންދޫ ބައު އިންޖީނުގެ ބަންދުކޮށް އަޢްމު ރައްޔިތުންނަށް އުދަގޫ ނުވާ ހިސާބުގައި ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ބިނާކޮށްފައިވާ އައު އިންޖީނުގެ 18 ޑިސެމްބަރ 2022 ގައި ހުޅުވާ ހިދުމަތް ދޭން ފެށި ފެށުމަކީ ފެނަކައިގެ ކާމިޔާތަކުން ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ ކަމެކެވެ.

ނ. ފޮއްދޫ އިންޖީނުގެ

ފޮއްދޫގައި ބޭނުންކުރަމުން އައި އިންޖީނުގެއަށް ވަނީ 19 އަހަރުވެ ބޭނުން ނުކުރެވޭ ވަރަށް ވީރާނާވެ ބައުވެފައެވެ. މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުގައި ހުރި މި އިންޖީނުގޭގެ ސަބަބުން ފެން ތަގައްޔަރުވުމާއި އަޑުގަދަވުމާއި ޖައްވު ތަގައްޔަރުވުމާއި ގެނދަބުޅީގެ އުދަގޫ އިންޖޫގެއަށައި އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް ބޮޑެވެ. ފޮއްދޫ ބައު އިންޖީނުގެ ބަންދުކޮށް އަޢްމު ރައްޔިތުންނަށް އުދަގޫ ނުވާ ހިސާބުގައި ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ބިނާކޮށްފައިވާ އައު އިންޖީނުގެ 18 ޑިސެމްބަރ 2022 ގައި ހުޅުވާ ހިދުމަތް ދޭން ފެށި ފެށުމަކީ ފެނަކައިގެ ކާމިޔާތަކުން ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ ކަމެކެވެ.

ގއ. ކޮނޑޭ އިންޖީނުގެ

ކޮނޑޭގައި ބޭނުންކުރަމުން އައި އިންޖީނުގެއަށް ވަނީ 21 އަހަރުވެ ބޭނުންނުކުރެވޭ ވަރަށް ވީރާނާވެ ބައުވެފައެވެ. މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުގައި ހުރި މި އިންޖީނުގޭގެ ސަބަބުން ފެން ތަގައްޔަރުވުމާއި އަޑުގަދަވުމާއި ޖައްވު ތަގައްޔަރުވުމާއި ގެނދަބުޅީގެ އުދަގޫ އިންޖޫގެއަށައި އާއްމު ރައްޔިތުންނަށް ބޮޑެވެ. ކޮނޑޭ ބައު އިންޖީނުގެ ބަންދުކޮށް އަޢްމު ރައްޔިތުންނަށް އުދަގޫ ނުވާ ހިސާބުގައި ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ބިނާކޮށްފައިވާ އައު އިންޖީނުގެ 18 ޑިސެމްބަރ 2022 ގައި ހުޅުވާ ހިދުމަތް ދޭން ފެށި ފެށުމަކީ ފެނަކައިގެ ކާމިޔާތަކުން ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ ކަމެކެވެ.

ސަރުކާރުން އެމްޓީސީސީ އާއި ހަވާލުކޮށްގެން ކުރިއަށްގެންދާ ދަރަވަންދޫ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތްކުރުމުގެ އަމަލީ މަސައްކަތުގެ 77 އިންސިއްތަ މިހާރުވަނީ ނިންމާފައެވެ. މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ކުރިއަށްގެންދިޔަ ދަރަވަންދޫ ބޭރުތޮށި ލުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ނިމިފައިވާއިރު ދެންހުރި މަސައްކަތަށް ބޭނުންވާ ބޮޑުހިލައިގެ ހަތަރު ވަނަ ޝިޕްމަންޓް ވެސް މިހާރު ވަނީ ޕްރޮޖެކްޓް ސައިޓަށް ގެންގޮސްފައެވެ.

ދިވެހި ސަރުކާރާއި މޯލްޑިވްސް ގްރީން ފަންޑުން ހަރަދުކޮށްގެން ކުރިއަށްގެންދާ މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން، 10،800 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ވެލިން ގޮނޑުދޮށަށް މުއްސަދި ކުރާނެއެވެ. 490 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ބޭރުތޮށި ލުމާއި 96 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުމުގެ މަސައްކަތް މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ކުރާނެއެވެ.

ދިމާވި ޓެކްނިކަލް މައްސަލައަކާއި ގުޅިގެން މާލެއާއި ހުޅުމާލޭގެ ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުން ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް މެދުކެނޑުމުން މައްސަލަ ދެނެގަނެ މައްސަލަ މިހާރު ހައްލު ކޮށްފައިވާ ވާއިރު ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް މެދުކެނޑުމުން ދިމާވާ ދަތިތަކަށް އެކުންފުނިން ވަނީ މާފަށް އެދެއެވެ.

މާލެ އާއި ހުޅުމާލޭގެ ކަރަންޓް މިހާރު އެއް ވިއުގައަކުން ގުޅާލެވިފައި އޮތުމުން ހުޅުމާލެ އިންޖީނުގޭގައި މައްސަލައެއް ދިމާވެއްޖެނަމަ ހުޅުމާލޭގެ އިތުރުން މާލެ އިން ވެސް ބައެއް ފަހަރު ކަރަންޓް ކެނޑެން ދިމާވެއެވެ. މިހާރު މާލޭ ސަރަހައްދަށް ކަރަންޓް ދިނުމަށް ބޭނުން ކުރާ މައި އިންޖީނުގެއަކީ ހުޅުމާލޭގައި ހުންނަ 50 މެގަވޯޓްގެ އިންޖީނުގެއެވެ.

ޔާމީނު ސަރުކާރުން އަޅާފައިވާ ކޯޒްވޭގެ ސަބަބުން ތިމާވެށީގެ ގިނަ މައްސަލަތަކެއް ދެރަށުގެ ރަށްގިރުމާއި ދެ ރަށަށް ރާޅުއެރުމާއި ކޯޒްވޭ މައްޗައް ރާޅު އެރުން ފަދަ ކަންކަން އައީ ކުރިމަތިވަމުންނެވެ. މިމައްސަލަ ބޮޑުވެ ރައްޔިތުން ނުކުމެ 2018 ވަނަ އަހަރު ކޯޒްވޭގެ މެދުން ވެލިގަނޑު ކަނޑާލާ އޮއެދެމޭ ގޮތަށް ހެދިއެވެ. ނަމަވެސް ކޯޒްވޭ ނެތުމުން އެތައް ގޮންޖެހުމެއް ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވަމުން ދިއުމާ ގުޅިންގެ 2019 ވަނަ އަހަރު އެކޯޒްވޭ އަލުން ގުޅާލިއެވެ.

މިކަމަށް ހައްލެއް ހޯދާދިނުމުގެ ގޮތުން މިހާރު އޮތް އެކޯޒްވޭ ނަގާ ގދ. މަޑަވެލި އާއި ހޯޑެއްދޫ ކޯޒްވޭ އަކުން ގުޅާލުމުގެ މަޝްރޫއުގެ މަސައްކަތް މިސަރުކާރުން ކުރަންނިންމާ މިދިޔަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު އެމްޓީސީސީ އާ މަސައްކަތް ހަވާލު ކުރިއެވެ. މިފަހަރު  މަޑަވެއްޔާއި ހޯޑެއްދޫ ގުޅާލަނީ އެ ދެމެދުގައި އޮންނަ ގދ. ހާދު ހުރަސްކޮށް ބުރިޖުން ގުޅާލައިގެނެވެ.

މަޑަވެއްޔާއި ހޯނޑެއްދޫ ގުޅާލުމަށް 223 މީޓަރުގެ ބްރިޖަކުން ގދ. މަޑަވެއްޔާއި ގދ. ހާދޫ ގުޅާލާ ގދ. ހާދޫ ހުރަސްކޮށް 160 މީޓަރުގެ ބްރިޖަކުން ގދ. ހާދޫ އާއި ގދ. ހޯނޑެއްދޫ ގުޅާލުމުގެ މަސައްކަތް އެމްޓީސީސީން ފަށައިފިއެވެ. ކޯޒްވޭ ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން މިހާރު ކުރަމުންދަނީ ކޯޒްވޭ އާ ގުޅޭ މަގުތައް ހެދުމުގެ މަސައްކަތާއި ސައިޓް އެޅުމުގެ މަސައްކަތެވެ.

މަޑަވެލި ހޯނޑެއްދޫ ގުޅާލުމުގެ މަޝްރޫއުގައި 260 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގެ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމާއި، ކޯޒްވޭގެ 2544 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ސެގްމެންޓް ކޮންކްރީޓް މަސައްކަތް ކުރުމާއި، 285 ސްޕަން ޕައިލް ހަރުކުރުމާއި، 4596 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ތާރު އެޅުމާއި، 1378 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ޕޭވްމަންޓް ހެދުމާއި، އެޕްރޯޗް ރޯޑުގެ 3144 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަޙައްދެއްގައި ސަބްބޭސް ހެދުމާއި ތާރު އެޅުމާއި، ރެއިލިންގގެ އިތުރަށް މަގުބައްތި ޖެހުމާއި މަގުމަތީގެ ނިޝާންތައް ޖެހުންވެސް ކުރެވޭނެ މަސައްކަތުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. ދަށުން އޮއި ދެމޭގޮތައް ޒަމާނީ ފެންވަރުގައި ފަރުމާކޮށް ހަދާ މި ކޯޒްވޭގެ މަސައްކަތައް 84.17 މިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދު ވާނެއެވެ.  

ބ. މާޅޮހު ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާކަންކަމުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ކަންކަން:

1. ބަނދަރުގެ ދަތިކަން ހައްލު ކުރުން
2. ހިބަޅިދޫ މާޅޮހު ކައުންސިލްގެ އިހުތިސާސްގައި ހިމެނުން
3. ރަށްގިރުމުގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުން
4. ދޯނި ފަހަރު އެހެލުމަށް ބޭނުންވާ ސަރަޙައްދެއް ހެދުން
5. ހުކުރު މިސްކިތުގެ ޖާގައިގެ ދަތިކަން ހައްލު ކުރުން
6. ދީނީ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގުމަށް ސަރުކާރުގެ އެހީތެރިކަން ދިނުން
7. ކުޅިވަރު ކުޅޭނެ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންވުން

ރައީސް ސާލިހުގެ އިޖާބަ

• ކައުންސިލާއި އ.ތ.މ. ކޮމިޓީއިން ފާހަގަ ކުރެއްވި ކަންކަން ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކާ މަޝްވަރާ ކުރައްވައިގެން އެދެވޭ ހައްލުތަކެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތް ކޮށްދެއްވާނެކަމުގެ ޔަގީންކަން ދެއްވުން
• ރަށްރަށަށް ތަރައްގީ ގެނައުމުގައި ކައުންސިލްތަކާއެކީ މަޝްވަރާކުރައްވައިގެން ރައްޔިތުން އެންމެ އެދޭގޮތަށް ކަންކަން ކުރިޔަށްގެންދެވޭތޯ މަސައްކަތްކުރައްވާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ދެއްވުން.

ސާފު ބޯފެނުގެ ރައްކާތެރި ފެނުގެ ވިއުގަ އަކީ ކުރިން އިހުމާލުކޮށް ލަފައި އޮތްކަމެކެވެ. އެހެނަސް ސާފު ބޯފެނާއެކު ރައްކާތެރި ފެނުގެ ނިޒާމު ގާއިމު ކުރުމުގައި ލަސްކުރުމެއް ފަސްކުރުމެއް މިހާރަކު ނެތެވެ. ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ވެސް ފޯރުކޮށް ދެނީ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުން އުފާވާ ގޮތަށެވެ. އެންމެ ޒަމާނީ ފެންވަރުގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ކޮށެވެ. މި ވަރަކުން ވެސް ފުއްދާލަނީއެއް ނޫނެވެ. ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންގެ އެހެން ކަން ބޮޑުވުންތައް ދެނެގަނެ ރަށުގެ ތަރައްގީއަށް ކޮއްދެވެން ހުރި ކަންކަމަކީ ކޮބައިތޯ ބަލާ އެކަންކަމުގެ ތެރެއިން ކުރެވެން ހުންނަ ކަންކަން ކޮއްދެވެން އޮތް ގޮތަކަށް ކުރުމަކީ އެ ކުންފުނި ތަކުގެ އަމާޒަކަށްވަނީ ހަދާފައެވެ. އިޖުތިމާއީ ޒިންމާއެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

އިޖުތިމާއީ ޒިންމާ އަދާ ކުރުމުގައި ސްޓެލްކޯއަކީ ދެވަނައެއް ނެތް ފަދަ އިތުބާރު ހުރި ކުންފުންޏެކެވެ. ސްޓެލްކޯގެ އިހުތިސާސްގައި ހިމެނޭ ކޮންމެ ރަށަކީ ސްޓެލްކޯގެ ބައެއް ކަމަށް ސްޓެލްކޯއިން ދެކެއެވެ. އެ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވާ ކޮންމެ ގޮން ޖެހުމަކީ ސްޓެލްކޯއަށް ވެސް ކުރިމަތިވާ ގޮން ޖެހުމެއް ކަމަށް ސްޓެލްކޯ ގަބޫލު ކުރެއެވެ. އެކަމެއް ހައްލު ކުރުމަށް ވެވއން އޮތް ހުރިހާ ކަމެއް ކުރުމުގައި ފަރުވާ ކުޑަކުރުމެއް ނެތެވެ.

ރައީސް ސާލިހުގެ ހެޔޮވެރިކަމުގެ ހަމަހަމަ ސިޔާސަތު ތަންފީޒު ކުރުމުގައި ތަފާތު ކުރުމަކީ ސްޓެލްކޯ ދަންނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. މާލޭގައި ހުންނަ މައި އޮފީހުގެ ފިނި ކޮޓަރި ދޫކޮށް ސްޓެލްކޯގެ އިސްވެރިން ރަށްރަށަށް ވަޑައިގެން ރަށްރަށުގެ ހާލަތު ގާތުން ބައްލަވަނީ އެހެން ވެގެނެވެ. ހިވާގި މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފް އެހުންނަވަނީ އެކަމުގައި އަތުކުރި އޮޅުއްވައިގެން ކުރިއަށް ނިކުމެ ވަޑައިގެންނެވެ. 

އދ. އަތޮޅުގެ ބައެއް ރަށްރަށަށް ސްޓެލްކޯގެ ބޯޑް މެންބަރުންނާއި އެހެން އިސްވެރިންނާއެކު މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ޝަރީފު ދަތުރެއް ކުރެއްވީ ވެސް އެ ރަށްރަށުގެ ހާލަތު ކައިރިން ދެކެވަޑައި ގަތުމަށެވެ. ދިއްދުއާއި ފެންފުއްޓާއި ދަނގެއްޗާއި ދިގުރަށަށް އެ ވަޑައިގަތީ މި ދެންނެވި ސިލްސިލާގެ ތެރެއިންނެވެ. ރަށްރަށުގެ ކައުންސިލްތަކާއި އަންހެނުންގެ ތަރައްގީއަށް މަސައްކަތްކުރާ ކޮމެޓީތަކާ ބައްދަލު ކުރައްވާ ފޭރާން ހެޔޮ މަޝްވަރާތަކެއް ކުރެވުނީ ހެޔޮވެރި ކަމެއްގެ ހެޔޮ މަންފާ އެރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންނަށް ހޯއްދަވާ ދެއްވުމަށެވެ. 

މަޝްރޫއު ނިންމަން ޖެހެނީ 450 ދުވަހުގެ ތެރޭގައެވެ.

މަޝްރޫއުގެ ޖުމްލަ އަގަކީ 47،268،512.87 ރުފިޔާއެވެ.

ފިނޭ ބަނދަރު ތަރައްގީ ކުރުމުގެ ގޮތުން ކުރެވޭނެ ކަންކަމަކީ:-

• 41،332.31 ކިއުބިކް މީޓަރ ބަނދަރު ފުން ކުރުން
• 5848.05 ކިއުބިކް މީޓަރ ނެރު ފުން ކުރުން
• 219 މީޓަރު ބްރޭކްވޯޓާ ޖެހުން
• 82 މީޓަރު ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުން
• 25 މީޓަރު ގްރޮއިން ޖެހުން
• 248 މީޓަރު އެއްގަމު ތޮށި ޖެހުން
• 248 މީޓަރު ސްކޯރިން އެޕްރޮން ޖެހުން
• 10 މޫރިން ބޮއި ހަރުކުރުން
• 90 އަކަ މީޓަރު ރޭންޕެއް ހެދުން
• 02 ނެވިގޭޝަން ލައިޓް ހަރުކުރުން
• 19 މަގު ބައްތި ހަރުކުރުން
• 2198 އަކަ މީޓަރު ޕޭވްމަންޓް ހެދުން

ޕްރޮޖެކްޓްގެ ޖުމްލަ އަގަކީ 65،555،973.53 ރުފިޔާއެވެ.

މަސައްކަތް ނިންމުމުގެ މުއްދަތަކީ 550 ދުވަހެވެ. 

މުލީ ބަނދަރު ތަރއްގީ ކުރުމުގެ ގޮތުން ކުރެވޭނެ ކަންކަމަކީ:-

• 3388 ކިއުބިކް މީޓަރ ބަނދަރުން ފުން ކުރުން
• 6،254 ކިއުބިކް މީޓަރ ނެރު ފުން ކުރުން
• 213 މީޓަރު ސޭންޑްފިލް ބްރޭކްވޯޓާ ޖެހުން
• 89 މީޓަރ ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުން
• 479 މީޓަރ އެއްގަމު ތޮށި ޖެހުން
• 467 މީޓަރު ސްކޯރިން އެޕްރޮން ޖެހުން
• 10 މޫރިން ބޮއި ހަރުކުރުން
• 100 އަކަ މީޓަރު ރޭންފެއް ހެދުން
• އެކްސެސް ޕްލެޓްފޯމެއް އެޅުން
• ތިން މީޓަރު ކޮންކްރީޓް ބްރިޖެއް ހެދުން
• ދެ ނެވިގޭޝަން ލައިޓް ހަރުކުރުން
• 27 މަގު ބައްތި ހަރުކުރުން
• 2370 އަކަ މީޓަރުގެ ޕޭވްމަންޓް ހެދުން

ގައްދޫ ބަނދަރުގައި ބޮޑުހިލައިގެ ބޭރުތޮށި ޖަހާނީ 232 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައެވެ. ހަމަ އެހެންމެ 320 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި އެއްގަމު ތޮށި ޖެހުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ. 35 މީޓަރުގެ ރިވެޓްމަންޓް ޖެހުމާއި ނެވިގޭޝަން ދެ ލައިޓް ހަރުކޮށް 25 މޫރިން ބޮއި ހަރުކުރުމާއި 1600 އަކަ މީޓަރުގެ ޕޭވްމަންޓް ހެދުންވެސް މި މަޝްރޫއުގައި ހިމެނެއެވެ. މި މަޝްރޫގެ ދަށުން ގައްދޫގައި 16 މަގުބައްތި ހަރުކޮށް ކޮންކްރީޓް ބްރިޖެއް އެޅުމަށް ވެސް ހަމަޖެހިފައިވެއެވެ. 

އެއް އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމާ ގޮތަށް ޑިޒައިން އެންޑް ބިލްޑް އުސޫލުން ޕްލޭނިން މިނިސްޓްރީން މަސައްކަތް ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ އެމްޓީސީސީއާއިއެވެ. 38.4 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ބޮޑުހިލައިގެ ފުރަތަމަ ޝިޕްމަންޓް ސައިޓަށް ގެންގޮސް މިހާރު ކުރިއަށްދަނީ ގައްދޫގައި މިހާރު ބޭނުން ކުރާ ބަނދަރުގެ ނެރު ބަންދު ކުރުމުގެ މަސައްކަތެވެ.

އެމްޑީޕީ ސަރުކާރުން 2011 ވަނައަހަރު ކުޅުދުއްފުށީ ސިޓީގައި ތަރައްގީކުރަން ފެށި 165 ރޯހައުސްގެ ތެރެއިން މިހާތަނަށް ދިރިއުޅެން ހަވާލުނުކުރެވި ހުރި 105 ރޯހައުސް ހަވާލުކުރަން ފަށައިފިއެވެ. މީގެ ކުރިން 60 ރޯހައުސްއެއް އޭތަންތަގެ ހައްގު ވެރިންނާ ހަވާލުކޮުރުމުން ވަނީ ދިރިއުޅެން ފަށަފައެވެ.
ކުޅުދުއްފުށީ ސިޓީގައި 165 ރޯހައުސް ތަރައްގީކުރުމުގެ މަސައްކަތް 2011 ވަނަ އަހަރު ފަށާފައިވަނީ ރަށުގެ 3 ސަރަހައްދެއްގައެވެ. އެ ސަރަހައްދު ތަކަކީ އެ ރަށުގެ ހިއްކި ސަރަހައްދާއި، ޖަލާލުންދީން ސްކޫލު ކސަރަހައްދާއި ހަސަނާތު މިސްކިތް ސަރަހައްދެވެ. އެެކި ސަބަބުތަކާއި ހުރެ މަސައްކަތް ހުއްޓިފައިވާ 105 ރޯހައުސްއެއްގެ މަސައްކަތް ނިންމުމަށް މި ސަރުކާރުން ބަޔަކާ ހަވާލުކުރީ  މިދިޔަ އޭޕްރީލްމަހުއެވެ.

ރޯހައުސްތައް ލިބުނު ފަރާތްތަކަށް ތަޅުދަނޑި ހަވާލު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ވަނީ ފަށާފައެވެ. މިހާތަނަށް 27 ފަރާތަކަށް ތަޅުދަނޑި ހަވާލުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ކުޅުދުއްފުށީ ސިޓީ ކައުން ސިލުން ބުނެއެވެ. ކުޅުދުއްފުށީގައި ތަރައްގީކުރާ ރޯހައުސް ތަކުގެ ތެރެއިން މި ބުރުގައި ހަވަލު ކުރެވޭނީ 85 ރޯހައުސް ކަމަށް ސިޓީކައުން ސިލުން ބުނެއެވެ. އެކި ސަބަބުތަކާ ހެދި މިހާތަނަށް އާއްމުންނަށް ދޫނުކުރެވި ހުރި ރޯހައުސްތައް އަންނަ މަހުގެ ތެރޭގައި ހަވާލުކޮށް ނިންމާލެވޭނެއެވެ.

ކުޅުދުއްފުށީގައި އިމާރާތްކޮށްފައި ވަނީ 3 ކޮޓަރީގެ ރޯހައުސް ތަކެކެވެ. ކޮންމެ ރޯ ހައުސްއެއް ވެސް ހުންނަނީ ދެ ފަންގިފިލާއަށެވެ. މި ޕްރޮޖެކްޓްގެ ދަށުން ކުރިން ދޫކުރި ރޯހައުސް ތަކުގެ ކުއްޔަކީ 3000 ރުފިޔާއެވެ.

ކުޅުދުއްފުއްޓަށް ދިމާވެފައިވާ ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ދަތިކަން ހައްލުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން މި ސަރުކާރުން ވަނީ އިތުރު 400 ހައުސިންގ ޔުނިޓް ތަރައްގީކުރުމުގެ ބޮޑު މަޝްރޫއެއް ފަށާފައެވެ. މިއިން ކޮންމެ ޔުނިޓެއްގައި 3 ކޮޓަރިއާއި 3 ފާހާނާ ހުންނާނެއެވެ.
މި 400 ހައުސިންގ ޔުނިޓްގެ މަސައްކަތްވެސް ސަރުކާރުން ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ ދޮންބޭޒް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑާއެވެ.

ދޮންބޭޒް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑްއަކީ މިހާރު ދޫކުރާ ރޯހައުސް ތަކުގެ މަސައްކަތް ހުއްޓިފައި ވަނިކޮށް އެ މަސައްކަތާއި ހަވާލުވެ ރޯހައުސްތައް ނިންމާ ދިނުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާ ކުންފުންޏެވެ.
ޑިޒައިން އެންޑް ބިލްޑް އުސޫލުން ބިނާކުރާ މި 400 ހައުސިންގ ޔުނިޓް އެޅުމަށް ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ 540 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި މަސައްކަތް ނިންމާގޮތަށެވެ. މި މަޝްރީއަށް ގާތްގަނޑަކަށް 443.9 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ ހަރަދުވާނެއެވެ.

އަތޮޅު ތަކުގައި ސަރުކާރަކުން ހިންގާ އެންމެ ބިޔަ އެއް މަސްރޫއަކީ އައްޑޫ މަގުތައް ހެދުމެވެ. އައްޑޫސިޓީ މަގުތަކުގައި ފެންބޮޑުވުމާއި އަޑިގުޑަންވެ ދުއްވާ އެއްޗިއްސާއި ހިނގާ ބިނގާވެ އުޅެން ދަތިވުމުގެ މައްސަލައަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ލިބިގެން ދާނެ މި މަޝްރޫއު ގެ މަސައްކަތް ދެ އަހަރުތެރޭގައި ނިންމޭނެއެވެ.

2021 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހު 18ގައި އިންޑިއާގެ އެފްކޮންސް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ހަވަލުކޮށްގެން ހިންގާ އައްޑޫ މަގުހެދުމުގެ މަޝްރޫއު ނިމޭނީ އަންނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހުއެވެ.

މަގުތައް ރަނގަޅު ފެންވަރަކަށް ހެދުމުގެ ގޮތުން ތާރު އެޅުމުގެ އިތުރަށް ބައެއް ސަރަހައްދުގައި ގައު އެތުރުން ވެސް ހިމެނިފައިވާ މިމަޝްރޫއުގައި އައްޑޫގެ 107 ކިލޯ މީޓަރުގެ މަގު ހަދާނެއެވެ.

މިހާރު ކުރިއަށް ދަނީ ތާޅު އެޅުމުގެ މަސައްކަތެވެ. ތާރު އަޅަން ފަށަފައިވަނީ ފޭދޫންނެވެ.

އެއްވެސް ސަރުކާރެއްގައި އައްޑު އަށް އަދި ހާއްސަކޮށް ފޭދު އަށް ކޮށްދީފައި ނުވާ އެތައް ކަމެއް މި ސަރުކާރުން ކޮށްދެމުން އަންނަ ކަމަށް ފޭދޫ ދާއިރާގެ އިއްޒަތްތެރި މެމްބަރު މުހައްމަދު ނިހާދު ވިދާޅުވެއެވެ.

އިހުތިސާސުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުންނަށާއި ގެސްޓް ހައުސްތަކަށް ބޭނުންވާ ކަރަންޓް ފޯރުކޮށް ދިނުމަށް ސްޓެލްކޯ ވަރަށް ބޮޑު އިސްކަމެއް ދެއެވެ. އެގޮތުން އެ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓްގެ ވިއުގަ ފުޅާކޮށް ފެންވަރު މަތި ކުރުމަކީ މެދުނުކެނޑި ސްޓެލްކޯއިން ކުރަމުންދާ ކަމެކެވެ.

މާލެ އަތޮޅު ދިއްފުއްޓަކީ ގެސްޓް ހައުސް ވިޔަފާރީގައި ކުރިއަރަމުން އަންނަ ރަށެކެވެ. ގެސްޓް ހައުސްތަކަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ލިބުމަކީ އެ ވިޔަފާރި ދެމެހެއްޓުމަށް ބޭނުންވާ މައިގަނޑު އެއް ވަސީލަތެވެ.

ސްޓެލްކޯގެ އިހުތިސާސްގައި ހިމެނޭ ދިއްފުށީގައި ވެސް ދެވޭ ކަރަންޓްގެ ހިދުމަށް ފުޅާކޮށް ފެންވަރު މަތި ކުރުމަށް ގިނަގުނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ސްޓެލްކޯއިން ކުރަމުން ދެއެވެ. އެގޮތުން ދިއްފުށީގައި މީޑިއަމް ވޯލްޓޭޖް ނެޓްވޯކް ގާއިމުކޮށް މިއަދު ބޭނުންކުރަން ވެސް ފަށައިފިއެވެ.

ދިއްފުށީގައި މީޑިއަމް ވޯލްޓޭޖް ނެޓްވޯކް ގާއިމުކޮށް ހިދުމަތް ދޭން ފެށުމުން ދިއްފުށީގެ ރައްޔިތުންނާއި ގެސްޓް ހައުސް ތަކަށް ކުރިމަތި ވަމުން ދިޔަ ކަރަންޓް ވޯލްޓޭޖް ޑްރޮޕް ވުމުގެ މައްސަލަ ފަދަ އެތައް މައްސަލައެއް ހައްލުވެގެން ދާނެއެވެ.

އައިސޮލޭޓްކޮށް އެހެން ކޭބަލެއް މެދުވެރިކޮށް ހިޔާޓަވަރު ތަކަށް ކަރަންޓް ދިނުމަށް ގިނަވެގެން ހޭދަވާނީ ދެ ގަޑިއިރު ކަމަށް ސްޓެލްކޯއިން ބުނެއެވެ.

ދުވަސްވެ ބައުވެ އާއްމު އުދަގުލަކަށް ވެފައި ހުރި ބައު އިންޖީނުގެ ތަކުގެ ބަދަލުގައި ޒަމާނީ ފެންވަރަށް އައު އިންޖީނުގެ އަޅާ އެ ތަންތަނުގެ ހިދުމަތް ލިބިދެނީ އެއް ރަށެއް ދެ ރަށެއް ގައެއް ނޫނެވެ.

ފެނަކައިގެ ހިންގުންތެރި މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ސައީދުގެ ލީޑަރޝިޕް ދަށުގައި ފެނަކައިން ކާމިޔަބުތައް ހާސިލު ކުރަމުން ދަނީ ހަލުވިކަމާއެކު ޒަމާނީ ފެންވަރުގައެވެ. ރަށާ އެކަށީގެންވާ ޖަނަރޭޓަރ ސެޓްތައް ބަހައްޓަމުން ކަރަންޓުގެ ވިއުގެ ފުޅާކޮށް ބޮޑު ކުރަމުންނެވެ.

ރައީސް ސޯލިހުގެ ރިޔާސީ ދައުރު ނިމުމުގެ ކުރިން ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތް ނުލިބޭ އެއްވެސް ރަށެއް ނުބޭއްވުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތުގެ ކާމިޔާބީގެ ލިސްޓަށް މ. ނާލާފުށިވެސް އަރައިފިއެވެ.

މ. ނާލާފުށީގައި ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް ދެމުން އައީވެސް އަވަށު ތެރޭގައެވެ. މީހުން ދިރިއުޅޭ ގޯތިތަކަށް އިންޖީނު ގޭގެ އުދަނގޫ ފޯރާ ގޮތަށެވެ. އިވޭ ގަދަ އަޑާއި ވަޅު ވަޅުގެ ފެން ތަގައްޔަރު ވުމާއި ވައި ނުސާފުވެ މީހުނަށް ދަތި އުދަގޫތައް ފޯރަމުން ދާތާ ކިތަންމެ ދުވަހެކެވެ. ނާލާފުށީ ރައްޔިތުން އެ އުދަގޫތައް ތަހައްމަލު ކުރާތާ 23 އަހަރު ވެއްޖެއެވެ.

ދަތި އުދަގޫ ހާލަތުން ނާލާފުށީ ރައްޔިތުން ސަލާމަތްކޮށް ދިނުމަށް މި ސަރުކާރުން މިހާރުއެވަނީ ރައްޔިތުންނަށް އުދަގޫ ނުވާ ހިސާބުގައި ޒަމާނީ އިންޖީނުގެއެއް އަޅާދީފައެވެ. ފެނަކައިން އެއިމާރާތް ބިނާކޮށް ކުރިން ހުރި ބައު އިންޖީނުގެ ބަންދުކޮށް ފިއެވެ. ވޭތުވެ ދިޔަ 23 އަހަރު ނާލާފުށީ ރައްޔިތުން އުޅުނު ހާލުދުށް ސަރުކާރެއް މިސަރުކާރު ނޫނީ ނެތެވެ.

ހީވާގި ފެނަކަ ޓީމުގެ މަސައްކަތުން ނާލާފުށީގައި ޒަމާނީ ފެންވަރުގެ އައު އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުން އިންޖީނުގެ ބޭރު ކޮށްދީފިއެވެ. އިންޖީނު ރޫމާއި އޮފީހަކާއި ގުދަނެއް ހިމެނޭގޮތައް ކުރިން ހުރި ބައު އިންޖީނުގޭގެ ބަދަލުގައި އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ހިދުމަތް ދޭން ފެށި އައު އިންޖީނުގެ މި އަހަރުގެ ޖުމްހޫރީ ދުވަހު ހުޅުވާ އެ އިންޖީނުގެއިން މ. ނަލާފުއްޓަށް ވެސް ކަރަންޓްދޭން ފަށައިފިއެވެ.

ލ. މާބައިދޫގައިވެސް ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް ދެމުން އައީ މީހުން ދިރިއުޅޭ ގޯތިތަކުގެ ތެރޭގައި ހުރި އިންޖީނު ގެއަކުންނެވެ. އެ ތަނުން އިވޭ އަޑުން އެތައް ބައެއްގެ އިވުމުގެ ހިއްސަށް ގެއްލުންތައް ލިބިފައިވެއެވެ. ކައިރި ގޭގޭގެ ވަޅު ވަޅުގެ ފެންގަޑު ތަގައްޔަރު ވެފައިވެއެވެ. ހިސާބު ގަނޑުގެ ވައި ނުސާފުވެ މީހުނަށް ދިރިއުޅުމަށް އޮތީ ދަތި ވެފައެވެ. އެ ހާލުގައި އެ ރަށުގެ ރައްޔިތުން އުޅޭތާ 38 އަހަރު ވެއްޖެއެވެ.

އެތައް އަހަރަކަށް ފަހު އެ ދަތި އުދަގޫ ހާލަތުން އެ ރަށުގެ ރައްޔިތުން ސަލާމަތްކޮށް ދިނީ މިސަރުކާރުންނެވެ. ފެނަކައިންނެވެ. ވޭތުވެ ދިޔަ 38 އަހަރު ވެސް ރާއްޖޭގައި ސަރުކާރުތައް އޮތެވެ. މާބައިދޫ ރައްޔިތުން އެ ހާލުން ސަލާމަތްކޮށް ދީ އެ މީހުންގެ ހާލު ދުށް ސަރުކާރެއް ރައީސް އިބުރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހު ސަރުކާރު ނޫނީ ނެތެވެ.

ފެނަކަ ޓީމުގެ މިންނަތް މަސައްކަތުން މާބައިދޫގައި ޒަމާނީ ފެންވަރުގެ އައު އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށް މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދުން އިންޖީނުގެ ބޭރު ކޮށްދީފިއެވެ. އިންޖީނު ރޫމާއި އޮފީހަކާއި ގުދަނެއް ހިމެނޭގޮތައް ކުރިން ހުރި ބައު އިންޖީނުގޭގެ ބަދަލުގައި އަލަށް އިމާރާތްކޮށް ހިދުމަތް ދޭން ފެށި އައު އިންޖީނުގެ މި އަހަރުގެ ޖުމްހޫރީ ދުވަހު ހުޅުވާ އެ އިންޖީނުގެއިން ލ. މާބައިދުއަށް ކަރަންޓް ދޭން ފަށައިފިއެވެ.

އާބާދީގެ ކުޑަ ބޮޑަކަށް, ރަށެއްގެ ސައިޒަކަށް ބެލުމެއް ނެތި, ކަރަންޓާއި ފެނާ ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތްތައް ރާއްޖޭގެ ބޮޑު ބައެއްގައި ކާމިޔާބު ކަމާއެކު ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަނުން ދެމުން އެބަދެއެވެ. އުދަގޫ ބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. އަބަދާ އަބަދުމެ ފާރަވެރިވެ ބަލަހައްޓަން ޖެހޭ ހިދުމަތްތަކެކެވެ. ފެންވަރު މަތިކޮށް ފުޅާ ކުރުން ނިމުމެއް ނެތް ހިދުމަތް ތަކެކެވެ. އެހެނަސް އެތައް ޒަމާނަކުއްސުރެ ލަސްވެ ފަސްވެ ފަރުވާ ކުޑަ ކުރެވިފައިވާ އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ދިނުން މި ސަރުކާރުން އޮތީ މެކުހުގައެވެ.

ފެނަކައިގެ ހީވާގި ޓީމުގެ ވަރުބަލި ކަމެއް ނެތް ފެން ވަރު ހުރި މަސައްކަތުން ރަށްރަށުގައި ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް އަޖައިބެއްހާ ރަގަޅަށް ދަނީ ދެވެމުންނެވެ. ބަލި މީހަކަށް އައިވީ ދޭ އުސޫލުން ރަށްރަށުގައި ދެމުން އައި ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތުގެ ފެންވަރު ޒަމާނީ ކުރެވި ބޭނުންވާ މިންވަރަށް ރައްޔިތުންނަށް އަތްފޯރާ އަގުގައި ފެނަކައިން ހިދުމަތް ދެމުންދަނީ އެއްވެސް ތަފާތު ކުރުމެއް ނެތިއެވެ.

ކުރެންދޫ ރަށްގިރުމުގެ މައްސަލައަށް ހައްލުގެނައުމުގެ މަސައްކަތް ސަރުކާރުން ފެށީ ރައީސުލްޖުމްހުރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސާލިހު ކުރެންދޫއަށް ކުރެވި ދަތުރު ފުޅަކަށް ފަހުގައެވެ. އެ ދަތުރުފުޅުގައި ރައްޔިތުން ފާޅުކުރި އެންމެ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމަކީ މޫސުންގޯސްވެ އުދަ އަރާ ދުވަސްތަކުގައި ރަށަށް ރާޅު އަރާ ގެއްލުންތަކެއް ކުރިމަތިވުމާއި ގޮނޑުދޮށް ގިރަމުން ދިއުމުގެ ކަންބޮޑުވުމެވެ. ރައީސް ސާލިހުގެ އޯގާތެރި ސަރުކާރުން ކުރެވޭ ހެޔޮވެރި ކަމުގައި އެކަމަށް ހައްލު ގެނައުމުގެ މަސައްކަތް އޭގެ މަހެއްހާދުވަސް ފަހުން ފެށިއެވެ. 

ހުސްވި އަހަރު ކުރެންދުއަށް އުދަ އެރުމުގެ ސަބަބުން ފުޓްބޯޅަ ދަނޑަށް ވަނީ ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައެވެ. އެކަން ހައްލު ކުރުމަށް އެ ރަށު ބޮޑު ފުޓްބޯޅަ ދަނޑު ހިމެނޭ ސަރަހައްދުގައި ވެސް ރިވެޓްމަންޓް ޖެހުމަށް ވަނީ ހަމަ ޖެހިފައެވެ. އެ މަސައްކަތަށް ބޭނުންވާ ބޮޑު ހިލައިގެ ދެވަނަ ޝިޕްމަންޓް އެ ރަށަށް މިހާރު ވަނީ ގެންގޮސްފައއެވެ. މިމަހު އިތުރު ހިލަ އަންނާނެއެވެ. 

މިނިސްޓްރީއޮފް ނޭޝަަނަލް ޕްލޭނިގްއިން މިމަސައްކަތް ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ އެމްޓީސީސީއާ އެވެ. ކުރެންދޫގައި ކުރެވޭ މި މަސައްކަތަކީ 44.9 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މަޝްރޫއެކެވެ.

ދަރަވަންދޫ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ގިރާ ސަރަހައްދު ހިމާޔަތް ކުރުމަށް 490 މީޓަރުގެ 7 ބްރޭކްވޯޓާާއި 96 މީޓާރުގެ ރިވެޓްމެންޓު ޖަހާނެއެވެ. އަދި ރަށުގެ އުތުރުފަރާތު ގޮނޑުދޮށް ވެލިން މުއްސަދި ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރާނެއެވެ.

ދަރަވަންދޫ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަނީ އެމްޓީސީ އިންނެވެ. އެ މަޝްރޫއު އެމްޓީސީސީއާ ހަވާލުކުރީ 180 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމާ ގޮތަށެވެ. މަޝްރޫ އަކީ 22.14 މިލިއަން ރުފިޔާގެ މަޝްރޫއެކެވެ.

ވާރޭ ފެން ނެގުމަށް އަޅާ ހޮޅިލައިންގެ މަސައްކަތުގެ 47 އިންސައްތަ މަސައްކަތް ވެސް ވަނީ ނިމިފައެވެ. މިހާރު ކުރަމުން ދަނީ ފެން ރައްކާކުރުމަށް ބަހައްޓާ ތާނގީތައް ރޭވުމުގެ މަސައްކަތާއި ޕްލާންޓްތައް އިސްޓޯލް ކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތެވެ. ހަމައެއާއި އެކު ނަރުދަމާ ނިޒާމުގެ ޕަންޕް ސްޓޭޝަންތައް ގާއިމުކުރުމުގެ މަސައްކަތާއި ނަރުދަމާ ކަނެކްޝަން ގެތަކަށް ގުޅުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ދަނީ ކުރިއަށެވެ. ނަރުދަމާ ކަނެޝަން ގުޅުމުގެ 95 އިންސައްތަ މަސައްކަތް ވަނީ ނިމިފައެވެ. 

އާބާދީ ކުޑަ ބޮޑުމިނެއް ބެލުމެއް ނެތި މި ސަރުކާރުން ކުރިއަށް ގެންދާ ފެނާ ނަރުދަމާ ނިޒާމް ގާއިމް ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން 450 މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ ފޮއްދޫގެ ފެނާ ނަރުދަމާގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން ގެންދަނީ އެމް.ޑަބްލިޔު.އެސް.ސީ އިންނެވެ. 

ފޮއްދޫގައި ފެނުގެ ނިޒާމް ގާއިމުކުރުމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން ކުރެވޭ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި އެ ރަށުގައި 4.76 ކިލޯ މީޓަރުގެ ދިގު ފެން ހޮޅީގެ މައި ނެޓްވޯރކް ޤާއިމުކުރުމާއި، އާރް.އޯ ފެސިލިޓީ ބިލްޑިންގ އިމާރާތް ކުރުމާއި، ފެން އުފެއްދުމަށްޓަކައި 2 އާރް.އޯ ޕްލާންޓް ބެހެއްޓުމާއި، ފެން ރައްކާކުރުމަށްޓަކައި 3 ތާންގީ ބެހެއްޓުން ހިމެނެއެވެ. ގޭގޭގައި ފެންމީޓަރ ބަހައްޓައި، ފެނުގެ ކަނެކްޝަން ގުޅައިދޭނެއެވެ. 

ނަރުދަމާ ނިޒާމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން ފޮއްދޫގައި 3.89 ކިލޯ މީޓަރުގެ ދިގު ނަރުދަމާ މައި ނެޓްވޯކް ގާއިމްކުރުމާއި، 454 މީޓަރގެ ޕަންޕިން ލައިން އެޅުމާއި، ނަރުދަމާގެ އިދާރީ ބިލްޑިންގ އިމާރާތް ކުރުމާއި، 2 ޕަންޕިންގ ސްޓޭޝަނާއި އަދި 1 ސީ އައުޓް ފޯލް އިމްކުރުން ހިމެނެއެވެ. ގޭގޭގައި ޖަންކްޝަން ބަހައްޓައި، ނަރުދަމާ ކަނެކްޝަން ގުޅައިދޭނެއެވެ. 

އަލިފުށީ ބިންހިއްކުމާއި، އެއަރޕޯޓްގެ މަސައްކަތް މޯލްޑިވްސް ޓްރަންސްޕޯޓް އެންޑް ކޮންޓްރެކްޓިން ކޮމްޕެނީ އެމްޓީސީސީއާ ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރުމަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.

އަލިފުށީގައި އެއަރޕޯޓު ޕްރޮޖެކްޓަކީ 2 އަހަރު ދުވަހުން ނިންމާ ގޮތަށް އެމްޓީސީސީއާއި ހަވާލުކޮށްގެން ސަރުކާރުން ހިންގާ ޕްރޮޖެކްޓެކެވެ. ޑިޒައިން އެންޑް ބިލްޑް އުސޫލުން މި މަޝްރޫއު އެ ކުންފުންޏާ ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ 451.6 މިލިއަން ރުފިޔާއަށެވެ.

އަލިފުށީ އެއަރޕޯޓް މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ފަށާފައި މި ވަނީ އަލިފާން ނިއްވާ އިމާރާތުގެ ކޮންކްރީޓް މަސައްކަތްތަކެވެ. މިހާރު ކުރިއަށްދަނީ ފަޔަރ ޕޮންޑުގެ ޝަޓަރިންގ އާއި ބާ ބެންޑިންގ މަސައްކަތްތަކެވެ. ޕްރޮޖެކްޓްގައި ދެން ކުރިއަށް އޮތީ ރަންވޭއެއް އެޅުމާއި ޓެކްސީވޭއާއި އޭޕްރަން އަދި ސަރވިސް ރޯޑް ހެދުމުގެ އިތުރަށް ޓަރމިނަލް ބިލްޑިންގެ މަސައްކަތެވެ. އަލިފުށީ އެއަރޕޯޓްގެ ރަންވޭގެ ދިގު މިނަކީ 1200 މީޓަރެވެ. 

54 ޓަވަރުގައި ޖުމްލަ 6175 ފްލެޓް ހިމެނެއެވެ. މީގެ ތެރެއިން 4000 ފްލެޓް ހާއްސަކޮށްފައިވަނީ ސަރުކާރުގެ "ގެދޮރުވެރިޔާ" ސްކީމަށެވެ. 2020 އިން ފެށިގެން މާލެ އާއި އަތޮޅު ތެރޭގައި ސަރުކާރުން ހައުސިން މަޝްރޫއުތައް ވަނީ ހިންގަން ފަށާފައެވެ. މި ސްކީމުގެ މަޝްރޫއުތައް ކުރިއަށް ގެންދަނން ފަހި ދިރިއުޅުން ކޯޕަރޭޝަން (އެފްޑީސީ) އިން ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ އިންޑިއާގެ ދެ ކުންފުންޏަކާއެވެ.

ޖޭއެމްސީ އާއި އެންބީސީސީ އިން އަޅާދޭނީ 4000 ފްލެޓެވެ. ދެކުންފުނި ކުރެ ކޮންމެ ކުންފުންޏަކުން އަޅައިދެނީ 2000 ފްލެޓެވެ. ޖޭއެމްސީ އިން އިމާރާތް ކުރަމުންދާ ފްލެޓްތަކުގެ 16 ޕަސެންޓް މަސައްކަތް މިހާރު ނިމިފައި ވާއިރު އެންބީސީސީން ހަދަމުންދާ ފްލެޓްތަކުގެ 13.5 ޕަސެންޓް އެ ކުންފުނިންވެސް މިހާރު ވަނީ ނިންމާފައެވެ. 18 ފަންގިފިލާގެ 32 ޓަވަރުގައި 650 އަކަފޫޓުގެ ދެ ކޮޓަރީގެ 1200 ފްލެޓް އާއި 900 އަކަފޫޓުގެ ތިން ކޮޓަރީގެ 2800 ފްލެޓް ހުންނާނެއެވެ.

267 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ މި މަޝްރޫއަކީ އިންޑިއާގެ އެގްޒިމް ބޭންކުގެ އެހީގައި ހިންގާ މަޝަރޫއެކެވެ. 08 މާރޗް 2021 ގައި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއި ކޮށްގެން ފަށައިގެންފައިވާ މި މަޝްރޫއުގައި ބިނާ ކުރާ ފްލެޓްތަކުން ބައެއް ފްލެޓުގައި މީހުން ދިރި އުޅެވޭވަރު ވާނެއެވެ.

ގެދޮރުވެރިޔާ ސްކީމް ހިނގަމުން ދާއިރު ބައެއް އަމިއްލަ ކުންފުނިތަކާއި ހަވާލުކޮށްގެން ހުޅުމާލޭގެ ދެ ފިޔަވަހީގައި ސޯޝަލް އަދި މިކްސްޑް ހައުސިން ޔުނިޓްތަކެއް ވެސް އިމާރާތްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން އެބަދެއެވެ. އެޕޯލޯ ހޯލްޑިންގްސް، އެސްޖޭ ކޮންސްޓްރަކްޝަން، ރަޝީދު ކާޕެންޓްރީ ކޮންސްޓްރަކްޝަން (އާރްސީސީ)، އެސްޖޭ ކޮންސްޓްރަކްޝަންސް، ސެލިޓެއާ، ފެޑޯ ޕްރައިވެޓް ލިމިޑެޓް، ރެއިންބޯ މެގަ އަދި ނިއުމާކް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑާއި ހަވާލު ކޮށްގެންނެވެ. ފައިވާ މަޝްރޫއުތަކެވެ.

އަނެއްކޮޅުން މާލޭ އޯޑިއޯން ސިނަމާ އާއި ދިވެހި ނާދީ ހުރި ބިމުގައި އިންޑިއާގެ ޓާޓާ ކުންފުންޏާއި ހަވާލުކޮށްގެން ލަގްޒަރީ ފްލެޓްތަކެއް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ސަރުކާރުން ދަނީ ކުރަމުންނެވެ.

އަބާދީ ކުޑަބޮޑު މިނެއް ރަށުގެ ސައިޒެއް އެ މަނިކުފާނަކަށް މުހިންމެއް ނޫނެވެ. އެ މަނިކުފާނަށް މުހިންމީ ދިވެހިރައްޔިތު މީހާއެވެ. އެ މީހާއަށް އަސާސީ ހިދުމަތް ލިއްބައި ދިނުމެވެ. ފަސޭހަ ކަމާއެކު ކޮންމެ ރަށަކަށް ލަފާ ފުރޭނެ ގޮތްވުމެވެ. ރައްކާތެރި ގޮތުގައި ބޭނުންވާ މިންވަރަށް ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް ކަށަވަރުކޮށް ދިނުމެވެ. ސާފުތާހިރު ރައްކާތެރި ފެނާއި ނަރުދަމާ ޔަގީންކޮށް ދިނުމެވެ. ކުދިކުދި އާބާދީތައް ބާކީ ނުކުރުމެވެ. 

ބ. އަތޮޅު ފުޅަދޫއަކީ ކުޑަކުޑަ އާބާދީ އަކަށް ވިޔަސް މުރާލި މަސައްކަތެރި ރައްޔިތެއް އުޅޭ ރަށެކެވެ. ދުނިޔެ ހެއްދެވީއްސުރެ އެ ރަށަށް ލަފާ ފުރޭނެ ގޮތެއް ނޯވެއެވެ. ހުޅަނގު މޫސުމުގައި އެ ރަށު މީހުންނާ އެ ރަށަށް ދާ އެހެން މީހުން ވެސް ދާން ޖެހެނީ އެއްފަޅުގައި އޮންނަ ގޮއިދޫ ނެރަށެވެ. އިރުވާ މޫސުމުގައި އެ ފުޅަދުއަށް ދާން ވަންނަން ޖެހެނީ ދޮރުކަނޑުންނެވެ. ދޮރުކަނޑުން ވަންނަ "ދެސިލިންޑަރ" ގެ ދޯންޏަކަށް އެ އެރަށާ ކައިރި ކުރެވޭނީ ބައިގަޑިއެއްހާ އިރުންނެވެ. ގޮއިދޫ ނެރުން ވަނަސް އެ ރަށަށް ފޯރަނީ ވިއްސަކަށް މިނިޓުންނެވެ. ބޮޑު ދިޔައިގައި ނޫނީ ގޮއިދޫ ނެރުން ވަދެގެން އާދައިގެ މަސް ދޯންޏަކަށް ވެސް ފުޅަދުއަށް ދިޔު މަކީ މުސްތަހީލު ކަމެކެވެ. އިރުވާ މޫސުމުގައި ގޮއިދޫ ނެރުން ވަނުމަކީ ކުޅަދާނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. 

ރައީސް ސާލިހުގެ ސަރުކާރު ފެށުނު ފަހުން ފުޅަދޫގެ ލަފާފުރުމުގެ ހިތްދަތި ވޭންދެނިވި މައްސަލަ ހައްލުކޮށް ދެއްވައިފިއެވެ. އެ ރަށު ރައްޔިތުން ހުވަފެނުން ވެސް ނުދެކޭ ފަދަ ޒަމާނީ ބަދަރެއް އެ ރަށުގައި ހައްދަވާ ދެއްވައިފިއެވެ. އެ ރަށަށް ވަދެ ނިކުމެ އުޅުމުގައި އެއްވެސް ދައްޗެއް މިހާރަކު ނެތެވެ. ގޮއިދޫ ނެރާ ދޮރުކަނޑު މަތިން އެ ރަށު މީހުން ހަނދާން ނެތިއްޖެއެވެ.

ފުޅަދޫ ބަނދަރު: މަސައްކަތް ހިނގަމުން ދިޔައިރު

ރަށު ރައްޔިތުންގެ ލެޔާއި ދާ އޮހުރުވައިގެން އަމިއްލަ ފަރާތެއްގެ އެހީތެރިކަމުގައި ފަށައިގެން، ފެން ގޮތެއްގައި ދެމުން އައި ކަރަންޓްގެ ހިދުމަތަކީ ގެސްޓު ހައުސް ވިޔަފާރި ތައާރަފު ވުމާއެކު ބަލިމީހަކަށް އައިވީ ދޭ އުސޫލުން ލިބޭ އެއްޗަކަށް ބަދަލުވެ ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކާ ކުރިމަތިވީ ވުން ވެސް މި ވެރިކަމުގައި ހައްލުކޮށް ދެއްވައިފިއެވެ. ފެނަކައިން އެންމެ މި ޒަމާނުގެ އިންޖީނުގެއެއް ބިނާކޮށްދީ ކަރަންޓްގެ މައްސަލައަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ހޯދައިދީފިއެވެ.

ފުޅަދޫ އިންޖީނުގެ

އަނެއް ކޮޅުން ފުޅަދޫގެ އަޑީ ފެން ލޮނު ކަމުން ބޯން ކަމުދާ ވަރެއް ނޫނެވެ. ހަނިހަނި ރަށެއް ކަމުން ފަހާނާ ޖަންގްސަން ތަކުގެ ފެން ބިމަށް ހިނދި އެ ލޮނުފެން ފަށަލަ ވެސް މިހާރު  އޮތީ ނަޖިހުން ތަގައްޔަރު ވެފައެވެ. ސަރުކާރު ތަކުން އިހުމާލު ކޮށްލާފައި އޮތް ފުޅަދޫ ކަހަލަ ކިތަންމެ ރަށެއް ރާއްޖޭގައި އޮތެވެ. 

ބ. ފުޅަދުއަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށް މަޝްހޫރު ޓޫރިސްޓް ޑެސްޓީނޭޝަނެކެވެ. ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމް އިންޑަސްޓްރީގައި ގެސްޓް ހައުސް ވިޔަފާރިއަށް ފުޅަދޫ ވަރު ރަށެއް މަދު ވާނެއެވެ. އެ ރަށަށް ލަފާ ފުރުން ފަސޭހަވެ ކަރަންޓް ޔަގީންވެ ސާފުފެން ލިބުމަކީ އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ޔަގީން ކޮށްދިނުމާ އެއްވަރަށް ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ މަންފާއަށްޓަކާ ވެސް ކުރުން ލާޒިމު ކަމެކެވެ.  

މަދުން މީހުން ދިރިއުޅޭ މި ފަދަ ކުދި އާބާދީތަކަށް ހަމަހަމަ ސިޔާސަތެއް އެކުލަވާލާ، ރާއްޖޭގައި އޮތް މީގެ ބައެއް ރަށްރަށުގައި ރައްކާތެރި ފެނާއި ނަރުދަމާ ނިޒާމް ގާއިމްކޮށް ހިދުމަތްދޭން ވަނީ މި ވެރިކަމުގައި ފަށާފައެވެ. މި އާއެކު ބ. ފުޅަދޫ ރައްޔިތުންގެ އުންމީދުވެސް އައުވެގެން ދިޔައެވެ.
ފެން ތަގައްޔަރު ވެފައިވާ ފުޅަދޫއަކީ ހިތްގައިމު ދޮންވެލި ފިނޮޅުތަކާއި ކަނޑުގެ ދިރުމުގެ މުއްސަނދި ކަމެއް ލިބިފައިވާ ފަރެއް އޮންނަ ރަށަކަށް ވުމުން އެ ރަށަށް ޒިޔާރަތް ކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ވެސް ގިނައެވެ.

ފުޅަދޫ: ގެސްޓް ހައުސްއެއް

މަސްވެރިކަމާއި ފަތުރު ވެރިކަމަށް ބިނާ ވެފައިވާ ފުޅަދޫ ރައްޔިތުންނާއި، އެ ރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންގެ ވެސް އޮތް އެންމެ ބޮޑު އެއް ކަންބޮޑު ވުމަކީ ފެން ތަގައްޔަރުވެ ފެނުން ނުބައިވަސް ދުވުމެވެ. ރައްކާތެރި ފެނުގެ ނިޒާމެއް ނެތުމެވެ. ރައްކާތެރި ފެނާއި ނަރުދަމާ ނިޒާމެއްނެތި ރާއްޖޭގެ ރަށްތައް ތަރައްގީ ވެގެން ނުދާނެކަމާއި، ދުޅަހެޔޮ ވެއްޓެއް ބިނާ ނުކުރެވޭނެކަން ރައީސް އަބަދުވެސް ގަބޫލު ކުރައްވައެވެ.

އާބާދީގެ ގޮތުން މަދުބަޔަކު ދިރިއުޅުނު ނަމަވެސް ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުގެ ދަށުން ރައްކާތެރި ފެނާއި ނަރުދަމާ ނިޒާމް ފުޅަދޫގައި ގާއިމް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށުމަށް ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަނުން އަންނީ ތައްޔާރުވަމުންނެވެ. އެ ގޮތުން ފެންޕްލާންޓް އަޅާނެ ބިންސާފު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު އަންނަނީ ކުރަމުންނެވެ. އެ މަސައްކަތް ނިމުމުން އަމަލީ މަސައްކަތް ލަހެއްނުވެ ފެށޭނެ ކަމަށް ފެނަކައިން ބުނެއެވެ. މަސައްކަތް ފެށުމަށް ބޭނުންވާ ބައެއް ސާމާނު މިހާރު ވަނީ އެ ރަށަށް ގެންގޮސްފައެވެ. އަދި އެ މަސައްކަތައް ބޭނުންވާ މުވައްޒަފުން ވެސް އެ ރަށުން މިހާރު ވަނީ ނަގާފައެވެ. 

އެގޮތުން ޑިޒައިން އެންޑް ބިލްޑް އުސޫލުން ރޯޑް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަނާ ހަވާލުކޮށްގެން ނ. ހޮޅުދޫ މަގުތައް ތަރައްގީ ކުރުމަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ނިންމާފައެވެ. ސަރުކާރުގެ ނިންމުމާއި އެއް ގޮތަށް މަސައްކަތުގެ އެއްބަސްވުމުގައި މިނިސްޓްރީ އޮފް ނޭޝަނަލް ޕްލޭނިންގ ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރއާއި ރޯޑް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން މިހާރުވަނީ ސޮއި ކޮށްފައެވެ. ހޮޅުދޫ މަގުތައް ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް އަމަޅީ މަސައްކަތް ފެށުމުގެ ތައްޔާރީތައް މިހާރު ދަނީ ކުރެވެމުންނެވެ.

ފެން ބޮޑުވެފައިވާ މަގެއް: ނ . ހޮޅުދޫ 

ނ. ހޮޅުދޫގެ މަގުތައް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ މަސައްކަތަކީ ރަށުގެ ކައުންސިލުން ވެސް ސަރުކާރުގައި އެދެމުން އަންނަ ކަމެކެވެ. އެންމެ ފަހުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސާލިހު ހޮޅުދުއަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުގައި ވެސް ރަށުގެ ކައުންސިލުން ވަނީ އެ ރަށުގެ މަގުތައް ތަރައްގީ ކޮށްދެއްވުމަށް ރައީސަށް ދަންނަވާފައެވެ.

އަޑިގުޑަން ވުމާއި ވިއްސާރަ ދުވަސްވަރު ފެން ބޮޑުވުމުގެ މައްސަލަ ބޮޑު ހޮޅުދޫގެ މަގުތައް ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން ރަށުގެ 4.3 ކިލޯމީޓަރުގެ މަގުގައި ތާރު އަޅައިގެން މަގުތައް ތަރައްގީ ކުރާނެއެވެ. މަގުތައް ތަރައްގީ ކުރަން ހިންގާ މި މަޝްރޫއުގައި ހިމަނާފައިވަނީ ރަށުގެ މުހިންމު މުއައްސަސާތައް ހުރި މަގުތަކާއި، އާއްމުން ގިނައިން ހިދުމަތްތައް ހޯދުމަށް ބޭނުން ކުރާ މަގުތަކެވެ.

މަގު ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގެ ދަށުން ފެން ހިންދާ ނިޒާމު ގާއިމު ކުރުމާއި، މަގު ބައްތި ޖެހުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ކުރެވޭނެއެވެ. މަސައްކަތް ނިންމުމަށް 1 އަހަރާ 3 މަސް ދުވަސް ނަގާނެއެވެ. ހޮޅުދޫގެ މަގުތައް ތަރައްގީ ކުރުމަށް  71 މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ ސަރުކާރުން ހަރަދު ކުރާނެއެވެ.

ރ. އިންނަމާދޫ އަކީ ވެސް ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރަންޖެހިފައިވާ ރަށެކެވެ. އާބާދީގައި 900 މީހުން ދިރިއުޅޭ އިންނަމާދޫ އަކީ ކިއްސަރު ވަޑާމަށް ރާއްޖޭގައި މަސްހޫރު ރަށެކެވެ. ރަށުގެ އުތުރު ފަރާތުން ވެލިގަނޑު ގިރަމުން ދިޔުމަކީ އޮޑި ދޯނި ފަހަރު ބަނުމާއި އެ ނޫން ވެސް އިގްތިސާދީ މަސައްކަތްތަކަށް އޮތް ވަރަށް ބޮޑު ގޮން ޖެހުމެކެވެ. ރަށުގެ ގުދުރަތީ ވެއްޓަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު އެއް ނުރައްކަލެވެ.

ރ. އިންނަމާދޫ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް އެމްޓިސީސީއާއި ހަވާލުކޮށްގެން ކުރިއަށް ގެންދަން ނިންމާ އެ މަސައްކަތް އެމްޓީސީސީއާއި މިހާރުވަނީ ހަވާލު ކުރެވިފައެވެ. އިންނަމާދޫ ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ މަޝްރޫއަށް 15.6 މިލިޔަން ރުފިޔާ ސަރުކާރުން ހަރަދު ކުރާނެއެވެ. އިންނަމާދޫގެ އުތުރު ފަރާތު ހިމާޔަތްކުރުމަށް 360 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ގްރޮއިންސް ޖެހުން ހަވާލުކޮށްފައި ވަނީ 7 މަސް ދުވަހުން ނިންމާ ގޮތަށެވެ. 

47.6 މިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދު ކުރެވޭ ނޭކުރެންދޫ ބަނދަރު އަޕްގްރޭޑް ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި 212 މީޓަރުގެ އެއްގަމު ތޮއްޓެއް ލެވޭނެއެވެ. 166 މީޓަރުގެ ރިވެޓްމަންޓް ޖެހުމާއި ބޮޑުހިލައިގެ ބޭރު ތޮއްޓެއްލުން ވެސް އެ މަސައްކަތުގައި ހިމެނެއެވެ. ރޭމްޕެއް ހެދުމާއި ބަނދަރު ބައްތި ޖެހުމާއި ޕޭމަންޓް ހެދުން ވެސް މި ޕްރޮޖެކްޓްގައި ހިމެނެއެވެ.

ރައީސް ސާލިހުގެ ހެޔޮވެރިކަމުގައި ރަށްރަށުގެ ލަފާފުރުމަށް ހުރި ހުރަސްތައް ނައްތާލުމުގެ ދަށުން ނޭކުރެންދޫ ބަނދަރު އަޕްގްރޭޑް ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރީ މިނިސްޓްރީ އޮފް ނެޝަނަލް ޕްލޭނިން ހައުސިން އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ އާއި އެމްޓީސީސީ އާއި ދެމެދުގައެވެ. އެއްބަސްވުމުގައި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ސޮއި ކުރެއްވީ މިނިސްޓްރީ އޮފް ނެޝަނަލް ޕްލޭނިން ހައުސިން އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރގެ ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް ޝާނާ ފާރޫޤްއެވެ. އެމްޓީސީސީގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ޗީފް އޮޕަރޭޓިން އޮފިސަރ ޝާހިދު ހުސެއިން މޫސާއެވެ.

1400މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮތް ނޭކުރެންދޫގެ ބަނދަރުގެ ޖާގައިގެ ދަތިކަން ބޮޑެވެ. މި މަޝްރޫއުން އެ ރަށުގެ ބަނދަރުގެ ޖާގައިގެ މައްސަލައަށް  ހައްލު ލިބިގެން ދާނެއެވެ.

އެތައް ޒަމާނެއް ވަންދެން ގާއިމުނުކޮށް އިހުމާލު ކޮއްލާފައި އޮތް އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ގާއިމު ކުރުމަކީ ދަރައިގެން ވެސް ކުރަން ޖެހިފައި އޮތް ކަމެކެވެ. 

އަސާސީ ޔުޓިލިޓީ ހިދުމަތްތައް ރަށްރަށުގައި ގާއިމުކޮށް ނުދީ ޔާމީނު ސަރުކާރުން ފެނަކަ 1.2 ބިލިއަނުން އޮތީ ދަރުވާލާފައެވެ. އެ ދަރަނި އޮތް ވާހަކަ ނުދައްކާ ފެނަކައިން މިހާތަނާ ޖެހެން ދެންވެސް އޮތީ އެ ދަރަނި ނެތިގެން ނޫނެވެ. ކޮންމެ ބަޔަކު ކޮންމެ ގޮތަކަށް ވެރި ކުރުވާފައި އޮތް ދަރަންޏަކަށް ވިޔަސް އެ ދަރަންޏާ ފެނަކައިން ޒިންމާ ވާތީއެވެ.

އެހެނަސް މިއަދު އެ ވާހަކަ ދައްކަން ޖެހެއެވެ. އެ ވާހަކަ ދައްކަން ޖެހެނީ ރައްޔިތުންނަށް ފެނަކައިން ދޭ ހިދުމަތްތައް ދިނުން ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި ކުރިން ފެނަކަ ދަރަނިވެރި ކުރުވި މީހުން ރައްޔިތުން ބިރު ގަންނަވާތީއެވެ. ފެނައަކަށް ރައްޔިތުން ކުރާ އިތުބާރު ކަނޑުވާލުމަށް މަސައްކަތް ކުރާތީއެވެ. ހީވާގި ފެނަކަ ޓީމުގެ ބަދަހި ސަފު ރޫޅުވާލަން މަރުދޭތީއެވެ. ފެނަކަޓީމާ އަލަށް ގުޅޭ މީހުން މާޔޫސް ކުރުވާ ފެނަކަ މެނޭޖުމެންޓާއި މެދު ޝައްކު އުފައްދާތީއެވެ.

ފެނަކައިގެ މެނޭޖިންގ ޑިރެކްޓަރ އަހުމަދު ސައީދު މުހައްމަދަކީ ހަގީގަތާ ހިލާފަށް ފަތުރާ ދޮގު ވާހަަކަތަކާ ހުރެ ރައްޔިތުންނަށް ދޭ ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށް ދެއްވުމުގައި އެންމެ ނަރެއް ވެސް ދޫކުރައްވާނެ ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ. ދޮގު ތުހުމަތު ތަކުން ބަރީއަ ވެވަޑައިގަތުމަށް ވަޑައިގަންނަވަން ޖެހޭ ތަނަކަށް ވަޑައިގަތުމަށް ފަސްޖެހި ވަޑައިގަންނަވާނެ ބޭފުޅެއްނޫނެވެ. ސައީދަކީ ފަތުރާ ފިތުނަ ވެރި ވާހަކަ ތަކަށް ބެއްލެވުމެއް ނެތި ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ކުރުމަށް ލިބިވަޑައިގެން ފުރުސަތުގެ ބޭނުން ހެޔޮގޮތުގައި ހިއްޕަވާ ބޭފުޅެކެވެ.

މިހާރު ރަށްރަށުގައި ކުރިއަށްދާ އުމްރާނީ މަސައްކަތްތައް ނިމުމުން އެ ހަރަދުތައް އެ ގޮތަށް އަލުން ކުރަން ނުޖެހި ދަރަނި ހަލާސް ކުރުމަށް ފައިސާ ހޯދޭނެ މަގުތައް ފަހިވެގެން ދާނޭކަން ފެނަކަ އެމްޑީ ދެނެ ވަޑައިގަންނަވައެވެ. ކެޕްޓަލް އިންވެސްޓްމެންޓްތައް ކުރުން ނިމި ދަރަނިތައް ހަލާސް ކުރެވި އަގުހެޔޮ ލުއިފަސޭހަ ޔުޓިލިޓީގެ ހިދުމަތް ތަކުގެ ނަފާ އަވަސް މުސްތަގުބަލެއްގައި ލިބޭނެހެން ފެނަކައިން އަމާޒު ހުރީ ހިފާފައެވެ. ގާއިމު ކުރެވޭ ހިދުމަތް ތަކުގެ އަދަދާ ފެންވަރަށް ބަލާއިރު ދަރނި އަދާ ނުކުރެވިގެން އުޅެން ނުޖެހޭނެކަން އެމްޑީ ސައީދަށާއި ފެނަކަ ބޯޑަށް އެނގެއެވެ.

ރައީސް ސާލިހުގެ ރިޔާސީ ވައުދު ތަކުން އެންމެ ބޮޑު އިސްކަމެއް ދެއްވަނީ އަސާސީ ޔިޓިލިޓީ ހިދުމަތްތައް ގާއިމު ކުރުމަށެވެ. އެމްޑީ ސައީދު އިސްވެ ހުންނަވާ އެ ކުރައްވަނީ އެ މަސައްކަތެވެ. ސައީދު ވިދާޅުވާހެން ރައީސް ސާލިހު އުޅުއްވަނީ ގަނޑުވަރުގައި ފައިސާ ގުނުއްވާކަށް ނޫނެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ހިދުމަތް ކުރައްވާށެވެ.

މާޅޮހުގެ ތަރައްގީއަށް މި ވަގުތު އެންމެ ބޭނުންވާ ކަމަށް ކައުންސިލުން ފާހަގަ ކުރެއްވި ކަންކަން: 

- މިހާރު ދެމުންދާ ސިއްހީ ހިދުމަތްތައް ތަރައްގީކުރުން.

- ޒަމާނީ މިސްކިތެއް ބިނާކުރުން.

- ލޯކަލް ޓޫރިޒަމް ކުރިއަށްގެންދިއުން.

- އާންމު ރައްޔިތުން ބޭނުންކުރުމަށް ބީޗެއް ހެދުން.

ކައުންސިލުން ފާހަގަ ކުރި ބައެއް ގޮންޖެހުން:

- ލޯކަލް ޓޫރިޒަމް ހިންގުމަށް ހުރި ދަތިތައް.

- ރަށުގެ ކުނި މެނޭޖު ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ވެހިކަލްއަށް މައްސަލަޖެހުން.

- ރަށުގައި ފަންނީ މީހުން ނެތުން.

- ފަންނީ މީހުން ތަމްރީނު ކުރުމުގައި ހުރި ދަތިތައް. 

- އަންހެނުންގެ ތަރައްޤީއަށް މަސައްކަތްކުރާ ކޮމެޓީއަށް ހުރި ބަޖެޓުގެ ދަތިކަން. 

އއ. މަތިވެރި ދާއިރާއަށް ބޭނުންވާ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތަކާއި މަތިވެރި ދާއިރާގެ ރައްޔިތުން އެންމެ ބޭނުންވާ ކަންތައްތަކާއި ގުޅޭގޮތުން ވެސް މިބައްދަލުވުމުގައި މަޝްވަރާ ކުރެވުނެވެ. 

މި ބައްދަލުކުރެއްވުމުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުގައި މާޅޮހު ކައުންސިލުން ފާހަގަކުރެއްވި ކަންކަމުގެ ތެރެއިން އަންނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓުގައި ހިމަނައިގެން ކުރިޔަށްގެންދެވޭނެ ކަންކަން ބައްލަވާނެ ކަމަށާ އަދި ފާހަގަކުރެއްވި އިތުރު ކަންކަމުގައި ކަމާގުޅޭ ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކާ މަޝްވަރާކުރައްވާނެ ކަމުގައި އެ މަނިކުފާނު ވިދާޅުވިއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކައުންސިލްގެ ބައްދަލުވުމުން ރަށަށް ބޭނުންވާ ކަންކަން ދެނެގަތުމަށް ސަރުކާރަށް ފަސޭހަވެގެން ދާކަމަށް އެ މަނިކުފާނު ވަނީ ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ މާޅޮހަށް ކޮށްދެއްވަން ވިދާޅުވި ކަންކަމުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް ފެށިގެން ކުރިއަށް ދާކަން ޝުކުރުވެރި ކަމާއެކު އއ.މާޅޮހު  ކައުންސިލުން ފާހަގަކުރެއެވެ.

ބަޔަކަށް އެފްއޭއެމް ހައުސް ދޫކުރާއިރު އެ ތަނުގައި ކަރަންޓް ހުންނަކަމާއި ބޭނުންކުރާ ކަރަންޓަށް ބިލު އަންނާނެކަން އެފްއޭއެމް މެނޭޖުނެންޓަށް ނޭގުމަކީ އަރަތެކެވެ. ތަނެއްގައި ބޭނުން ކުރާ ކަރަންޓާއި ފެނާއި އަދި އެނޫން ވެސް ހިދުމަތަށް އަގުނެގޭ ކަންކަމަށް ބިލު އަންނާނެކަން އެންމެ ތުއްތު ކުއްޖާއަށް ވެސް އެނގޭނެއެވެ.

ބަޔަކަށް ބޭނުން ކުރަން ތަން ދޫކުރާއިރު އެ މުއްދަތުގައި ހިނގާ ހިދުމަތުގެ އަގު އަދާކުރާނެ ގޮތަކާއި މެދު ގޮތެއް ނިންމާފައި އޮތުމަކީ އެފްއޭއެމްގެ ޒިންމާއެކެވެ.

ސްޓެލްކޯއިން ވިޔަސް އެމްޑަބްލިޔުއެސްސީން ވިޔަސް ދިރާގާއި އުރީދޫން ކަމަށް ވިޔަސް ބިލް ކުރާނީ ކޮންޒިއުމާ އަށެވެ. ހިދުމަތް ބޭނުން ކުރީ ކާކުތޯ އެ ތަންތަނަކުން ނުބަލާނެއެވެ. ބަލާކަށް ނުވެސް ޖެހެއެވެ. އެހެން ކަމުން ކަރަންޓް ބޭނުން ކުރިކަމަށް އެފްއޭއެމްގެ ކަރަންޓް މީޓަރުން ދައްކާ މިންވަރަކަށް ހަމަޖެހިފައި އޮންނަ ރޭޓަކުން ސްޓެލްކޯއިން ބިލް ފޮނުވާނީ އެފްއޭއެމަށެވެ. އެފްއޭއެމް ހައުސްއިން ކަރަންޓް ބޭނުންކުރި ބަޔަކާއި އެބަޔަކު އެފްއޭއެމް ހައުސްއިން ކަރަންޓް ބޭނުންކުރި ގޮތެއް އެނގޭނީ އެފްއޭއެމްއަށެވެ. އެކަމަކީ ސްޓެލްކޯއާއި ބެހޭކަމެއް ނޫނެވެ.

އެފްއޭއެމްގެ ކަރަންޓް ބިލުތަކަށް ދައްކަން ޖެހި ނުދައްކާ 6.5 މިލިއަން ރުފިޔާ އެ އޮތީ އެއް ދުވަހަކުން ދެ ދުވަހަކުން ނޫންކަން ޔަގީނެވެ. އެފްއޭއެމް ހައުސް ބޭނުން ކުރި ފަރާތް ތަކަށް ބިލުތައް އަދާކުރުމުގައި އުފުލަންޖެހޭ ޒިންމާއެއް އޮތްނަމަ އެކަން ދުރާލާ ހަމަޖައްސާ ގަވައިދުން ބިލްތައް ދެއްކުމަކީ އެފްއޭއެމް މެނޭޖުމެންޓްއިން ކުރަން ޖެހޭނެ ކަމެކެވެ.

ބިލްތައް ނުދައްކައިގެން ކަރަންޓް ކަނޑާލުމުން ޒިންމަދާރު ކަމެއްނެތް އަމެލެކޭ ބުނެ ސްޓެލްކޯއާއި ދެކޮޅަށް ބަޔާނެއް ނެރުމަކީ ފުޓްބޯލް އެސޯސިއޭޝަން އޮފް މޯލްޑިވްސް (އެފްއޭއެމް)ގެ އިދާރާގެ ޒިންމާދާރުކަމެއް ނެތްވަރު ހާމަވެގެން ދިޔަ ކަމެކެވެ. އެފްއޭއެމް މެނޭޖުމެންޓްގެ ދޯހަޅިކަމާއި ކަމަށް ކަމޭ ނުހިތާ މިންވަރު ދޭހަވެގެން ދިޔަ ކަމެކެވެ. ތިމާމެންގެ ޒިންމާ އަސާސެއް ނެތްގޮތެއްގައި އެހެން ބައެއްގެ ބޮލުގައި އަޅުވާފައި ކަމުން ރެކެން އުޅުމަކީ ހުތުރު ކަމެކެވެ. އެފްއޭއެމެއް ކަމަކު ކުޑަކުދިން ދައްކާ ކަހަލަ ވާހަކަ ދައްކައިގެން ކަމުން ރެކެން ނުހަދާށެވެ.

އއ. މާޅޮހު ބަނދަރުގެ މަސައްކަތަކީ ވެސް އެމްޓީސީސީން ކުރަމުން ގެންދާ މަސައްކަތެކެވެ. މުޅި މަޝްރޫއުގެ 66 އިންސައްތަ މަސައްކަތް ނިންމާފައިވާ އިރު، އެއްގަމު ތޮށީގެ ބްލޮކް ޖެހުމުގެ މަސައްކަތުގެ 41 އިންސައްތަ ފުރިހަމަ ކޮށްފިއެވެ.

އއ. މާޅޮހު ބަނދަރު ތަރައްގީ ކުރުމުގެ ގޮތުން 24،335 ކިއުބިކް މީޓަރުގެ ފަޅު ފުންކުރުމާއި، 394 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި އެއްގަމުތޮށި ލުމާއި، 407 މީޓަރުގެ ސަރަހައްދުގައި ބޭރުތޮށި ލުމާއި، 100 މީޓަރުގެ ރިވެޓްމެންޓް ޖެހުން ހިމެނެއެވެ.

1970 އަކަ މީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި ޕޭވްމަންޓް ހެދުމުގެ އިތުރަށް 56 މީޓަރުގެ ގްރޮއިންސް ޖެހުން ވެސް ކުރެވޭ މަސައްކަތުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ. ރޭމްޕެއް ހެދުމާއި، ބަނދަރު ބައްތި ހަރުކުރުމުގެ މަސައްކަތަކީ ވެސް މި މަޝްރޫއުގެ ބައެކެވެ.

މި މަޝްރޫއު ނިމިގެން ދާއިރު އއ. މާޅޮހަށް އަރާފޭބުމުގައި އޮތް ހުރިހާ ދަތިކަމެއް ފިލައިގެން ދާނެއެވެ. އަމާޒަކީ ރައީސް ސާލިހުގެ ހެޔޮ ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ދައުރު ނިމޭއިރު ރާއްޖޭގައި އަސާސީ ހިދުމަތް ކަށަވަރު ނުވާ އެއްވެސް ރަށެއް ނުއޮތުމެވެ.

ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ފުރިހަމަ ވެފައި ހުންނަން ޖެހެއެވެ. ދަތި އެއްވެސް ކަމެއް އޮވެގެން ނުވެއެވެ. ބޭނުން ކުރަމުން އައިތަނެއް ހަލާކުވެ ވީރަނާ ވިޔަސް ކަމަކު ނުދެއެވެ. ހަލާކުވެ ވީރާނާ ވާތަނެއް މާރާމާތު ކުރަން ވަގުތީ ގޮތުން ބަންދުކޮށް މަރާމާތު ކުރިޔަސް ކަމަކު ނުދެއެވެ.

ހުރިހާ މޮޅެއް ބޭނުމެވެ. ހިނދު ކޮޅަކަށް ވެސް އުނދަގުލެއް ތަހައްމަލު ކޮށްލައިގެން ނުވެއެވެ. ވިލިމާލޭގެ ހުޅަނގު ފަރާތުގައި އޮންނަ ޑައިވިން ޕޮއިންޓް މަރާމާތު ކުރުމުގެ އަމަލީ މަސައްކަތް އިއްޔެ ފެށުމުން ވެސް އެ ކަން ބަޔަކަށް ކަމަކު ނުދިޔައެވެ.

އެ ތަނަކީ މޯލްޑިވްސް ނޭޝަނަލް ޔުނިވަރސިޓީ (އެމްއެންޔޫ)ގެ މެރިޓައިމް ސްޓަޑީސް ސެންޓަރުގެ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގަން މީގެ 20 އަހަރު ކުރިން ސަރުކާރުން ދޫކޮށްފައި އޮތް ސަރަހައްދެކެވެ. މެރިޓައިމް ސްޓަޑީސް ސެންޓަރުގެ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގަން ދޫކޮށްފައި އޮތް ތަނެއް ނަމަވެސް ވިލިމާލޭގައި ހިންގާ އަމިއްލަ ޑައިވިން ސެންޓަރު ތަކުން އެތަން ބޭނުން ކުރަމުން ދިޔުމަކަށް އެއްވެސް ހުރަހެއް އެއް އިރަކުވެސް ނެތެވެ. އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުގެ ޑައިވިން ސެންޓަރުތަކުން ނަފާވެރި އެތައް ޕްރޮގްރާމެއް އެތާގައި ހިންގާ މަންފާ ހޯދަމުން ދާއިރު އެކަން ހުއްޓުވާފައެއް ވެސް ނެތެވެ.

ގިނަ ދުވަސް ވުމުގެ ސަބަބުން އެ ސަރަހައްދު ވީރާނާވެފައި އޮތުމުން އެ ކަމުގެ ތަކްލީފް އަމިއްލަ ޑައިވިން ސެންޓަރު ތަކަށް އުފުލަން ޖެހޭ ޖެހުން ގައުމީ ޔުނިވަރސިޓީއަށް ވުރެ ވަކިން ކުޑައެއް ނުވާނެއެވެ. ޒަމާނީ ރަނގަޅު ފެންވަރަކަށް އެ ސަރަހައްދު ތަރައްގީ ކުރުމުން ވެސް އެންމެ ބޮޑު މަންފާއެއް ކުރާނެ ބަޔަކީ ވިލިމާލޭ އަމިއްލަ ޑައިވިން ސެންޓަރ ތަކެވެ. ގައުމީ ޔުނިވަރސިޓީން 4.6 މިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދު ކޮށްގެން އެ ސަރަހައްދު ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ތަރައްގީ ކުރިޔަސް އަމިއްލަ ޑައިވިން ސެންޓަރ ތަކުން އެ ތަނުގެ ބޭނުން ނުކުރެވޭ ގޮތަށް އެއްވެސް ކަމެއް ކުރުމުގެ ވިސްނުމެއް ގައުމީ ޔުނިވަރސިޓީގައި ނެތެވެ. އެހެން ކަމުން އެ ސަރަހައްދު ތަރައްގީ ކުރުމުން އެންމެ ބޮޑު ފަސޭހައެއް ލިބިގެން ދާނެ ބައެއް ކަމުގައި ވިލިމާލޭގައި ހުރި އަމިއްލަ  ޑައިވިން ސެންޓަރތައް ވާނެއެވެ.

ސަރަހައްދުގެ މަރާމާތާއި ގުޅިގެން ނުތަނަވަސް ކަން އުފައްދާ ކަންކަން ގޯސް ކުރަން އުޅުމުގެ ބޭނުމަކީ ކޮބާހެއްޔެވެ. އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ގިނަގުނަ ފައިދާތައް އެ ތަނުން ހޯދާފައި ވާއިރު ތަން މަރާމާތުކޮށް ނިންމާލަން ދެން ކެތްތެރި ވެލުމަކީ ނެތް ކަމަކީ ހެއްޔެވެ.

ހަނދާން ކޮށް ބަލާށެވެ. މާލޭ ރިންގ ރޯޑް ހަދަން މަގުގެ ދެ ފަރާތުގައި ހުރި ގަސްތައް ނަގާ މަގުފުޅާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއިރު އެކަން ބޮޑުވެގެން ލައްކަ ވާހަކަ މީހުން ދެއްކިއެވެ. މަގު ހަދާ ނިންމާ މަގުގެ ބޭނުން ހިފުމުގައި ލިބިފައިވާ ފަސޭހައާއި ލުއި މިހާރު އެންމެނަށް ވެސް ފެނެއެވެ. އޭރުލީ ހަޅޭކުގެ އަޑެއް މިހާރަކު ނެތެވެ. އަމީނީ މަގު ހަދަން ފެށުމުން ވެސް އެ ރަނބަ ގިރުވަން ފަށައިފިއެވެ. ވިލިމާލެ ޑައިވިންގ ޕޮއިންޓްގެ މަރާމާތު ފެށީމާ ވެސް ކިޔަން ތިޔަ ފެށީ ހަމަ އެ ލަވައެވެ.

ކޮންމެ ބަޔަކު ކުރިޔަސް ކުރެވޭ ރަނގަޅު ކަންކަން ބަލައިގަނެ ކެތްތެރިކަން އިސްކުރަން ބިރު ނަގަނީ ކޮން މޮޅެއް ހޯދަން ހެއްޔެވެ. ތަހައްމަލު ކުރަންޖެހޭ ވަގުތީ ދަތި ކަމަކަށް ވުރެ ދާއިމީ ހައްލެއްގެ މޭވާ ފޮނިވާނެއެވެ.